 |
|
Οδός Αιόλου, ο πρώτος δρόμος που ασφαλτοστρώθηκε στην Αθήνα, το 1905. Στο επιστολικό δελτάριο δεκαετίας 1900 βλέπουμε την πλατεία Εθν. Αντιστάσεως ή Κοτζιά, το Μέγαρο Β. Μελά και άμαξες που περιμένουν πελάτες επί της οδού Αιόλου (πηγή: Γ. Ιωάννου, Η Αθήνα μέσο από καρτ ποστάλ του παρελθόντος, Ι. Σιδέρης, Αθήνα 2001).
|
Την πρώτη δεκαετία του 20ού αιώνα εισάγονται στην Αθήνα κάποιες από τις σύγχρονες για την εποχή τεχνολογία κατακτήσει της Ευρώπης, σηματοδοτώντας αλλαγές στην εικόνα και τη ζωή της πόλης. Ο Σπύρος Μερκούρης, δήμαρχος της πόλης ολόκληρη αυτή την περίοδο (νικητής των εκλογικών αναμετρήσεων από το 1899 μέχρι το 1914), επιδιώκει τον εκσυγχρονισμό της και τη μετατροπή της σε ευρωπαϊκή πόλη. Τα συγκοινωνιακά μέσα εκσυγχρονίζονται. Το 1904 έγινε ηλεκτροκίνητη η σιδηροδρομική γραμμή Αθηνών-Πειραιά και ταυτόχρονα διπλή σε όλο το μήκος της. Το 1909 καταργήθηκε ο ατμοκίνητος τροχιόδρομος, γνωστός και ως «κωλοσούρτης», δίνοντας τη θέση του στον ηλεκτροκίνητο, ο οποίος τέθηκε σε λειτουργία το 1908-1909. Ας σημειωθεί ότι ο πρώτος ηλεκτρικός τροχιόδρομος στην Ελλάδα λειτούργησε στην Πάτρα το 1902. Το δίκτυο της Αθήνας κάλυπτε επτά γραμμές. Ο συρμός κάθε γραμμής σημαινόταν με διαφορετικό αριθμό (1 έως 7) και διαφορετικό χρώμα πινακίδας. Τα οχήματα ήταν συνολικά 257 (150 κινητήρια και 107 ρυμουλκούμενα) και διέθεταν 16 θέσεις καθημένων και 14 όρθιων το καθένα. «Διά πρώτην δε φοράν το 1908 οι Αθηναίοι εγνώρισαν εις την γραμμήν Ομονοίας-Σταθμού Λαρίσης, η οποία πρώτη κατεσκευάσθη, ταχείαν και άνετον συγκοινωνίαν, με κλειστά, καθαρά και κομψά οχήματα, με αναπαυτικά καθίσματα και με ηλεκτροφωτισμόν κατά την νύκτα. Και τόση ήτο η εντύπωσή την οποίαν ησθάνθησαν, ώστε πολλοί εταξίδευαν με τα "τραμ”, όπως τα ωνόμασαν οι Αθηναίοι, μέχρι του τέρματος και επέστρεφον εις επανειλημμένας διαδρομάς, διά να απολαύσουν την ευδαιμονίαν εκείνην με ελάχιστα δε έξοδα. Διότι, το εισιτήριον της διαδρομής εστοίχιζε 10 λεπτά, έναντι των 35 τα οποία επλήρωναν εις τον ιπποτροχιόδρομον».
 |
|
Οι νερουλάδες ήταν επί δεκαετίες η μόνη σωτηρία των διψασμένων κατοίκων της Αθήνας (Αρχείο Νίκου Πολίτη).
|
 |
|
Φανοκόρος ετοιμάζεται να ανάψει φανάρι σε δρόμο. Το ηλεκτρικό ρεύμα θα φωτίσει πρώτα κεντρικούς δρόμους, αλλά θα αργήσει να φιάσει στις φτωχογειτονιές (Αρχείο Νίκου Πολίτη).
|
Η ασφαλτόστρωση και ο ηλεκτροφωτισμός θα άλλαζαν την άσχημη κατάσταση των αθηναϊκών δρόμων οι οποίοι, από τη μία ήταν πνιγμένοι στη σκόνη το καλοκαίρι και στη λάσπη το χειμώνα, και από την άλλη ήταν διαρκώς κακοφωτισμένοι. Το 1905 ξεκινά η ασφαλτόστρωση, με πρώτη την οδό Αιόλου. Ακολούθησαν οι γύρω από το Δημοτικό θέατρο δρόμοι, η Σταδίου, η πλατεία Ομόνοιας η Αθηνάς και η Πανεπιστημίου, ενώ το επόμενο έτos η ασφαλτόστρωση επεκτάθηκε στην πλατεία Συντάγματος και τους γύρω δρόμους. Η ασφαλτόστρωση προκάλεσε το ενδιαφέρον των Αθηναίων, οι οποίοι παρακολουθούσαν τις εργασία, ενώ στον Τύπο δημοσιεύονταν σχετικά άρθρα, και οι απόψεις για τα υπέρ και τα κατά της ασφαλτόστρωσης έδιναν κι έπαιρναν: «Είχε τα πλεονεκτήματά της η άσφαλτος. Εξησφάλιζε την καθαριότητα και επροστάτευε την πόλιν από την σκόνην το καλοκαίρι και από την λάσπην τον χειμώνα. [...] Αλλ’ είχε και τα μειονεκτήματά της. Ήτο ολισθηρά διά τα υποζύγια. Την εποχήν εκείνην δεν υπήρχε σχεδόν καθόλου βενζινοκίνητος τροχός. Η βενζίνη άλλως τε ήτο είδος το οποίον επωλείτο εις τα φαρμακεία για το καθάρισμα των λεκέδων. [...] Οι εγκυκλοπαιδισταί των εφημερίδων τής ευρήκαν και άλλο μειονέκτημα. Ότι διά το θέρος θα ήτο σώμα θερμαγωγόν και θα μετέβαλλε το κλίμα των Αθηνών εις τροπικόν». Ως προς το φωτισμό, το εξαιρετικό για την πόλη γεγονός ήταν η από το 1906 έναρξη του ηλεκτροφωτισμού του κέντρου, ο οποίος ξεκίνησε με πρώτες τις πλατείες Ομονοίας και Συντάγματος και τις οδούς Σταδίου, Ερμού και Αιόλου με λαμπτήρες βολταϊκού τόξου. Ακολούθησαν οι λεωφόροι Πανεπιστημίου και Αμαλίας, και οι οδοί Πειραιώς, Αγίου Κωνσταντίνου και άλλες του κέντρου. Το 1908 εμφανίζονται και τα πρώτα τηλέφωνα. Το Ταχυδρομείο Αθηνών αποκτά δύο τηλεφωνικά μηχανήματα σουηδικού τύπου Έρικσον και η εγκατάσταση αφορά 800 συνδρομητές. Ταυτόχρονα κλήθηκε η Ελβετίδα Π. Έρικσον, για να οργανώσει σώμα τηλεφωνητριών. Τα τηλέφωνα λειτουργούσαν με ρεύμα το οποίο παραγόταν στη συσκευή κάθε συνδρομητή. Οι κλήσεις πραγματοποιούνταν με χειροκίνητο δυναμοηλεκτρικό μηχάνημα, και η συνομιλία με ηλεκτρική στήλη, εγκιβωτισμένη στη συσκευή. Το δίκτυο ήταν εναέριο, αποτελούμενο από ακάλυπτα χάλκινα σύρματα. Το τμήμα της Αθήνας όμως που γνωρίζει την ευρωπαϊκή αυτή πρόοδο είναι περιορισμένο. Λίγο πιο μέσα από τη «βιτρίνα» του κέντρου, τα προβλήματα της πόλης είναι πολλά.
from ανεμουριον https://ift.tt/2Dvv4lx
via IFTTT