Ιερά Μονή Ζωοδόχου Πηγής - Αγίας Άρειας - Γ. Η. (Αργολίδας)

Στους πρόποδες του φρουρίου «Παλαμήδι», κοντά στο χωριό Άρεια, ανατολικά από το Ναύπλιο, υπήρχε από τα μέσα του 12ου αιώνος η Μονή της Ζωοδ. Πηγής, με επίκεντρο το βυζαντινό ναό του έτους 1149. Γι' αυτήν υπάρχουν άφθονα ιστορικά στοιχεία τόσο από την περίοδο της Ενετοκρατίας και έγγραφα των Αρχείων της Φλωρεντίας και της Βενετίας, όσο και των Γενικών Αρχείων του ελληνικού κράτους, της Ιεράς Συνόδου και της τοπικής Μητροπόλεως: Ιδρυτής και κτίτορας (1143) υπήρξε ο επίσκοπος Άργους και Ναυπλίου Λέων Αντζάς, γόνος επιφανούς οικογένειας του Βυζαντίου. Στο διατηρούμενο σε αρίστη κατάσταση καθολικό, «εξαιρετικό δείγμα της λεγομένης αργειακής σχολής της βυζαντινής αρχιτεκτονικής», υπάρχει εντοιχισμένη επιγραφή που μαρτυρεί: Έπηξε βάθρα τω ναώ σου, Παρθένε, / Λέων Αργείων αλιτρός θυηπόλος, / ω περ παράσχοις λύτρον αμπλακημάτων / εις αντάμειξιν, ευλογημένη κόρη / έτους, ςχνζ'μηνί Απριλίω ινδ. ιβ' Ενώ αρχικά (1143 - 1212) η Μονή ήταν γυναικεία, εξαιτίας των πειρατικών επιδρομών μετετράπη σε ανδρική, οχυρώθηκε με πύργο και απέκτησε προνόμια την περίοδο της Φραγκοκρατίας (1212 - 1389), οπότε ήκμασε πολύ. Η κατάσταση αυτή συνεχίσθηκε κατά την περίοδο της Ενετοκρατίας (1389 - 1540) και της πρώτης Τουρκοκρατίας (1540 - 1686). Τότε απετέλεσε «κέντρο διανοουμένων και προσφιλή τόπο διαμονής και εργασίας λογιών ανδρών, όπως αντιγραφέων κωδίκων (βιβλιογράφων)». Το 1679 με πράξη του νοταρίου (συμβολαιογράφου) Ναυπλίου παραχωρήθηκε στον Πανάγιο Τάφο ως μετόχιό του και παρέμεινε έτσι επί μακρό χρονικό διάστημα. Στη διάρκεια της β' τουρκοκρατίας (1715 - 1821) η Μονή «έγινε θέατρο φονικών συγκρούσεων των αντιμαχομένων στρατευμάτων», με αποτέλεσμα να ερημωθεί, να λεηλατηθεί και να πυρποληθεί κατά την Ορλωφική επανάσταση. Τα ίδια υπέστη και από τα στρατεύματα του Ιμπραήμ πασά της Αιγύπτου (1825). Ενωρίτερα, το 1822 από τη Μονή «εξεκίνησαν οι περί τον Σταϊκόπουλον γενναίοι αγωνισταί, κατά την ασέληνον εκείνην νύκτα της 29ης Νοεμβρίου 1822, δια την άλωσιν του Παλαμηδίου». Μετά την εθνική απελευθέρωση, τα κτήματά της περιήλθαν στο ελληνικό Δημόσιο και μεταξύ άλλων σημαντικών προσώπων η Λασκαρίνα Μπουμπουλίνα επεκράτησε, ενοίκιασε και νεμόταν τα κτήματα «επιμόνως, μέχρι της οριστικής αναχωρήσεώς της δια Σπέτσας». Το 1825 η Μονή πουλήθηκε ως «κτήμα εθνικόν» στον Εμμ. Ξένο, μεταπουλήθηκε το 1836 στον Αργείο Ηλία Ασημακόπουλο και αργότερα διατέθηκε από τον Μιχαήλ Ιατρό, μέχρις ότου ανασυστάθηκε το 1875, ως γυναικεία μετά από έγκριση του μητροπολίτου Καλλνίκου και συνδρομή των περιχωριτών και των Ναυπλιέων. Υπό την καθοδήγηση φωτισμένων ηγουμενισσών (Ελισάβετ, 1875 - 1891. Ευφημίας, 1891 - 1898. Αικατερίνης, 1898 - 1910, Καικιλίας, 1911 - 1956. Κυπριανής Κρίγκα, 1956 - 1986 και Χαραλαμπίας Λαδά, 1986 - ), επέτυχε να οργανωθεί με πρότυπο τρόπο, να ανακαινίσει τα κτίριά της, να ανεγείρει νέες πτέρυγες, να καλλιεργήσει στα μέλη της αδελφότητος «αυστηρότητα ηθών, τάξη, ιλαρότητα, καθαρότητα καρδίας και θεοσέβεια», με αποτέλεσμα να αποτελεί σημαντικό θρησκευτικό κέντρο ζωής, λατρείας και κοινωνικής παρουσίας στην περιοχή της Ναυπλίας. Οι αδελφές καταγίνονται με την κατασκευή υφαντών και ασκούν αξιόλογο κοινωνικό και φιλανθρωπικό έργο. Μεταξύ των κειμηλίων της «Αγίας Μονής» εξέχουσα θέση κατέχει η θαυματουργός εικόνα του Ιησού Χριστού, που βρέθηκε κατόπιν οράματος του μετανάστου στην Αμερική δικηγόρου Θεοδώρου Ρογκοπούλου, την 6η Μαρτίου 1920. Ο ναός, κτίσμα του 12ου αιώνος, αναπαλαιώθηκε με την επίβλεψη του καθηγητού Αναστασίου Ορλάνδου. Είναι βυζαντινού ρυθμού και εντυπωσιάζει με την κομψότητά του, με το μαρμάρινο τέμπλο και το δάπεδό του. Στη Μονή ανήκει και το εξωκκλήσιο του αγίου Νεκταρίου. Στη Βιβλιοθήκη και το Κειμηλιοφυλάκιο είναι αποθησαυρισμένα αρκετά παλαίτυπα βιβλία και έγγραφα διαφόρων ιστορικών περιόδων, χρυσοκέντητοι επιτάφιοι, φορητές εικόνες κ.λπ.

Ευάγγελος Π. Λέκκος
Τα ελληνικά μοναστήρια


from ανεμουριον https://ift.tt/2rI6lHY
via IFTTT

Δημοσίευση σχολίου

To kaliterilamia.gr σέβεται το δικαίωμα όλων των χρηστών να εκφράζουν ελεύθερα την άποψή τους ωστόσο διατηρεί το δικαίωμα, να μην δημοσιεύει συκοφαντικά και υβριστικά σχόλια. Έτσι όποια σχόλια, περιέχουν ακατάλληλα προς το κοινό χαρακτηριστικά θα αποσύρονται από τον ιστότοπο.

Νεότερη Παλαιότερη