Ευτυχώς έχουμε τους Καλλιτέχνες
_________________
Πνεύματα ελεύθερα και αντισυμβατικά, με ματιά διαφορετική από τη δική μας πεζή και ντετερμινιστική άποψη για τον κόσμο. Δεν αισθάνονται την "πραγματικότητα" με αιτιοκρατικούς όρους, δεν την απεικονίζουν (πια) φωτογραφικά, δεν την μετράνε με μεζούρες και αμπερόμετρα.
Τί έχει να δώσει ένας ζωγράφος που απεικονίζει φωτογραφικά τα τοπία; Τί να προσφέρει ένας συγγραφέας που απλώς μεταφέρει καθημερινούς διαλόγους; Θα είναι πάντα ένας αδέξιος μιμητής της πραγματικότητας. Ακόμα και η επιτυχής μίμηση της πραγματικότητας, θα καθιστά το έργο του κάτι άλλο από Τέχνη. Η επιτυχία του, θα καθιστά το έργο του "μη Τέχνη"...
Μου αρέσει που ζωγραφίζουν αφηρημένα, που δημιουργούν με βάση την "δική τους" εικόνα για τη ζωή, που αναπαριστούν το τίποτα, το λίγο, το καθόλου, με δικά τους μέτρα. Που υποκαθιστούν την πραγματικότητα, μιας και είναι ενίοτε τόσο θλιβερή και πεζή που "μία πραγματικότητα είναι υπερ-αρκετή, μας φτάνει"...
Να προσέχουν όμως, όταν "στρατεύονται" σε έναν ,ας πούμε, πολιτικό σκοπό, ή όταν θέλουν να περάσουν "μηνύματα". Ενίοτε εμπίπτουν στο "παράδοξο της φαρμακείας του Πλάτωνα", όταν βάζουν σε ένα καλλιτεχνικό "κάδρο" μια δυσάρεστη κατά τη γνώμη τους πραγματικότητα, αλλά το κάδρο αυτό, αντί να διεγείρει, καταστέλλει την ανάγκη των θεατών να διορθώσουν τα κακώς κείμενα. Κι αυτό γιατί οι θεατές νιώθουν το θέμα ως καλλιτεχνική απεικόνιση που δεν αντιστοιχεί στην καθημερινότητά τους. Πέφτουν έτσι, οι καλλιτέχνες, στον λάκκο που οι ίδιοι με τόσο κόπο και χάρη δημιουργούν: την εικόνα μας για αυτούς ως "μη καθημερινών" ανθρώπων.
Κι όπως εύστοχα έγραψε ο Tom Stoppard: "η λιγότερο χρήσιμη στάση που μπορεί κάποιος να τηρήσει αν δει μια αδικία έξω από το παράθυρό του, είναι να γράψει ένα θεατρικό έργο σχετικά με αυτήν".
Η (παλαιά) φωτογραφία είναι από το έργο του Guercino: "O ενταφιασμός της αγίας Πετρονίλας", όπου το κατώτερο άκρο του πίνακα συμπίπτει με το πραγματικό χείλος του τάφου της αγίας Πετρονίλας.
Παναγιώτης Ιακωβής
ΘΕΜΑ:
ΑΠΟΨΕΙΣ ΠΟΛΙΤΩΝ