Ο Δημήτριος Βικέλας (1835, Ερμούπολη - 1908, Αθήνα) γεννήθηκε στην πρωτεύουσα τής Σύρου, Ερμούπολη, στα 1835 και καταγόταν, από πατέρα, από τη Μακεδονία. Έζησε είκοσι χρόνια στο Λονδίνο και μετά στο Παρίσι. Τελικά εγκαταστάθηκε στην Αθήνα, στα 1900, και πέθανε στα 1908 στην Κηφισιά. Στο Λονδίνο παρουσίασε πλούσια πνευματική και ποιητική δράση. Πήρε μέρος σαν εκπρόσωπος τού «Πανελληνίου Γυμναστικού Συλλόγου», στο διεθνές αθλητικό συνέδριο τού Λονδίνου και εκλέχτηκε πρόεδρος τού τμήματος Αναστηλώσεως των Ολυμπιακών Αγώνων. Χάρις στις φροντίδες του οι Ολυμπιακοί Αγώνες τού 1896 γίναν στην Αθήνα. Στα Γράμματα παρουσιάστηκε στα 1862, με την ποιητική συλλογή: «Στίχοι», που τής έκανε επανέκδοση στα 1885. Στα 1873, στη Λειψία, εξέδωσε, σε μετάφρασή του, τα παραμύθια τού Άντερσεν. στα 1881 κυκλοφόρησε ο περίφημος και πασίγνωστος «Λουκής Λάρας», πρωτοδημοσιευμένος στα 1879 στην «Εστία». Στα 1887 βγήκαν τα διηγήματα που είχε ως τότε δημοσιεύσει σε διάφορα περιοδικά και κυρίως στην «Εστία». Τα σημαντικότερα τής συλλογής αυτής: «Η άσκημη αδελφή» «Ο παπά-Νάρκισσος», «Ο λυσσασμένος», «Φίλιππος Μάρθας», «Εις τού οφθαλμίατρου», «Γιατί έμεινα δικηγόρος», «Τα δύο αδέλφια» κ.λ.π. Ο Βικέλας, εξόν από τον Άντερσεν, μετάφρασε και Σαίξπηρ και Ρακίνα. Ο Βικέλας έγραψε και ταξιδιωτικά: «Από Νικοπόλεως εις Ολυμπίαν», στα 1886. Και «Σουηδία» στα 1904. Στο μεταξύ στα 1894 εξέδωσε τις «Διαλέξεις και αναμνήσεις». Στη δραστηριότητα τού Δημήτρη Βικέλα οφείλεται και η ίδρυση, στην Αθήνα τού περιλάλητου «Συλλόγου προς έκδοσιν ωφελίμων βιβλίων». Επίσης χάρη στην ανθρωπιστική του δραστηριότητα ιδρύθηκε ο «Οίκος Τυφλών». η κοινωφελής δραστηριότητα τού Βικέλα υπήρξε πλούσια και πολυσχιδής. Ήξερε άριστα ξένες γλώσσες και ιδιαίτερα γαλλικά και αγγλικά. Ο Δημήτριος Βικέλας ανήκει στη χορεία των πρωτοπόρων και των προδρόμων τής νεοελληνικής πεζογραφίας. Από τα 1877 ακόμα έγραψε διηγήματα πρωτότυπα με θέματα παρμένα από την νεοελληνική πραγματικότητα και τους ανθρώπους της. Η γλώσσα του είναι απλή καθαρεύουσα, με σύνταξη συγγενή προς τη δημοτική, καθώς υποστηρίζει ο Γιώργος Βαλέτας. και χρησιμοποιεί και αυτός στους διαλόγους τη Δημοτική, όπως μετέπειτα και ο Παπαδιαμάντης, προσδίδοντας έτσι φυσικότητα στα πρόσωπα των έργων του. Ο «Λουκής Λάρας» έχει πραγματοποιήσει πετυχημένη σταδιοδρομία εκατό χρόνων σχεδόν. Πρωτοβγήκε στα 1881 και η τελευταία, η έβδομη έκδοσή του, πραγματοποιήθηκε από τον εκδοτικό οίκο «Γαλαξίας» στα 1962. Ο «Λουκής Λάρας» είναι πασίγνωστο και οροθετικό λογοτέχνημα στην ιστορική ανάπτυξη της λογοτεχνίας μας. Απλή, λιτή και ζεστή έκφραση. Μια σειρά περιστατικά δραματικού και περιπετειώδους χαρακτήρα ξετυλίγονται από την καταστροφή τής Χίου. Η αφήγηση σε πρώτο ενικό πρόσωπο και απομνημονευτικό τύπο κρατάει συνεχώς κεντρισμένο το ενδιαφέρον τού αναγνώστη, και τη συγκίνησή του ζωηρή και κυμαινόμενη.
«Ο κύριος Πλατέας, καθηγητής των Ελληνικών εις το Γυμνάσιον Ερμουπόλεως, επέστρεψεν από τον τακτικόν απογευματινόν περίπατόν του. Άλλοτε ο περίπατος ούτος εγίνετο εις τα βαπόρια. Αλλ’ αφ’ ότου ήρχισεν η χάραξις της οδού της μελλούσης, ως ελέγετο, ν’ απολήξη εις Χρούσα, ο Κύριος καθηγητής, αντί τού τετραπλού καθ’ εκάστην γύρου του, εις τον περιωρισμένον και μόνον έως τότε περίπατον εκείνον των Ερμουπολιτών, έσυρε τα βήματά του εις την νέαν οδόν. Παρακολουθεί μετά μεγίστου ενδιαφέροντος την γινομένην έργασίαν...» (Από τον «Λουκή Λάρα»)
Η ποίηση τέλος τού Δημήτρη Βικέλα είναι ποίηση εγκεφαλική, δεν έχει αμεσότητα και συγκίνηση, αυτά τα ειδοποιά στοιχεία τής Τέχνης, που προσδίνουν και τη λογοτεχνική ιθαγένεια σ’ ένα έργο. Είναι άμεση η ποίηση τού Βικέλα. Σύνολα μικρά η μεγαλύτερα συλλογισμών. Προϊόντα κινήσεων τής σκέψεως, όχι κινήσεων τής Ψυχής. Η μεγάλη του συναναστροφή με τα κείμενα - ήταν γνώστης και τής αρχαίας γραμματείας - τού γέννησαν φαίνεται ακούσια την τάση να γράψη και στίχους:
«Ο Θεός στον άνθρωπον / λυτρωτήν των πόνων / έπεμψε τον θάνατον / άνδρα γεωπόνον».
from ανεμουριον https://ift.tt/35EwpEa
via IFTTT