ΟΙ ΠΡΩΤΕΣ ΠΑΡΑΓΩΓΕΣ

Η δεύτερη δεκαετία είναι για την Ελλάδα η δεκαετία της ανάπτυξης της κινηματογραφικής αίθουσας και της δειλής εμφάνισης της ελληνικής παραγωγής. Η αίθουσα, επειδή κάνει άμεση απόσβεση των κεφαλαίων που έχουν επενδυθεί για την κατασκευή ή τη διαμόρφωση της, πολλαπλασιάζεται με ταχείς ρυθμούς. Το θερινό θέατρο Αττικόν μετατρέπεται οριστικά σε κινηματογράφο το 1912. H μετατροπή ενός θεάτρου σε κινηματογράφο, αυτή την εποχή, έχει καταρχάς πρακτικές επιπτώσεις, δηλαδή στερεί τη στέγη από ένα θίασο και περιορίζει κατά περίπου 20% τις δυνατότητες των θιάσων να δουλέψουν στην πρωτεύουσα, και μάλιστα σε κεντρική αίθουσα. Έχει όμως και συμβολικές προεκτάσεις. Δείχνει καθαρά τον κίνδυνο που διατρέχει το θέατρο, να χάσει θεατές τους οποίους τώρα απορροφά ο κινηματογράφος. Αυτή η διαμάχη ανάμεσα στις δύο μορφές ψυχαγωγίας κυριαρχεί στη σκέψη των Ελλήνων διανοουμένων που διατηρούν σχέσεις με το θέατρο και διατυπώνεται ως ερώτημα, ως πιθανότητα, ως δυσάρεστο ενδεχόμενο στην αρθρογραφία τους. Οι αγωνίες των διανοουμένων και οι εκτιμήσεις τους για την αγοραία ψυχαγωγία που προωθεί ο κινηματογράφος σε σχέση με το θέατρο -το καλλιτεχνικό θέατρο εννοείται- δεν ανακόπτουν, στο ελάχιστο, την πορεία του.

Οι κινηματογραφικές αίθουσες πληθαίνουν, ο κινηματογράφος είναι η βασική ψυχαγωγία του χειμώνα, οι σταρ της εποχής, η Lyda Borelli, η Francesca Bertini, η Μενικέλι, αποκτούν εδώ, όπως και αλλού, τους φανατικούς τους θαυμαστές και τους μιμητές τους στον καλλιτεχνικό χώρο. Εν τω μεταξύ κάποιοι καλλιτέχνες που προέρχονται κυρίως από το βαριετέ, ένα χώρο που υποδέχθηκε τον κινηματογράφο από τη στιγμή της γέννησης του και τον ενέταξε με επιτυχία στα προγράμματα του, σκέπτονται ότι θα μπορούσε να στηθεί και στην Ελλάδα μια έστω μικρής κλίμακας, επιχείρηση παραγωγής ταινιών, με αποδέκτες καταρχάς το ελληνικό κοινό εντός και εκτός συνόρων.

ΣΠΥΡΙΔΩΝ ΔΗΜΗΤΡΑΚΟΠΟΥΛΟΣ

Ο Σπυρίδων Δημητρακόπουλος συστήνει την πρώτη εταιρεία παραγωγής, την Αθήνη Φιλμ, και γυρίζει μερικές κωμωδίες σύντομης διάρκειας, παίζοντας ταυτόχρονα το ρόλο του παραγωγού, του σκηνοθέτη και του πρωταγωνιστή. Όταν το 1914 διαφημίζει ένα πρόγραμμα με κωμικές καρικατούρες πολιτικών προσώπων, κινηματογραφεί ενδεχομένως κάποια έτοιμα θέματα που παρουσιάζει εκ του φυσικού στα βαριετέ, όπως έκαναν οι ομότεχνοί του στα τέλη του 19ου αιώνα. Τα πρώτα βήματα της ελληνικής παραγωγής γίνονται σε μια εντελώς ακατάλληλη περίοδο. Η πολιτική ένταση ανάμεσα στους βασιλικούς και τους βενιζελικούς γνωρίζει στιγμές πρωτοφανούς όξυνσης, ο πόλεμος έχει κηρυχθεί και το μέλλον για την ελληνική εμπλοκή είναι άδηλον, η οικονομία δεν βρίσκεται σε καλή κατάσταση, η λογοκρισία παραμονεύει. Τα ίχνη του Δημητρακόπουλου χάνονται, μαζί με κάποιων άλλων που πρόλαβαν να χαράξουν δρόμους με τις πρώτες τους απόπειρες.

Ο ΟΥΓΓΡΟΣ ΜΗΧΑΝΙΚΟΣ ΤΖΟΖΕΦ ΧΕΠ (ΒΟΥΔΑΠΕΣΤΗ, 1887 - ΑΘΗΝΑ, 1968) ΗΛΘΕ ΣΤΟ 1908 ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ ΩΣ ΤΕΧΝΙΚΟΣ ΜΗΧΑΝΙΚΟΣ ΤΗΣ ΠΑΤΕ. ΠΑΡΕΜΕΙΝΕ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ ΚΑΙ ΕΙΝΑΙ ΑΠΟ ΤΑ ΠΡΟΣΩΠΑ ΠΟΥ ΣΤΗΡΙΞΑΝ ΤΗΝ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΙΑΣ. ΑΡΧΕΙΟ Ε.Λ.Ι.Α.

Η Γκόλφω (1914) του Κωνσταντίνου Μπαχατώρη όχι μόνο συνδέει την ελληνική παραγωγή με το πιο δημοφιλές θεατρικό έργο του νεότερου θεάτρου στον τόπο μας, αλλά ανοίγει ταυτόχρονα το κεφάλαιο της διασκευής και το είδος του ποιμενικού ειδυλλίου, που θα αποτελέσει ιδιαιτερότητα του ελληνικού κινηματογράφου. Η Κερένια Κούκλα, το τελευταίο μυθιστόρημα του Κ. Χρηστομάνου, διασκευάσθηκε για το θέατρο από τον Παντελή Χορν και ανεβάστηκε (1915) από το θίασο της Κυβέλης. Τον επόμενο χρόνο (1916) έγινε κινηματογραφική μεταφορά σε παραγωγή και σκηνοθεσία από τον Μιχάλη Γλυτσό. Το 1916 ιδρύεται επίσης η Άστυ Φιλμ, με πολύ σοβαρές προθέσεις για παραγωγή ψυχαγωγικών ταινιών, επικαίρων και διαφημιστικών, με πρωτοστατούντα τον πρώην βουλευτή, δημοσιογράφο και θεατρικό συγγραφέα Δήμο Βρατσάνο, ο οποίος εξασφάλισε τη συμμετοχή ορισμένων κεφαλαιούχων, καθώς και του Χεπ για το τεχνικό μέρος. Οι παραγωγές (Το ανάθεμα, Ο ανήφορος του Γολγοθά) γνώρισαν τις παρεμβάσεις της λογοκρισίας, πράγμα που δεν σταθεροποίησε τα οικονομικά της εταιρείας. Η Προίκα της Αννούλας, μια ταινία που διαφήμιζε τα λαχεία του Στόλου χρησιμοποιώντας ως σημείο αναφοράς το δημοφιλές κωμειδύλλιο του Κορομηλά Η τύχη της Μαρούλας, ήταν η μόνη ταινία που η Άστυ Φιλμ κατάφερε να ολοκληρώσει πριν από τη διάλυσή της το 1920.

Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΕΠΤΑ ΗΜΕΡΕΣ 24/10/1999 Η ΕΛΛΑΔΑ ΤΟΝ 20ο ΑΙΩΝΑ 1910-1920 ΕΛΙΖΑΣ-ΑΝΝΑΣ ΔΕΛΒΕΡΟΥΔΗ

from ανεμουριον https://ift.tt/2O2hTx4
via IFTTT