Xavier Landerer
Την πληροφορία για το επόμενο πείραμα σχετικό με τη δαγγεροτυπία αναφέρει στο ημερολόγιό του ο Γερμανός αρχαιολόγος Carl-Otfried Müller (Καρλ-Ότφρητ Μύλερ). «Τρίτη 7 Μαΐου [7840]. Την Τετάρτη, 6 Μαΐου του 1840 ο Roeser οργάνωσε μια συνεδρίαση της Εταιρείας Φυσικής Ιστορίας, όπου ο Villari και ο ντόπιος φαρμακολόγος Landerer έκαναν δαγγεροτυπίες για επίδειξη». Για τον Villari δεν στάθηκε δυνατό να συγκεντρωθούν στοιχεία, αλλά ο «ντόπιος» Landerer δεν ήταν άλλος από τον Xavier Landerer (γνωστό ως Ξαβέριο Λάνδερερ), τον Βαυαρό ιδιαίτερο φαρμακοποιό του Όθωνα, που ήρθε στην Ελλάδα το 1832. Ο Landerer εργάστηκε από τον Μάρτιο του 1839 και για μεγάλο χρονικό διάστημα στο Σχολείο των Τεχνών, στο οποίο δίδασκε και ο Φίλιππος Μαργαρίτης.
Joseph-Philibert Girault de Prangey
To 1842, αφού εκπαιδεύτηκε στη λήψη δαγγεροτυπιών στο Παρίσι, ξεκίνησε για το Μεγάλο Ταξίδι ο Γάλλος Joseph-Philibert Girault de Prangey (Ζοζέφ-Φιλιμπέρ Ζιρώ ντε Πρανζαί). Αφού διέσχισε τη Γαλλία, πήγε στην Ιταλία και κατόπιν στην Ελλάδα. Συνέχισε ύστερα για την Αίγυπτο, την Παλαιστίνη, τη Συρία και, τέλος, την Τουρκία. Εργαζόταν κάτω από αντίξοες συνθήκες μεταφέροντας τον βαρύτατο εξοπλισμό του σε δύσβατες περιοχές.
 |
| Joseph-Philibert Girault de Prangey |
Το έργο αυτό του Prangey, που κράτησε σχεδόν δύο χρόνια, φαίνεται ότι έγινε από προσωπικό μεράκι, και γι' αυτό οι πολυάριθμες δαγγεροτυπίες που τράβηξε δεν εκτέθηκαν ποτέ και δεν παρουσιάστηκαν στο κοινό. Όταν όμως επέστρεψε πίσω, το 1844, δημοσίευσε ένα βιβλίο με τίτλο Monuments Arabes d'Egypte, de Syrie et d'Asie Mineur dessines et measures de 1842 á 1845, που εκδόθηκε στο Παρίσι το 1846. Λέγεται ότι συνολικά τράβηξε περίπου 1.000 δαγεροτυπίες. Την Ελλάδα,
 |
| Joseph-Philibert Girault de Prangey. Το μνημείο του Φιλοπάππου. Ανέκδοτη δαγγεροτυπία (1842). |
 |
| Joseph-Philibert Girault de Prangey. Η Ακρόπολη και τα σπίτια (Αναφιώτικα) στη βόρεια πλευρά της. Δαγγεροτυπία (1842). |
όπου και τράβηξε ικανό αριθμό δαγγεροτυπιών, την επισκέφθηκε το 1842. Χρησιμοποιούσε μηχανές διαφόρων μεγεθών, αλλά ιδιαίτερο ενδιαφέρον έχουν οι μεγάλων διαστάσεων (18,9x24 εκ.) δαγγεροτυπίες του. Σε αντίθεση με το έργο άλλων πρώιμων φωτογράφων, το μεγαλύτερο μέρος των δαγγεροτυπιών του έχει διασωθεί. Στην Ελλάδα παρέμεινε πέντε με έξι εβδομάδες. Δεν φωτογράφισε μόνον τις κλασικές αρχαιότητες αλλά και άλλα ενδιαφέροντα μνημεία πρώιμης βυζαντινής αρχιτεκτονικής, όπως ήταν ο ναός της Καπνικαρέας και ο ναός της Αγίας Ειρήνης, που ήταν τότε ο καθεδρικός ναός της Αθήνας, καθώς και το μοναστήρι στο Δαφνί. Ο ίδιος αναφέρει σε επιστολή του προς τον Desire - Raoul Ro-chette (Ντεζιρέ - Ραούλ Ροσέτ): Θα δείτε με μεγάλη ευχαρίστηση την εφαρμογή που έφτιαξα με χρήσιμα εργαλεία τα οποία εφηύρε ο Daguerre, σε πολλές περιστάσεις απέκτησα, συχνά με πλήρη επιτυχία, πολλά ανάγλυφα και αγάλματα της Ακρόπολης, πολλά κομμάτια και μνημεία της Αθήνας και της Ρώμης [...]. Σήμερα με πραγματική χαρά βλέπω από τόσο κοντά τα μνημεία, γιατί είναι πολύ σπουδαίο να βλέπουμε σε όλα την αλήθεια. Οι δαγγεροτυπίες του Prangey είναι οι παλαιότερες σωζόμενες αυτούσιες φωτογραφικές εικόνες που έγιναν στην Ελλάδα.
 |
| Joseph-Philibert Girault de Prangey. Η πύλη της Αθηνάς Αρχηγέτιδος στη Ρωμαϊκή Αγορά. Δαγγεροτυπία (1842). |
Philibert Perraud
Ο επόμενος ξένος φωτογράφος ήρθε το Νοέμβριο του 1846. Επρόκειτο για τον Γάλλο Philibert Perraud [Φιλιμπέρ Περώ]. Γεννήθηκε το 1815 στη Μακόν της Γαλλίας και ήταν επαγγελματίας μάγειρας στη Λυόν. Η νέα εφεύρεση της δαγγεροτυπίας τον ενθουσίασε. Εγκατέλειψε τότε τη μαγειρική και πήγε στο Παρίσι για να διδαχτεί τη νέα μέθοδο. Δεν έχει εξακριβωθεί αν κατόρθωσε να ανοίξει φωτογραφείο στο Παρίσι, αν και ο ίδιος είχε τυπώσει στα χαρτόνια που τοποθετούσε τις δαγγεροτυπίες του τη φίρμα Perraud de Paris, πιθανόν για να δώσει μεγαλύτερη βαρύτητα και κύρος στο όνομά του. Το μόνο σίγουρο γι' αυτόν είναι ότι το 1845 φωτογράφιζε στο Μιλάνο και
 |
| Η ΑΥΛΗ ΒΑΣΙΛΙΣΣΗΣ ΑΜΑΛΙΑΣ ΤΩ 1851. ΔΙΑΚΡΙΝΟΝΤΑΙ, ΑΠΟ ΑΡΙΣΤΕΡΑ, Η ΚΥΡΙΑ ΜΟΝΑΡΧΙΔΗ [ΨΑΡΙΑΝΗ], ΕΛΕΝΗ ΜΠΟΤΑΣΗ [ΣΠΕΤΣΙΩΤΙΣΑ], ΔΙΣ REINEN KAMPF [ΒΑΥΑΡΙΣ], ΚΥΡΙΑ ΑΝΤ. ΜΑΥΡΟΜΙΧΑΛΗ [ΚΑΘΙΣΜΕΝΗ ΣΤΗ ΜΕΣΗ], ΔΙΣ Φ. ΜΑΥΡΟΜΙΧΑΛΗ, ΚΥΡΙΑ ΚΡΙΕΖΗ ΤΟ ΓΕΝΟΣ ΒΟΥΛΓΑΡΗ ΚΑΙ Η ΚΥΡΙΑ ΓΕΝΝΑΙΟΥ ΚΟΛΟΚΟΤΡΩΝΗ ΤΟ ΓΕΝΟΣ ΤΖΑΒΕΛΑ. Η ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ ΑΝΑΦΕΡΕΙ ΟΤΙ ΤΡΑΒΗΧΤΗΚΕ ΤΟ 1851 ΚΑΙ ΑΠΟΔΙΔΟΤΑΝ ΣΤΟΝ ΦΙΛΙΠΠΟ ΜΑΡΓΑΡΙΤΗ. ΤΟ ΓΕΓΟΝΟΣ ΟΜΩΣ ΟΤΙ Η ΚΥΡΙΑ ΜΟΝΑΡΧΙΔΗ ΠΕΘΑΝΕ ΣΤΙΣ 24 ΜΑΙΟΥ 1847 [!] ΑΠΟΔΕΙΚΝΥΕΙ ΟΤΙ ΠΡΟΚΕΙΤΑΙ ΓΙΑ ΑΝΤΙΓΡΑΦΟ ΔΑΓΓΕΡΟΤΥΠΙΑΣ ΤΗΝ ΟΠΟΙΑ ΤΡΑΒΗΞΕ Ο PHILIBERT PERRAUD ΤΟ ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟ Η ΤΟΝ ΜΑΡΤΙΟ 1847. |
το Τορίνο, όπου παράλληλα πουλούσε το Υγρό Perraud, ένα διάλυμα για την εμφάνιση φωτογραφιών. Σύμφωνα με σχετικές διαφημίσεις του, είχε κάνει στο Μιλάνο 8.000 δαγγεροτυπίες, και στη Ρώμη, όπου ήδη βρισκόταν το Μάιο του 1845, γύρω στις 5.000! Το 1846 επισκέφθηκε τα Ιόνια Νησιά, την Κέρκυρα και τη Ζάκυνθο, όπου λέγεται ότι παρέμεινε για τέσσερις μήνες. Στην Αθήνα ήρθε γύρω στα τέλη Νοεμβρίου του 1846. Σχετική διαφήμισή του στις 16 Δεκεμβρίου 1846 σε εφημερίδα των Αθηνών αναφέρει: Ήλθεν κατ' αυτός εις τας Αθήνας επιτήδειός τις Γάλλος ζωγράφος και όσοι είδον έργα αυτού ευχαριστήθησαν πολύ. Τούτον ευαρεστήθη να παραγγείλη η Α.Μ. η Βασίλισσα ημών να ζωγραφίση την εικόνα του Β. Παλατιού, διά να προσφέρη αυτήν εις τήν Α.Τ. τον Πρίγκηπα Λουϊτπόλδον ενταύθα διαμένοντα. Το γεγονός ότι προσκλήθηκε στο παλάτι για να το φωτογραφίσει, καθώς και η φωτογράφιση των Κυριών επί των Τιμών της βασίλισσας Αμαλίας, αποτελούν δύο σημαντικές ενδείξεις που συνηγορούν ότι το μοναδικό σωζόμενο πορτρέτο του βασιλιά Όθωνα σε δαγγεροτυπία καθώς και μια άλλη από την Αυλή της Αμαλίας, της οποίας διασώζονται μόνον τρία αντίγραφα της πρωτότυπης δαγγεροτυπίας σε χαρτί άλατος, έγιναν από τον Perraud. Ο Perraud μεταξύ άλλων φωτογράφισε και την οικογένεια του Δανού πάστορα της Αμαλίας Asmus Heinrich Friedrich Liith [Άσμους Χάινριχ Φρήντριχ Λυτ, 1806 - 1859]. Σώζεται σήμερα φωτογραφικό αντίγραφο της πρωτότυπης διαγγεροτυπίας, η οποία έγινε το Μάρτιο του 1847. Σχετικά με το γεγονός αυτό γράφει η Johanne [Hanne] Andrea Fischer [Γιοχάνε [Χάνε] Αντρέα Φίσερ, 1817 - 1900], αδελφή της Christiane, γυναίκας του πάστορα Liith: 9 Μαρτίου [...] Ήρθε στην πόλη ένας δαγγεροτυπίστας Perraud και όλοι φωτογραφηθήκαμε σε διάταξη με σκοπό να τη στείλουμε στην πατρίδα για τους γάμους της Sophie με τον Crone. Αυτή η τέχνη ήταν τελείως άγνωστη εδώ. Ο Perraud φαίνεται ότι είχε αρκετά κέρδη από την εργασία του, γεγονός που οδήγησε κάποιους να διαρρήξουν την κατοικία του. Ως φαίνεται, κάποιος εβάσκανε τον ενταύθα από τίνος καιρού διατρίβοντα Γάλλον ζωγραφ. μηχαν. του Ταγεροτύπου, ως έχοντα αρκετάς εισπράξεις· διότι με λύπην μας επληροφορήθημεν ότι προχθές κακοποιοί άνθρωποι εισελθόντες εις την κατοικίαν του, του αφήρεσαν ως κακοί κλέπται 600 τάλληρα. Τον Ιανουάριο του 1847 περιγράφεται σε εφημερίδα της Αθήνας ένα άλλο συμβάν στο φωτογραφείο του Ρ. Perraud:
 |
| PHILILBERT PERRAUD. Η ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑ ΤΟΥ ΔΑΝΟΥ ΠΑΣΤΟΡΑ ΤΗΣ ΒΑΣΙΛΙΣΣΑΣ ΑΜΑΛΙΑΣ. ΑΠΟ ΑΡΙΣΤΕΡΑ: Ο ΓΙΟΣ ΤΟΥΣ ΝΙΚΟΛΑΚΗΣ, Η ΓΥΝΑΙΚΑ ΤΟΥ CHRISTIANE, Η ΑΔΕΛΦΗ ΤΗΣ HANNE ΚΑΙ ΣΤΑ ΔΕΞΙΑ Η ΚΟΡΗ ΤΟΥΣ ΔΑΜΑΡΙΣ. Η ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΣΗ ΕΓΙΝΕ ΣΤΙΣ 9 ΜΑΡΤΙΟΥ 1848, ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΤΟ ΑΝΕΚΔΟΤΟ ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΟ ΤΗΣ HANNE FISCHER. ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΚΟ ΑΝΑΤΥΠΟ ΤΗΣ ΠΡΩΤΟΤΥΠΗΣ ΔΑΓΓΕΡΟΤΥΠΙΑΣ ΤΟ ΟΠΟΙΟ ΕΓΙΝΕ ΣΤΗ ΔΑΝΙΑ ΣΤΑ ΤΕΛΗ ΤΟΥ 19ΟΥ ΑΙΩΝΑ. ΟΠΩΣ ΘΑ ΑΝΑΦΕΡΘΕΙ ΣΤΟ ΕΠΟΜΕΝΟ ΚΕΦΑΛΑΙΟ, ΤΟΝ PERRAUD ΣΥΝΑΝΤΗΣΕ Ο ΖΩΓΡΑΦΟΣ ΦΙΛΙΠΠΟΣ ΜΑΡΓΑΡΙΤΗΣ ΚΑΙ ΤΟΥ ΖΗΤΗΣΕ ΝΑ ΚΑΝΕΙ ΕΠΙΔΕΙΞΗ ΤΗΣ ΔΑΓΓΕΡΟΤΥΠΙΑΣ ΣΤΟΥΣ ΣΠΟΥΔΑΣΤΕΣ ΤΟΥ ΣΤΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΤΩΝ ΤΕΧΝΩΝ. Ο PERRAUD ΕΦΥΓΕ ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ ΤΟ ΜΑΡΤΙΟ ΤΟΥ 1847. ΕΙΝΑΙ ΠΙΘΑΝΟ ΝΑ ΕΠΙΒΙΒΑΣΤΗΚΕ ΣΤΟ ΓΑΛΛΙΚΟ ΠΟΛΕΜΙΚΟ ΤΡΙΤΩΝ. Ο PERRAUD ΤΡΑΒΗΞΕ ΜΑΛΙΣΤΑ ΜΙΑ ΔΑΓΓΕΡΟΤΥΠΙΑ ΤΩΝ ΑΞΙΩΜΑΤΙΚΩΝ ΤΟΥ ΠΛΟΙΟΥ, ΟΤΑΝ ΒΡΙΣΚΟΤΑΝ ΣΤΟΝ ΠΕΙΡΑΙΑ. Η ΜΕΤΕΠΕΙΤΑ ΠΟΡΕΙΑ ΤΟΥ ΕΙΝΑΙ ΣΥΓΚΕΧΥΜΕΝΗ. ΜΑΛΛΟΝ ΠΗΓΕ ΣΤΗ ΣΥΡΟ ΚΑΙ ΚΑΤΟΠΙΝ ΣΤΑ ΧΑΝΙΑ ΤΗΣ ΚΡΗΤΗΣ, ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΖΟΝΤΑΣ ΚΑΤΑ ΤΗ ΔΙΑΔΡΟΜΗ. ΣΥΝΕΧΙΣΕ ΚΑΤΟΠΙΝ ΓΙΑ ΤΗ ΣΜΥΡΝΗ ΚΑΙ ΤΗΝ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΗ. ΜΕΤΑΞΥ 20 ΚΑΙ 30 ΙΟΥΛΙΟΥ 1850 ΒΡΙΣΚΟΤΑΝ ΣΤΗ ΝΑΠΟΛΗ, ΠΙΘΑΝΟΝ ΕΠΙΣΤΡΕΦΟΝΤΑΣ ΣΤΗ ΓΑΛΛΙΑ. ΑΝΟΙΞΕ ΤΟΤΕ ΦΩΤΟΓΡΑΦΕΙΟ ΣΤΗ ΛΥΟΝ, ΣΤΗΝ PLACE SAINT - NIZIER 5, ΕΝΩ ΛΕΓΕΤΑΙ ΟΤΙ ΑΡΓΟΤΕΡΑ ΕΠΕΣΤΡΕΨΕ ΣΤΗ ΓΕΝΕΤΕΙΡΑ ΤΟΥ, ΤΗ ΜΑΚΟΝ. |
Νέος τις μετά της αρραβωνιστικής του προ τινων ημερών προσήλθον εις τον ζωγράφον μηχανικόν του Ταγεροτύπου και εσυμφώνησε να γίνωσιν αι εικόνες αυτού και της αρραβωνιστικής του, την οποίαν παρέστησεν ως αδελφήν του. Μετ' ολίγον αύται ετελείωσαν και παρατυχών εκεί αστείος τις κύριος τας επαρατήρησε πρώτος, λέγων προς την νέαν πόσον ολίγον επέτυχε η εικών της δεικνύουσα αυτήν τόσον σκυθρωπήν, εν ω το πρόσωπόν της στολίζουν η χαρά και ιλαρότης. Τα αρραβωνισμένα υποκείμενα εις την περί της εικόνος των γενομένη περισπούδαστον παρατήρησιν τού παρευρεθέντος αξιοτίμου Κυρίου, ζητούντα και βιαζόμενα ποιον πρώτον ιδίοις όμμασι να την ίδη έσπασαν εις τας χείρας των αυτήν χωρίς να θέλουν και τώρα έμειναν πάλιν χωρίς την εικόνα των εις τα κρύα του λουτρού.
Francois Louis Florimon Boulanger (1807-1875)
Γάλλος αρχιτέκτονας, κάτοχος του Μεγάλου Βραβείου της Ρώμης (1836). Το 1846, με πρωτοβουλία του Ιωάννη Κωλέττη και του Γάλλου πρεσβευτή Πισκατόρυ, ο Boulanger (Μπουλανζέ) ήρθε στην Ελλάδα για να μετάσχει στο έργο της Γαλλικής Αρχαιολογικής Σχολής Αθηνών. Ταυτόχρονα έλαβε ενεργό μέρος στην ανοικοδόμηση της νεότερης Αθήνας. Το πιο γνωστό έργο του είναι το μέγαρο του Βουλευτηρίου (Παλαιό Βουλή). Κατά την άφιξή του πρέπει να έφερε μαζί του μια δαγγεροτυπική μηχανή. Επρόκειτο για την πρώτη μεταλλική μηχανή στον κόσμο, που είχε σχεδιάσει και κυκλοφορήσει στην αγορά το 1840 ο F. W. Voigtländer (Φ. Β. Φόιγκτλεντερ). Διέθετε τον πρώτο φακό που είχε σχεδιαστεί με μαθηματικούς τύπους από τον Αυστριακό μαθηματικό και φυσικό Joseph Petzval (Γιόζεφ Πέτσφαλ). Ο φακός αποτελούνταν από τέσσερα στοιχεία και είχε φωτεινότητα f 3,7/149mm. Ήταν δηλαδή 20 φορές πιο φωτεινός από τον αντίστοιχο φακό της μηχανής του Daguerre. Χάρη σε αυτόν μια λήψη 20 - 25 λεπτών μπορούσε να γίνει σε 1 - 2 λεπτά. Η μηχανή δεν ήταν καθόλου χρηστική και για κάποιον άγνωστο λόγο είχε κατασκευαστεί για να βγάζει κυκλικές δαγγεροτυπίες διαμέτρου 92 mm. Δεν έχουν διασωθεί τέτοιες δαγγεροτυπίες του από την Ελλάδα. Η μόνη πληροφορία για τη μηχανή αυτή προέρχεται από μια αγγελία του Boulanger για την πώλησή της, το 1857, σε μια εποχή που η δαγγεροτυπία είχε πια σταματήσει σχεδόν να χρησιμοποιείται. Η μηχανή συνοδευόταν από το ξύλινο βαλιτσάκι της, που περιλάμβανε τις πλάκες και τα αναγκαία χημικά. Η σχετική ΕΙΔΟΠΟΙΗΣΙΣ του έγινε στην εφημερίδα ΕΝΩΣΙΣ της Ερμούπολης, στις 3 Μαΐου του 1857 γράφει σχετικά: πωλείται αξιόλογος μηχανή Δαγκεροτύπου διά εικόνας όλως ορειχάλκινη, του εν Βιέννη επιστήμονος της οπτικής, Voigtldnder, με ωραίον κινητόν πόδα, δοχείον υδραργύρου και παν το προς εργασίαν απαιτούμενον. Έτι εξ δωδεκάδες πλακών πρώτης ποιότητος· εξ όμοιας πινάκων ορειχαλκίνων περίχρυσων μετά κρυστάλλου κ.λ. Πάντα τ' αναγκαία χημικά σώματα προς εργασίαν, καθώς και πολλά έτερα είδη ανήκοντα εις την Δαγκεροτυπικήν. Τιμή ωρισμένη δραχμάς 950, όσας δηλ. ηγοράσθη η μηχανή και τα διάφορα αυτής σκεύη εν Βιέννη και Παρισίοις· ο θέλων να αγοράση αυτήν δύναται να λάβη (εάν επιθυμή) 15 μαθήματα δι’ ων θέλει διδαχθή τον τρόπον του αυτοσχεδιάζειν εικόνας. Απευθυντέον προς τον εν Αθήναις Αρχιτέκτονα Κύριον Boulanger εν τη οικία του καθηγητού της Βοτανικής κ. Ορφανίδου.
from ανεμουριον https://ift.tt/2H6O5wl
via IFTTT