 |
| Ο ΠΕΤΡΟΣ ΜΩΡΑΪΤΗΣ. ΕΠΙΧΡΩΜΑΤΙΣΜΕΝΗ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ, ΠΕΡ. 1875. |
Όπως προαναφέρθηκε, η πρώτη αναφορά για τους Έλληνες φωτογράφους υπάρχει στην Έκθεση των Ελλανοδικών δια τα Ολύμπια 1859: «Η φωτογραφική τέχνη ούσα νεωτάτη εφεύρεσις, μόλις προ ολίγων ετών εισήχθη εν Ελλάδι πρώτον υπό του Μακεδόνος Κώστα, επιστάτου του Πολυτεχνείου, και μετέπειτα υπό του κ. Φίλιππου Μαργαρίτου, ζωγράφου. Μετ' αυτόν, ήλθεν ο κ. Δ. Κωνσταντίνου και τελευταίον οι κ.κ. Α. Κάλφας και Μωραΐτης».
 |
| ΦΟΡΗΤΗ ΠΤΥΣΣΟΜΕΝΗ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΚΗ ΜΗΧΑΝΗ ΠΟΥ ΑΝΗΚΕ ΣΤΟΝ ΠΕΤΡΟ ΜΩΡΑΪΤΗ, Η ΜΟΝΗ ΣΩΖΟΜΕΝΗ ΣΗΜΕΡΑ. |
Ο Πέτρος Μωραΐτης γεννήθηκε στο χωριό Μέση της Τήνου το 1832. Σπούδασε ζωγραφική στο Σχολείο των Τεχνών και μεταξύ των δασκάλων του ήταν ο Φίλιππος Μαργαρίτης. Το 1855 αναφέρεται ανάμεσα στους καλλιτέχνες εκείνους που συνεργάστηκαν για τη δημιουργία του εκθέματος «Κλασική Ανθοδέσμη» που εκτέθηκε στην Παγκόσμια Έκθεση του Παρισιού.
 |
| Π. ΜΩΡΑΪΤΗΣ. ΠΟΡΤΡΕΤΟ ΝΕΟΥ ΣΕ ΚΑΡΤ-ΝΤΕ-ΒΙΖΙΤ. Η ΣΥΓΚΕΚΡΙΜΕΝΗ ΣΦΡΑΓΙΔΑ ΤΟΥ ΦΩΤΟΓΡΑΦΟΥ ΗΤΑΝ ΑΓΝΩΣΤΗ ΜΕΧΡΙ ΤΩΡΑ. |
Στο τέλος του 1859 ήρθε στην Αθήνα από το Παρίσι ο Αθανάσιος Κάλφας και λίγο αργότερα πήρε συνεταίρο του τον Πέτρο Μωραΐτη. Το φωτογραφείο τους βρισκόταν στην παλιά οικία του Κορομηλά, στην οδό Ερμού 41, κοντά στο Δημαρχείο. Εκεί ήταν δυνατόν οικογένεια εκ τριών ή τεσσάρων προσώπων να φωτογραφηθή επί της αυτής εικόνος εις μετριωτάτην τιμήν». Το Μάρτιο του 1860 ο Μωραΐτης διέκοψε τη συνεργασία του με τον Κάλφα, διατήρησε μόνος του το φωτογραφείο και, έξι μήνες αργότερα, το μετέφερε στην οδό Αιόλου 904, απέναντι από την εκκλησία της Χρυσοσπηλιώτισας. Πολύχρονες έρευνές μου επέτρεψαν την ανακάλυψη άγνωστων στοιχείων για τη ζωή και τη δράση του Πέτρου Μωραΐτη, τα οποία δημοσιεύτηκαν στη μονογραφία Η Ελλάδα του 19ου αιώνα με τον φακό του Πέτρου Μωραΐτη (εκδ. Ποταμός, Αθήνα 2001)· ένα μικρό μόνο μέρος αυτών είναι δυνατόν να παρουσιαστεί στην παρούσα έκδοση. Ο Πέτρος Μωραΐτης είναι ένας από τους σημαντικούς Έλληνες φωτογράφους του 19ου αιώνα, μαζί με τον Φίλιππο Μαργαρίτη και τον Δημήτριο Κωνσταντίνου. Είναι επίσης ο μόνος φωτογράφος που εργάστηκε συνεχώς για περισσότερα από τριάντα περίπου χρόνια. Το έργο του ποσοτικά είναι τεράστιο, και είναι λογικό να περιλαμβάνει ικανό αριθμό πολύ καλών φωτογραφιών.
Μια ενδιαφέρουσα ανακάλυψη: Κατά τη σύντομη επίσκεψη του πρίγκιπα της Ουαλίας στην Αθήνα, τον Οκτώβριο του 1875, ενώ πήγαινε στις Ινδίες, φωτογραφήθηκε με τους Έλληνες βασιλείς στο φωτογραφείο του Π. Μωραΐτη. Από αριστερά, ο πρίγκιπας της Ουαλίας, η βασίλισσα Όλγα και ο βασιλιάς Γεώργιος Α'. Η απεικόνιση του παραπάνω στιγμιότυπου (κάτω), όπως δημοσιεύτηκε σε ξυλογραφία στο περιοδικό LONDON ILLUSTRATED NEWS, στις 16 Νοεμβρίου 1875. Η φωτογραφία, καθώς δεν μπορούσε να εκτυπωθεί ακόμα σε έντυπα, αντιγράφηκε με μεγάλη ακρίβεια από τον Simpson (Σίμπσον) ή τον Melton Prior (Μέλτον Πράιορ), που ήταν οι ειδικοί απεσταλμένοι του περιοδικού κατά την περιοδεία του πρίγκιπα. Είναι πιθανόν το δεξιό τμήμα να αποδόθηκε από τη φαντασία του καλλιτέχνη, μια και δεν ήταν απαραίτητη η πλήρης πιστότητα της απόδοσής τους. Η γυναίκα του Αθηνά Perl (Περλ) γεννήθηκε στην Αθήνα από μητέρα Βαβαρή έποικο. Η γνώση της γερμανικής γλώσσας βοήθησε σημαντικά την επαφή τους με το περιβάλλον του βασιλιά Γεωργίου Α'. Η βασίλισσα Όλγα μάλιστα είχε ιδιαίτερο ενδιαφέρον για τις οικογενειακές φωτογραφίες. Όταν δε απέκτησε παιδιά, είχε ζητήσει από τον Μωραΐτη να τα φωτογραφίζει από τότε που ήταν ακόμα βρέφη. Ήταν λογικό λοιπόν να του απονεμηθεί ο τίτλος του βασιλικού φωτογράφου, ο πρώτος που δινόταν τότε σε Έλληνα φωτογράφο, γύρω στα 1865.
 |
| Π. ΜΩΡΑΪΤΗΣ. Η ΡΩΣΙΚΗ ΕΚΚΛΗΣΙΑ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΝΙΚΟΔΗΜΟΥ ΣΤΟ ΤΕΡΜΑ ΤΗΣ ΟΔΟΥ ΦΙΛΕΛΛΗΝΩΝ, 12/24 ΜΑ'Ι'ΟΥ 1871. ΜΙΑ ΣΠΑΝΙΑ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ ΔΡΟΜΟΥ ΤΗΣ ΑΘΗΝΑΣ. |
Οι φωτογραφίες πορτρέτων που τράβηξε στο στούντιο του αποτελούν το μεγαλύτερο μέρος του έργου του. Όπως και άλλοι φωτογράφοι, ξεκίνησε δημιουργώντας πορτρέτα υψηλής αισθητικής, για να οδηγηθεί μοιραία στην τυποποιημένη παραγωγή της καρτ-ντε-βιζίτ, υποκύπτοντας έτσι στις απαιτήσεις της μαζικής παραγωγής. Υπάρχουν βέβαια και ορισμένα πορτρέτα του τα οποία διαθέτουν ιδιαίτερη αισθητική. Πέρα από αυτό όμως, ιδιαίτερο ενδιαφέρον έχει η ιστορική σημασία των πορτρέτων του. Καλύπτουν τη μέση και, κυρίως, την ανώτερη κοινωνική τάξη, τους πολιτικούς, τους καλλιτέχνες, τους στρατηγούς της Επανάστασης και γενικά όλους αυτούς που διαδραμάτισαν ενεργό ρόλο στην εξέλιξη της ελληνικής κοινωνίας τον 19ο αιώνα. Με την πάροδο των χρόνων μπορεί κανείς να δει συγκριτικά την αλλαγή που επέρχεται στη ζωή και τα ήθη στις μεγάλες πόλεις της Ελλάδας. Όταν η εθνική φορεσιά ήταν ακόμα δείγμα ελληνικότητας, ο Μωραΐτης συγκέντρωσε πολύ μεγάλο αριθμό αυθεντικών τοπικών ενδυμασιών από διάφορα μέρη της Ελλάδας, ακόμα και από περιοχές που ήταν ακόμα τουρκοκρατούμενες. Συχνά τις φορούσαν οι πελάτες του ή μοντέλα. Είχε φτιάξει μάλιστα τέτοιες σειρές, σε μέγεθος κάμπινετ, που τις πουλούσε στους ξένους περιηγητές. Με τη φωτογράφιση τοπίων δεν ασχολήθηκε, αφού τέτοιες λήψεις δεν είχαν κανένα εμπορικό ενδιαφέρον. Ήδη από το 1861, όμως, είχε ασχοληθεί συστηματικά με τη φωτογράφιση των ελληνικών αρχαιοτήτων και μνημείων. Η ανακάλυψη ενός δίφυλλου καταλόγου του που είχε τυπωθεί στη Λειψία (Glesecke & Devrient) προσφέρει πολύτιμη βοήθεια για την εξακρίβωση ορισμένων αμφισβητούμενων λήψεών του.
 |
| Π. ΜΩΡΑΪΤΗΣ. Ο ΛΗΣΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΟΣ ΥΠΗΡΞΕ Ο ΦΟΒΟΣ ΤΩΝ ΚΑΤΟΙΚΩΝ ΤΗΣ ΑΤΤΙΚΗΣ, ΓΙ' ΑΥΤΟ ΚΑΙ ΕΙΧΕ ΕΠΙΚΗΡΥΧΘΕΙ ΜΕ ΜΕΓΑΛΟ ΠΟΣΟ. ΚΑΤΑ ΤΑ «ΙΟΥΝΙΑΚΑ» ΤΟΥ 1863 ΗΡΘΕ ΣΤΗΝ ΑΘΗΝΑ ΜΕ ΤΗ ΣΥΜΜΟΡΙΑ ΤΟΥ ΓΙΑ ΝΑ ΕΝΙΣΧΥΣΕΙ ΤΟΥΣ «ΠΕΔΙΝΟΥΣ». ΜΕ ΤΗΝ ΕΥΚΑΙΡΙΑ ΛΗΣΤΕΨΕ ΟΛΟΥΣ ΤΟΥΣ ΞΕΝΟΥΣ ΤΑΞΙΔΙΩΤΕΣ ΠΟΥ ΕΜΕΝΑΝ ΣΤΑ ΞΕΝΟΔΟΧΕΙΑ ΤΗΣ ΠΛΑΤΕΙΑΣ ΚΟΤΖΙΑ. ΤΟΤΕ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΕΠΙΣΚΕΦΘΗΚΕ ΤΟ ΦΩΤΟΓΡΑΦΕΙΟ ΤΟΥ ΜΩΡΑΪΤΗ ΓΙΑ ΜΙΑ ΣΤΗΜΕΝΗ «ΗΡΩΙΚΗ» ΠΟΖΑ. ΑΝΑΜΕΣΑ ΣΤΑ ΠΟΔΙΑ ΤΟΥ ΔΙΑΚΡΙΝΕΤΑΙ Η ΒΑΣΗ ΤΗΣ ΜΕΤΑΛΛΙΚΗΣ ΣΤΗΛΗΣ ΓΙΑ ΤΟ ΚΡΑΤΗΜΑ ΤΟΥ ΚΕΦΑΛΙΟΥ, ΠΟΥ ΕΠΡΕΠΕ ΝΑ ΜΕΙΝΕΙ ΑΚΙΝΗΤΟ ΚΑΤΑ ΤΗ ΔΙΑΡΚΕΙΑ ΤΗΣ ΛΗΨΗΣ. |
Εκτός όμως από τις 75 φωτογραφίες που αποδίδονται με βεβαιότητα σ' αυτόν, υπάρχει και ικανός αριθμός μεταγενέστερων φωτογραφιών του που δεν έχουν αρίθμηση ή την υπογραφή του. Αυτό έχει ως συνέπεια να του αποδίδονται φωτογραφίες για τις οποίες δεν είναι εξακριβωμένο ότι τραβήχτηκαν από τον ίδιο. Σε όλες τις εξωτερικές του λήψεις απέφυγε συστηματικά και αυτός να συμπεριλάβει το ανθρώπινο στοιχείο, ούτε καν σαν μέτρο σύγκρισης των μεγεθών για τη δημιουργία προοπτικής.
 |
| Π. ΜΩΡΑΪΤΗΣ. ΤΟ ΩΡΟΛΟΓΙΟΝ ΤΟΥ ΚΥΡΡΗΣΤΟΥ, Η ΠΥΡΓΟΣ ΤΩΝ ΑΝΕΜΩΝ, ΠΕΡ. 1870. |
Λίγους μήνες αφότου είχε αρχίσει τη φωτογραφική του σταδιοδρομία, έλαβε μέρος μαζί με τον Αθανάσιο Κάλφα στα Α' Ολύμπια το 1859. Το 1873 έλαβε μέρος στην Παγκόσμια Έκθεση της Βιέννης, όπου βραβεύτηκε με το Μετάλλιο Προόδου. Για τελευταία φορά συμμετείχε το 1878 στην Παγκόσμια Έκθεση του Παρισιού. Το 1888 στα Δ' Ολύμπια συμμετείχε μόνον ο γιος του Γεώργιος Π. Μωραΐτης, γεγονός που οδηγεί στο συμπέρασμα ότι ο Πέτρος ή είχε αποχωρήσει ή είχε πεθάνει.
from ανεμουριον https://ift.tt/2Ho7x7S
via IFTTT