Η ΕΓΧΡΩΜΗ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ

Πριν ακόμα κοπάσει ο αρχικός ενθουσιασμός του κόσμου για τη νέα εφεύρεση της δαγγεροτυπίας και της ταλμποτυπίας, άρχισε να τίθεται το ερώτημα για το πώς η εικόνα θα μπορούσε να γίνει έγχρωμη. Δυστυχώς, ένα τέτοιο υλικό δεν βρέθηκε ποτέ. Εφευρέθηκαν όμως έξυπνοι τρόποι με τους οποίους τα μαυρόασπρα φωτοευαίσθητα υλικά μπορούσαν να δημιουργήσουν έγχρωμες εικόνες. Και αυτό ισχύει μέχρι σήμερα. Το 1861 ο James Clerk Maxwell (1831-1879) δημιούργησε την πρώτη έγχρωμη αναπαραγωγή (σλάιντ) ενός θέματος χρησιμοποιώντας αποκλειστικά μαυρόασπρα φιλμ. Στις αρχές του 20ού αιώνα έγιναν και πάλι κάποιες προσπάθειες,

ΚΑΡΤ-ΠΟΣΤΑΛ ΤΗΣ ΑΚΡΟΠΟΛΗΣ, ΠΟΥ ΕΓΙΝΕ ΜΕ ΕΓΧΡΩΜΟ ΑΝΤΙΣΤΡΕΠΤΟ ΦΙΛΜ (ΔΙΑΦΑΝΕΙΑ) KODACHROME II. ΑΡΧΕΣ ΔΕΚΑΕΤΙΑΣ ΤΟΥ '50.

ορισμένες από τις οποίες είχαν και σχετική εμπορική επιτυχία, όπως ήταν η Autochrome, η Finley process, η Duffay color, η Duxochrome κ.ά. Το επόμενο βήμα ήταν η κυκλοφορία του πρώτου αντιστρεπτού θετικού φιλμ, του Kodachrome, το 1936. Ήταν το πρώτο που χρησιμοποίησε τη μέθοδο των συμπληρωματικών χρωμάτων και των χρωμογόνων συζευκτών, αλλά και αυτή η διαδικασία είχε ως βάση της το μαυρόασπρο φωτοευαίσθητο υλικό. Έγχρωμες φωτογραφίες και αρνητικά φιλμ υπήρχαν ελάχιστα κατά τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο. Μετά τη λήξη του άρχισαν να ανοίγουν σταδιακά τα πρώτα εργαστήρια επεξεργασίας τους. Στην Ελλάδα η έγχρωμη φωτογραφία εμφανίστηκε στις αρχές της δεκαετίας του 1950. Οι Έλληνες όμως απέκτησαν «έγχρωμη συνείδηση» από τις αρχές του 1970.

ΧΑΡΑΛΑΜΠΟΣ ΣΑΛΜΑΝΗΣ (1918-1988): Ο ΑΝΘΡΩΠΟΣ ΠΟΥ ΕΦΕΡΕ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ ΤΗΝ ΕΓΧΡΩΜΗ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ

Ο Χαράλαμπος Σαλμάνης γεννήθηκε στην Κωνσταντινούπολη το 1918. Στην Αθήνα εγκαταστάθηκε στα μέσα της δεκαετίας του '30. Μετά τις σπουδές του εργάστηκε ως σχεδιαστής-μηχανικός στο Πολεμικό Ναυτικό. Μετά τη λήξη του πολέμου αποφάσισε να ασχοληθεί με τη φωτογραφία. Για το σκοπό αυτόν πήγε να σπουδάσει στη Βιέννη, που εκείνη την εποχή, όπως και όλη η Ευρώπη, είχε ακόμη ανοιχτές τις πληγές του πολέμου. Φοίτησε στο τμήμα φωτογραφίας της Κρατικής Σχολής Γραφικών Τεχνών, ενώ παράλληλα εργαζόταν στον ίδιο τομέα, αποκτώντας εμπειρίες. Αφού αποφοίτησε, συνέχισε στη Σχολή Hoecht, στη Φραγκφούρτη. Ήταν η μόνη σχολή που είχε εξουσιοδοτηθεί από την εταιρεία Agfa να διδάσκει την πολύπλοκη τότε μέθοδο της εμφάνισης και αναπαραγωγής των έγχρωμων υλικών της. Αν και οι συνθήκες στη Γερμανία ήταν πολύ δύσκολες, η Agfa ήταν τότε η μόνη ευρωπαϊκή εταιρεία που παρασκεύαζε έγχρωμα φιλμ και χαρτιά. Λόγω της μικρής παραγωγής, αλλά και για να διασφαλίσει σταθερή και υψηλή ποιότητα, η Agfa έδινε τα χημικά επεξεργασίας μόνο σε εξουσιοδοτημένους επαγγελματίες, που έπρεπε απαραίτητα να είχαν εκπαιδευτεί στη Σχολή Hoecht. Ο Σαλμάνης, που στο μεταξύ είχε επιστρέφει στη Βιέννη, ήταν ο μόνος που είχε τις προϋποθέσεις που του επέτρεπαν να προμηθεύεται και να επεξεργάζεται, εκεί, τα έγχρωμα χημικά της Agfa. Για έναν χρόνο εργάστηκε στη Βιέννη ως φωτογράφος και το 1952 αποφάσισε να γυρίσει στην Ελλάδα. Αφού πήρε την απαραίτητη εξουσιοδότηση από την Agfa, άνοιξε εργαστήριο στην οδό Ακαδημίας 25, με την ονομασία «Επιστημονικά Εργαστήρια Φωτογραφιών Agfacolor». Στο χώρο που είχε χρησιμοποιηθεί ως καταφύγιο, στο υπόγειο του κτιρίου, εγκαταστάθηκαν τα πρώτα έγχρωμα μηχανήματα στην Ελλάδα. Αργότερα μετέφερε το κατάστημά του στην γωνία των οδών Ακαδημίας και Λυκαβηττού και το εξόπλισε με νέα και πιο σύγχρονα μηχανήματα. Τότε περίπου ανέλαβε κατ' αποκλειστικότητα την εμφάνιση των θετικών φιλμ (σλάιντ) της Agfa των CT18, που είχαν προπληρωμένη την εμφάνισή τους. Εμφάνιζε ακόμα τα Ektachrome της Kodak, τα Orwo, τα Fuji και τα Sakura. Το εργαστήριό του τότε απασχολούσε 15 υπαλλήλους. Ο Σαλμάνης ασχολήθηκε και με την εισαγωγή και αντιπροσώπευση φωτογραφικών προϊόντων μεγάλων εταιρειών, όπως τις μηχανές SLR Exacta και Exa, τα φωτόμετρα Gôssen, τα τρίποδα Schi-ansky κ.ά. Το 1961, θέλοντας να δώσει ώθηση στην έγχρωμη ερασιτεχνική φωτογραφία,

ΧΑΡΑΛΑΜΠΟΣ ΣΑΛΜΑΝΗΣ. Ο ΣΤΡΑΤΗΓΟΣ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΠΑΠΑΓΟΣ ΣΕ ΠΑΡΕΛΑΣΗ ΤΗΣ 25ΗΣ ΜΑΡΤΙΟΥ, ΤΗ ΔΕΚΑΕΤΙΑ ΤΟΥ '50. ΕΓΧΡΩΜΗ ΔΙΑΦΑΝΕΙΑ ΣΕ ΑΝΤΙΣΤΡΕΠΤΟ ΦΙΛΜ ΤΗΣ AGFA.

εισήγαγε την πρώτη αυτόματη εκτυπωτική μηχανή έγχρωμων φωτογραφιών, την Colormator της Agfa, με δυνατότητα παραγωγής 2.000 φωτογραφιών την ημέρα, σε χαρτί διατάσεων 9x9 εκ. Έτσι, οι έγχρωμες φωτογραφίες μπορούσαν να παραδοθούν στον πελάτη μέσα σε διάστημα μίας ή δύο ημερών. Η παραγωγή όμως δεν ήταν η αναμενόμενη, ενώ το κόστος συντήρησης της μηχανής ήταν πολύ μεγάλο, αφού για την επιδιόρθωσή της έπρεπε να έρθει Γερμανός τεχνικός από το Μόναχο.

ΝΙΚΟΣ ΣΤΟΥΡΝΑΡΑΣ. ΕΠΙΧΡΩΜΑΤΙΣΜΕΝΟ ΠΟΡΤΡΕΤΟ ΤΗΣ «ΕΘΝΙΚΗΣ» ΤΡΑΓΟΥΔΙΣΤΡΙΑΣ ΣΟΦΙΑΣ ΒΕΜΠΟ.

Το εργαστήριό του έπαιξε ακόμα το ρόλο σχολής εκμάθησης της τεχνικής της έγχρωμης φωτογραφίας και της χρήσης των αντίστοιχων πολύπλοκων μηχανημάτων. Στα 33 χρόνια λειτουργίας του, υπολογίζεται ότι μαθήτευσαν εκεί 300 περίπου νέοι και νέες. Αρκετοί από αυτούς άνοιξαν αργότερα δικά τους καταστήματα ή εργαστήρια. Το 1964 άνοιξε ένα διώροφο εργαστήριο στη Γλυφάδα, το οποίο εξόπλισε από την αρχή με μηχανήματα των πλέον σύγχρονων γερμανικών προδιαγραφών.

Η ΕΓΧΡΩΜΗ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ ΕΞΑΠΛΩΝΕΤΑΙ

Από το 1957 ο Νίκος Στουρνάρας είχε λειτουργήσει εργαστήριο επεξεργασίας έγχρωμων φωτογραφιών και διαφανιών, το οποίο ονόμασε «Ινστιτούτον Εγχρώμου Φωτογραφίας - Φωτογραφικαί εκδόσεις τοπίων». Χρησιμοποιούσε το εργαστήριο αποκλειστικά για την εμφάνιση και την εκτύπωση των δικών του φωτογραφιών και δεν έκανε δουλειά παραγωγής για λογαριασμό τρίτων. Με τον τρόπο αυτό διατήρησε την ποιότητα της εργασίας του. Τις πρώτες έγχρωμες μεγεθύνσεις του σε χαρτί Agfa τις είχε κάνει στον Βόλο το 1946.

ΝΙΚΟΣ ΣΤΟΥΡΝΑΡΑΣ. Η ΡΙΚΑ ΔΙΑΛΥΝΑ.

Το 1964 ο Αντώνης Γεώργαντζης, μαθητής και αργότερα αρχιτεχνίτης στο εργαστήριο του Σαλμάνη, άνοιξε δικό του εργαστήριο, σε συνεργασία με τον Αντώνη Γεωργιάδη. Ο τελευταίος, γιος του φωτογράφου Ανέστη Αντωνιάδη, ειδικεύτηκε και αυτός στην έγχρωμη φωτογραφία κοντά στον «δάσκαλο» X. Σαλμάνη. Το εργαστήριό τους είχε την επωνυμία «Αντωνιάδης και Γεώργαντζης» και υπήρξε από τους κύριους ανταγωνιστές του X. Σαλμάνη κατά την περίοδο 1964-1975. Εκείνη την εποχή λειτούργησε και το πρώτο εργαστήριο έγχρωμων φωτογραφιών της Kodak που τότε βρισκόταν στη Λεωφόρο Αλεξάνδρας. Το 1966 άνοιξε το εργαστήριο «Camera», ο τεχνικός προϊστάμενος του οποίου είχε εκπαιδευτεί και αυτός από τον Σαλμάνη. Τέλος, το 1970 η Agfa ήρθε επίσημα στην Ελλάδα και διέκοψε τις συνεργασίες της με τους αντιπροσώπους. Η έγχρωμη φωτογραφία είχε πια μπει στη ζωή του κόσμου, που την είχε οριστικά αποδεχτεί. Το δύσκολο ξεκίνημα προς την κατεύθυνση αυτή είχε γίνει από τον X. Σαλμάνη, που την έφερε και την καθιέρωσε στην Ελλάδα. Ο ίδιος παρέμεινε ενεργός μέχρι το θάνατό του το 1988.

ΑΛΚΗΣ Ξ. ΞΑΝΘΑΚΗΣ ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑΣ 1939-1970 ΤΟΜΟΣ Β’ ΠΑΠΥΡΟΣ ΑΘΗΝΑ 2008

from ανεμουριον https://ift.tt/2X27RAb
via IFTTT