Ναπολέων Ζέρβας (1891 Άρτα − 1957 Αθήνα)

του ΘΕΟΔΩΡΟΥ ΧΑΡ. ΠΑΠΑΣΤΑΘΟΠΟΥΛΟΥ

Ανώτατος αξιωματικός του ελληνικού Στρατού, αρχηγός —κατά τη διάρκεια της γερμανικής Κατοχής— της αντιστασιακής οργανώσεως ΕΔΕΣ και εν συνεχεία ηγετική πολιτική φυσιογνωμία, στη πρώτη μεταπολεμική Βουλή των Ελλήνων, ο Ναπολέων Ζέρβας διεδραμάτισε σημαντικό ρόλο στη νεότερη πολιτική ιστορία της χώρας μας.

Η ζωή του

Γεννήθηκε το έτος 1891, στην Αρτα και ήταν απόγονος της ιστορικής οικογένειας των Ζερβαίων, εκ του ορεινού χωριού Ζερβό, της περιοχής Αάκας Σουλίου της Ηπείρου. Λόγω αυτής ακριβώς της καταγωγής του, σε ορισμένα παλιά δημόσια έγγραφα των Αρχείων του Κράτους, αναφέρεται και με την υποκοριστική προσωνυμία «Ζερβάκος». Μετά το πέρας των εγκυκλίων σπουδών του και πριν ακόμα στρατευθεί η ηλικία του, κατετάγη εθελοντής στον ελληνικό Στρατό και έλαβε μέρος στους Βαλκανικούς Πολέμους των ετών 1912-1913 για την απελευθέρωση της Βορείου Ελλάδος, η οποία μέχρι τότε, ήταν υπόδουλος ακόμη στον τουρκικό ζυγό. Μετά τη νικηφόρο λήξη των πολέμων, ει-σήλθε στη Στρατιωτική Σχολή Ευελπί-δων, από την οποία απεφοίτησε με τον βαθμό του ανθυπολογαχού. Συμμετέσχε, σε όλες σχεδόν τις εκστρατείες και τις πολεμικές επιχειρήσεις της πατρίδας μας και προήχθη κατ’ επανάληψη επ’ ανδραγαθία, στα πεδία των μαχών και του καθήκοντος. Διεκρίθη ιδιαιτέρως για την άρτια στρατιωτική του κατάρτιση, στην πολεμική τακτική, αλλά και για τα εξαίρετα ηγετικά του προσόντα, στην διοίκηση Στρατιωτικών Σχηματισμών και Μονάδων. Προαγόμενος κατ’ εκλογήν, έφερε το 1923 το βαθμό του αντισυνταγματάρ-χη και με το βαθμό αυτό διετέλεσε Φρούραρχος Αθηνών, θέση λίαν σημαντική και εξαιρετικά σπουδαία για την εποχή εκείνη, κατά την οποία η στρατιωτική ισχύς ρύθμιζε τις πολιτικές εξελίξεις της χώρας. Το 1925 φέρων το βαθμό του συνταγματάρχη , ανέλαβε υπασπιστής του τότε Προέδρου της Δημοκρατίας Παύλου Κουντουριώτη, παρά του οποίου απελάμβανε από ετών, μεγάλης εκτιμήσεως και απεριορίστου εμπιστοσύνης. Τη 15η Μαρτίου 1926, ο Παύλος Κουντουριώτης, μη ανεχόμενος πλέον τις αυταρχικές ενέργειες, αλλά και τις ύποπτες διαθέσεις του τότε Πρωθυπουργού, Θεόδωρου Πάγκαλου, παραιτήθηκε του προεδρικού αξιώματος του και απεσύρθη στην ιδιαιτέρα του πατρίδα την Υδρα, ιδιωτεύων προσωρινώς. Ετσι ο Ναπολέων Ζέρβας τοποθετήθηκε διοικητής του πρώτου εκ των δύο λεγομένων «Δημοκρατικών Ταγμάτων των Αθηνών», ενώ στο δεύτερο, διοικητής ήταν ήδη ο Βασίλειος Ντερτιλής.

Τις πρώτες πρωινές ώρες της 22ας Αυγούστου 1926 εξερράγη στην Αθήνα, στρατιωτικόν κίνημα, υπό την ηγεσία του Γεωργίου Κονδύλη, το οποίο ανέτρεψε τη δικτατορία του Θεόδ. Πάγκά-λου. Στην ανατροπή της δικτατορίας του Πάγκαλου, ο Ναπολέων Ζέρβας διαδραμάτισε πρωτεύοντα ρόλο, λόγω του γεγονότος ότι ήταν ιδιαιτέρως συμπαθής στις τάξεις των αξιωματικών του στρατεύματος και ακόμη διότι το Α' Τάγμα, υπό τις διαταγές του, συντέλεσε κατά τρόπο αποφασιστικό διά την επιτυχία του όλου εγχειρήματος. Αλλά την 9ην Σεπτεμβρίου 1926, η κυβέρνηση του Γεωργίου Κονδύλη, αφού εδραιώθη επαρκώς στην εξουσία διέλυσε διά των όπλων τα δύο Δημοκρατικά Τάγματα των Αθηνών. Κατά την βίαιη διάλυσή τους, συνέ-βησαν στο κέντρο των Αθηνών και ιδιαιτέρως στη Λεωφόρο Βασιλίσσης Σοφίας, σοβαρά αιματηρά επεισόδια, για τα οποία θεωρήθηκε υπεύθυνος ο Ναπολέων Ζέρβας μετά του Βασιλείου Ντερτιλή και άλλων ένεκα αξιωματικών. Την 20ή Σεπτεμβρίου 1926 παρεπέμφθησαν ενώπιον του Στρατοδικείου Αθηνών, με την κατηγορία της Στάσεως, αδίκημα το οποίον προβλέπεται από την Στρατιωτική Ποινική Νομοθεσία σε βαθμόν κακουργήματος.

Σαράφης, Καρτάλης, Ζέρβας στην Πλάκα (Πηγή φωτογραφίας: Θαν. Χατζή: «Η ΝΙΚΗΦΟΡΑ ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗ ΠΟΥ ΧΑΘΗΚΕ») 

Η σχετική απόφαση, εξεδόθη τη νύχτα της 3ης Οκτωβρίου διά της οποίας κατεδικάσθηκαν στη ποινή των ισοβίων δεσμών, οι συνταγματάρχες Ναπολέων Ζέρβας και Βασίλειος Ντερτιλής, ενώ ο λοχαγός Δημ. Παπαδόπουλος καταδικάστηκε σε φυλάκιση τριών ετών. Οι λοιποί Αξιωματικοί απηλλάγησαν λόγω αμφιβολιών. Το Σεπτέμβριο του 1928, ο Ελευθέριος Βενιζέλος, ως εκλεγμένος κοινοβουλευτικός πρωθυπουργός της χώρας, απένειμε χάρη στον Ναπολ. Ζέρβα και τον Βασιλ. Ντερτιλή και τους επανέφερε και πάλι στην ενεργό στρατιωτική υπηρεσία. Με την πράξη του αυτή, ο Ελευθ. Βενιζέλος αναγνώρισε και εμπράκτως, τις σημαντικές υπηρεσίες τις οποίες είχαν προσφέρει στο δημοκρατικό πολίτευμα της χώρας, οι Ζέρβας και Ντερτιλής. Η αποκατάσταση τους χαρακτηρίσθηκε από την κοινή γνώμη και τον Τύπον, ως πράξη ηθικώς αναγκαία και εθνικώς επιβεβλημένη. Το Δεκέμβριο, όμως, του ιδίου έτους, ο Ζέρβας ήρθε σε οξεία αντιπαράθεση με την τότε ηγεσίαν του στρατεύματος, επί καθαρώς στρατιωτικού θέματος, το οποίο αφορούσε τον τρόπο εξοπλισμού του Στρατού διά συγχρόνων όπλων. Άκαμπτος στις αρχές του και αμετακίνητος στις απόψεις του και παρά τις αυθόρμητες φιλικές συστάσεις των συναδέλφων του, επέμενε και υπέβαλε την παραίτηση του, αποστρατευθείς τη αιτήσει του. Ενεγράφη στα στελέχη της εφεδρείας των αξιωματικών και ήταν πάντοτε —όπως έλεγε— έτοιμος να τρέξει στο πρώτο κάλεσμα της Πατρίδος.

Η εθνική αντίσταση

Αλλά η σπουδαιότερη συμβολή του Ναπολ. Ζέρβα στους εθνικούς αγώνες, υπήρξε, η, κατά τη διάρκεια της τριπλής ξενικής Κατοχής, κορυφαία συμμετοχή του στην Εθνική Αντίσταση κατά των κατακτητών. Περί τα τέλη του 1941, ο Β' Παγκόσμιος Πόλεμος βρισκόταν στην πλέον κρίσιμη καμπή του. Οι χιτλερικές δυνάμεις είχαν εξαπλωθεί από τις εκτεταμένες Ατλαντικές ακτές της Γαλλίας, μέχρι τις χιονισμένες στέππες της Ρωσίας και ακόμη από τις παγωμένες θάλασσες της Νορβηγίας μέχρι τις καυτές έρημους της Λιβύης. Κάτω από αυτό το βαρύ και αδυσώπητο πέλμα της ναζιστικής τυραννίας, στέναζε ασφυκτικά και η χώρα μας.

Η γέφυρα του Γοργοπόταμου μετά την ανατίναξή της. 

Η απάνθρωπη χιτλερική Γερμανία, η ευτράπελη φασιστική Ιταλία και η καιροσκοπική -και φιλογερμανική τότε-Βουλγαρία, είχαν καταλάβει και κατείχαν, διά της βίας, ολόκληρο τον ελλαδικό χώρο. Συγχρόνως, ο πρωτοφανής για τη δριμύτητα του βαρύς χειμώνας του 1941, καθώς και η φοβερή εξοντωτική πείνα και η εν γένει φρικτή βιοτική εξαθλίωση, απεδεκάτιζαν καθημερινά τον υπόδουλο ελληνικό λαό. Ο λαός όμως παρέμενε πάντοτε ο ίδιος. Ατρόμητος στις απειλές, αδάμαστος στις δοκιμασίες, αλύγιστος στις καταπιέσεις. Ήταν πάντα έτοιμος για νέους αγώνες και πρόθυμος για καινούργιες θυσίες. Περίμενε ανυπόμονος να ακούσει το εγερτήριο σάλπισμα της Εθνικής Αντίστασης, που δεν άργησε πράγματι να ακουστεί.

Η ίδρυση του ΕΔΕΣ

Την ίδια ακριβώς εποχή, στην κατεχόμενη Αθήνα, οι αρχηγοί των περισσότερων πολιτικών κομμάτων, ύστερα από πολλές μυστικές συσκέψεις και κρυφές συνεννοήσεις, αποφάσισαν να ιδρύσουν την πρώτη ένοπλη αντιστασιακή οργάνωση, με την επωνυμία «Εθνικός Δημοκρατικός Ελληνικός Σύνδεσμος» και υπό τα αρχικά γράμματα «ΕΔΕΣ». Η οργάνωση είχε πολιτικό και στρατιωτικό χαρακτήρα και την αποτελούσαν πολιτικοί παράγοντες προερχόμενοι κυρίως εκ της βενιζελικής παρατάξεως.

Ο Ζέρβας ομιλεί στους κατοίκους του Γαρδικίου το Νοέμβριο του 1942, μετά το Γοργοπόταμο. 

Συμμετείχαν, επίσης, χωρίς όμως καμιά απολύτως πολιτική τοποθέτηση και πολλοί μόνιμοι και έφεδροι αξιωματικοί, οι οποίοι δεν είχαν ακόμη κατορθώσει να διαφύγουν στη Μέση Ανατολή, για να συνεχίσουν τον πόλεμο κατά των κατακτητών. Τα σχέδια εξοπλισμού και δράσεως του ΕΔΕΣ, απεστάλησαν αμέσως στο Κάιρο και ετέθησαν υπόψη της εκεί εδρευούσης τότε αποδήμου ελληνικής κυβερνήσεως. Διότι μετά τη Μάχη της Κρήτης, ο βασιλιάς Γεώργιος, η ελληνική κυβέρνηση υπό τον Εμμ. Τσουδερό και οι Ένοπλες Δυνάμεις της χώρας, κατέφυγαν στη Μέση Ανατολή και από εκεί συνέχισαν τον αγώνα κατά του Άξονα παρά το πλευρό των συμμάχων. Εν συνεχεία το Βρετανικό Στρατηγείο της Μέσης Ανατολής, δέχθηκε να εφοδιάσει με τα αναγκαία εφόδια και να εξοπλίσει με τα απαραίτητα όπλα τον ΕΔΕΣ. Αργότερα το Βρετανικό Στρατηγείο εφοδίαζε και εξόπλιζε αφειδώς και αδιακρίτως και κάθε άλλη ένοπλη αντιστασιακή οργάνωση, η οποία πολεμούσε στη κατεχόμενη Ελλάδα τους ξένους κατακτητές. Ο Ναπολ. Ζέρβας υπήρξε από τα πρώτα ιδρυτικά στελέχη του ΕΔΕΣ και εν συνεχεία, όταν αποφασίσθηκε η συγκρότηση των πρώτων ένοπλων ανταρτικών ομάδων στην ύπαιθρον, ορίσθηκε αρχηγός του στρατιωτικού σκέλους της οργανώσεως. Ήταν ο πλέον κατάλληλος, αλλά και ο περισσότερο ενδεδειγμένος για την ηγεσία του στρατού του ΕΔΕΣ. Ο Ζέρβας άρχισε αμέσως τις αναγκαίες προπαρασκευαστικές ενέργειες για τη στρατολογία των πυρήνων διοικήσεως και τον εξοπλισμό των πρώτων στρατιωτικών σχηματισμών. Έτσι την 23η Ιουλίου 1942, τα πρώτα ένοπλα τμήματα του ΕΔΕΣ ύψωσαν τη σημαία της ελευθερίας, στο χωριό Μεγαλόχαρη της Ηπείρου. Ήταν, για τον ΕΔΕΣ η ημέρα εκείνη, αφετηρία της Εθνικής Αντίστασης, αλλά και ξεκίνημα μιας νέας σελίδας δόξας της σύγχρονης ελληνικής Ιστορίας. Γρήγορα η εθνική δράση επεκτάθηκε και στις περιοχές του Βάλτου, της Αμφιλοχίας και του Ξηρομέρου, ενώ μέχρι τις αρχές του φθινοπώρου, ολόκληρη σχεδόν η Ήπειρος βρισκόταν επί ποδός πολέμου.

Ο Γοργοπόταμος

Το Σεπτέμβριο του 1942, ο πόλεμος μαίνεται κυριολεκτικά, στο μέτωπο της Λιβύης. Οι γερμανικές δυνάμεις πιέζουν απειλητικά τις βρετανικές γραμμές στα σύνορα Λιβύης και Αιγύπτου. Μέσα στις αμμώδεις και καυτές έρημους της Λιβύης, οι γερμανικές μεραρχίες, αντιμετωπίζουν τεράστιες ελλείψεις σε εφόδια, σε πυρομαχικά και ιδίως σε καύσιμα. Κυρία πηγή εφοδιασμού των γερμανικών στρατευμάτων παραμένει η σιδηροδρομική γραμμή Πειραιώς-Θεσσαλονίκης-Ευρώπης και το Βρετανικό Στρατηγείο αποφασίζει να την καταστρέψει. Το ευπαθές σημείο και κυριολεκτικά η αχίλλειος πτέρνα της γραμμής, είναι η μεγάλη Σιδηροδρομική γέφυρα του Γοργοπόταμου, 10 περίπου χιλιόμετρα νότια της Λαμίας, πάνω σε μια απόκρημνη πλαγιά της Οίτης.

Αμέσως μετά την ανατίναξη της γέφυρας του Γοργοπόταμου, οι γερμανο-ιταλικές Αρχές Κατοχής, εκήρυξαν τον Ναπολέοντα Ζέρβα ως υπεύθυνο της ανατινάξεως. Η φωτοτυπία της επικηρύξεως, η οποία ετοιχοκολλήθη εις τα κεντρικότερα σημεία των Αθηνών και άλλων μεγάλων πόλεων. 

Η επιχείρηση, όμως, για την ανατίναξη της γέφυρας παρουσιάζει πολλές δυσχέρειες και περικλείει σοβαρούς κινδύνους. Διότι η γέφυρα -λόγω της σπουδαιότητας της- φυλάσσεται συνεχώς από ισχυρή στρατιωτική δύναμη και προστατεύεται επαρκώς από πυκνό δίκτυο πολύβουων. Εξάλλου όλη η γύρω περιοχή έχει ναρκοθετηθεί με χιλιάδες νάρκες, ώστε η προσέγγιση της να είναι εντελώς αδύνατος. Οι Βρετανοί γνωρίζουν τις δυσχέρειες και εκτιμούν τους κινδύνους, αλλά γι' αυτούς προέχει πάντοτε η καταστροφή της γέφυρας. Έτσι, για το σκοπό αυτό τον Οκτώβριο του 1942, φθάνει μυστικά, στην κατεχόμενη Ελλάδα, στρατιωτικό κλιμάκιο Βρετανών αξιωματικών, ειδικών για παρόμοιες επιχειρήσεις. Το Στρατηγείο της Μέσης Ανατολής ανέθεσε την εκτέλεση του εγχειρήματος στον Ναπολέοντα Ζέρβα, ο οποίος ως παλαιός και εμπειροπόλεμος στρατιωτικός, παρείχε τις περισσότερες εγγυήσεις για την επιτυχία του. Στην επιχείρηση —ύστερα από ορισμένες αρχικές επιφυλάξεις- έλαβε μέρος και ο Άρης Βελουχιώτης με το ένοπλο τμήμα του, καίτοι οι Βρετανοί διατηρούσαν σοβαρούς ενδοιασμούς ως προς τις στρατιωτικές του ικανότητες. Διότι ο Βελουχιώτης δεν διέθετε καμιά απολύτως στρατιωτική παιδεία, ούτε και είχε αποκτήσει ποτέ πολεμική πείρα. Πράγματι ο Βελουχιώτης είχε υπηρετήσει τη στρατιωτική του θητεία ως στρατιώτης το έτος 1925. Ήταν απόφοιτος της Μέσης Γεωργικής Σχολής Λαρίσης και προ του πολέμου εξασκούσε το επάγγελμα του γεωπόνου. Κατά τον ελληνοϊταλικό πόλεμο του 1940, υπηρέτησε ως στρατιώτης στο Τρίτο Σύνταγμα Αντιαεροπορικού Πυροβολικού στη Θεσσαλονίκη, από όπου και απελύθη ως στρατιώτης, πάντοτε τον Απρίλιο του 1941, μετά την κατάρρευση του Μετώπου. Δικαιολογημένως, λοιπόν, οι Βρετανοί αμφέβαλαν για τις στρατιωτικές ικανότητες του Βελουχιώτη, αφού η μέχρι τότε ιστορία του δεν παρείχε καμιά απολύτως θετική ένδειξη περί του αντιθέτου.

Η ανατίναξη

Έτσι τη νύχτα τη 25ης προς την 26η Νοεμβρίου 1942, οι ένοπλες ανταρτικές δυνάμεις του ΕΔΕΣ υπό το Ζέρβα και του ΕΛΑΣ υπό τον Βελουχιώτη, επιτέθηκαν κατά της Φρουράς της Γέφυρας του Γοργοπόταμου και ύστερα από δίωρη μάχη την εξουδετέρωσαν τελείως. Κατόπιν, η δωδεκαμελής ομάδα των Βρετανών σαμποτέρ —υπό την ηγεσία του Εντι Μάγιερς και του Κρις Γουντχάουζ— έφθασαν εντέλει στις βάσεις της γέφυρας και την ανατίναξαν. Οι ανταρτικές δυνάμεις, που έλαβαν μέρος στην επιχείρηση, ανασυντάχθηκαν στο χωριό Μαυρολιθάρι και στη συνέχεια ο Ζέρβας με τη δύναμη του, αναχώρησε για την Ήπειρο, ενώ ο Βελουχιώτης παρέμεινε στη Ρούμελη.

Η κομμουνιστική επιβολή

Αλλ' ενώ συνεχιζόταν η εχθρική κατοχή και ενώ η Εθνική Αντίσταση είχε συνεγείρει ολόκληρο τον ελληνικό λαό, ανεξαρτήτως πολιτικών πεποιθήσεων, το κομουνιστικό κόμμα επιχείρησε να μονοπωλήσει αυτή την εθνική σταυροφορία. Επεδίωξε να παραμείνει η μόνη ένοπλος δύναμη στη χώρα, ώστε μετά την απελευθέρωση να κατακτήσει διά των όπλων την εξουσία και έτσι να επιβάλει βιαίως το κομουνιστικό καθεστώς. Βεβαίως κατ' άλλον συνταγματικώς παραδεκτό τρόπο, δεν ήταν ποτέ δυνατό να επικρατήσει. Διότι ανέκαθεν το κομουνιστικό κόμμα ήταν η ασήμαντη μειοψηφία στις τάξεις του ελληνικού λαού και η πενιχρά παρουσία στις έδρες του ελληνικού Κοινοβουλίου. Ποτέ δεν κατόρθωσε να αποκτήσει αξιόλογη πολιτική δύναμη, ούτε ακόμη και στον περιορισμένο χώρο της εκάστοτε αντιπολίτευσης. Το ποσοστό του στις τάξεις των εκλογέων περιστρεφόταν πέριξ του πέντε τοις εκατό (5%) και ο αριθμός των βουλευτών του κυμαινόταν περί τους δέκα (10). Ως πολιτικό κόμμα, κινείτο με μεγαλύτερη άνεση στο σκότος της επαναστατικής παρανομίας, παρά στο φως της συνταγματικής νομιμότητας. Είχε, όμως, πάντοτε, πλήρη επίγνωση της αριθμητικής του καχεξίας και καραδοκούσε διαρκώς, για να εκμεταλλευθεί κάθε παρουσιαζόμενη ευκαιρία, ώστε να αναδειχθεί στο πολιτικό προσκήνιο. Και η καλύτερη ευκαιρία του δόθηκε, όταν η θύελλα του πολέμου και η συμφορά της Κατοχής, ανέτρεψαν από τα θεμέλια, τις παραδοσιακές αξίες και τις κοινωνικές δομές της χώρας μας. Έτσι το κομουνιστικό κόμμα, συγκρότησε το «Εθνικόν Απελευθερωτικόν Μέτωπον» υπό τα αρχικά Ε.Α.Μ., επωνυμία η οποία ήταν άκρως παραπλανητική για το λαό και ιδίως για τη νεολαία. Διότι αναφέρεται ως «Εθνικόν» και ενθύμιζε τους ηρωικούς αγώνες του Έθνους διά μέσου των αιώνων και τους πρόσφατους, στα όρη της Αλβανίας και «Απελευθερωτικόν» και αναφερόταν στην προσπάθεια όλων των Ελλήνων, για την απελευθέρωση της χώρας από τους ξένους κατακτητές. Παράλληλα οργάνωσε το ένοπλο τμήμα υπό το όνομα ΕΛΑΣ, μέσω του οποίου εξουδετέρωσε διά των όπλων, κάθε άλλη αντιστασιακή οργάνωση. Παράλληλα επέβαλε στην ύπαιθρο, μια στυγνή και απάνθρωπη τρομοκρατία, εναντίον κάθε αντιφρονούντα, ώστε να μην ακούγεται πλέον καμιά άλλη φωνή ούτε και να διατυπώνεται αντίθετη γνώμη, εκτός από τη δική του. Είναι ιδιαίτερα χαρακτηριστική η περικοπή του λόγου του Γεωργίου Παπανδρέου, στη διάσκεψη του Λιβάνου, στις 17 Μαΐου 1944, όπου επί παρουσία όλων των εκπροσώπων των κομμάτων, των κομουνιστών, του ΕΑΜ, αλλά και του Στέφανου Σαράφη, αρχηγού του ΕΛΑΣ, ο Γεώργιος Παπανδρέου είπε μεταξύ άλλων και τα εξής: «...Η ευθύνη του ΕΑΜ είναι ότι δεν απέβλεψε μόνον εις τον απελευθερωτικόν αγώνα, αλλά ηθέλησε να προετοιμάση την μεταπολεμικήν δυναμικήν του επικράτησιν. Διά τούτο, επεδίωξεν πρώτον την μονοπώλησιν του εθνικού αγώνος. Δεν επιτρέπει σε κανέναν άλλον να ανέβη εις τα βουνά και να πολεμήση τον κατακτητήν. Εμποδίζει με ποινήν θανάτου τους Έλληνες να εκπληρώσουν το πατριωτικόν των καθήκον...». Σε παρόμοιες διαπιστώσεις είχαν προβεί την ίδια εποχή και οι άλλοι πολιτικοί αρχηγοί, γεγονός το οποίο εξανάγκασε τελικά το ΕΑΜ να παραδεχθεί ότι οι δυνάμεις του ασκούσαν τρομοκρατία στην ελληνική ύπαιθρο και να υποσχεθεί την κατάργηση της τρομοκρατίας. Αυτή η διαπίστωση αλλά και η αντίστοιχη υπόσχεση του ΕΑΜ, περιελήφθη στο κεφάλαιο Γ' του Συμφώνου του Λιβάνου και υπογράφηκε από όλα τα κόμματα, την 20ή Μαΐου 1944. Ατυχώς, όμως, το ΕΑΜ ουδέποτε τίμησε την υπογραφή του και ουδέποτε τήρησε τις υποσχέσεις του...

Η επίθεση κατά του ΕΔΕΣ

Διότι ο ΕΛΑΣ, δηλαδή το ένοπλο τμήμα του ΕΑΜ, δύο μόλις μήνες μετά, επιτέθηκε κατά του ΕΔΕΣ. Το περιστατικό αναφέρεται και από τον Ανδρέα Παπανδρέου στο βιβλίο του, με τον τίτλο «Η Δημοκρατία στο Απόσπασμα» το οποίο εκδόθηκε στην Αθήνα το 1974 και στη σελίδα 79, όπου ο Ανδρέας Παπανδρέου γράφει επί λέξει: «...Ακολούθησε η πρώτη αναμέτρηση, δύο μήνες μετά τη διάσκεψη του Καΐρου, ο ΕΛΑΣ επετέθη κατά του ΕΔΕΣ και έτσι άρχισε ο εμφύλιος πόλεμος στην Ελλάδα...». Ενδιαφέρουσα, τέλος, είναι και μια άλλη σχετική περικοπή, από το βιβλίο του Γεωργίου Παπανδρέου, υπό τον τίτλο: «Η απελευθέρωσις της Ελλάδος» όπου μεταξύ άλλων αναφέρει και τα εξής: «Αλλά το ΚΚΕ, δεν έχει μόνον τις ευθύνες του εμφυλίου πολέμου των βουνών. Έχει επίσης και τις ευθύνες της τρομοκρατικής δυναμικής κατοχής της υπαίθρου.

Από την κηδεία του στρατηγού Ζέρβα. 

Η ύπαιθρος στενάζει από τη βία των δυναμικών οργανώσεων του ΚΚΕ. Διώκονται σκληρότατα όχι οι εχθροί της Πατρίδος, αλλά οι πολιτικοί αντίπαλοι του ΚΚΕ...». Ο ΕΔΕΣ υπό την ηγεσία πάντοτε του Ναπολ. Ζέρβα, επί πολλούς μήνες, αντιμετώπιζε εκτός των Γερμανών και τις επιθέσεις του ΕΛΑΣ. Παρ' όλα αυτά πέτυχε και επέζησε μέχρι ότου ήρθε η απελευθέρωση της χώρας από τον ξενικό ζυγό και η δικαίωση των αγώνων και των θυσιών του ελληνικού λαού. Ο Ναπολέων Ζέρβας προήχθηκε στο βαθμό του στρατηγού από την ελληνική κυβέρνηση και έτυχε πολλών διακρίσεων και παρασήμων από τη βρετανική κυβέρνηση για τη συμβολή του στο συμμαχικό αγώνα. Οι νικηφόρες μάχες που έδωσε εναντίον των Γερμανών, στο Μακρυνόρος των Τζουμέρκων, στο Σούλι, την Κανέτα, τη Μεμίνα Παραμυθιάς και τη Ραδοβίζα, αποτελούν τίτλους τιμής για τη χώρα μας και καταγράφονται στις χρυσές σελίδες της αντιστάσεως των υποδούλων λαών της Ευρώπης, εναντίον του ναζιστικού ολοκληρωτισμού. Μετά τον πόλεμο, ο Ναπολέων Ζέρβας ίδρυσε το «Εθνικό Κόμμα» και στις πρώτες μεταπολεμικές εκλογές της 31ης Μαρτίου 1946 εκλέχτηκε βουλευτής Ιωαννίνων, ενώ το κόμμα του εξέλεξε 25 βουλευτές σε ολόκληρη τη χώρα. Διετέλεσε κατ' επανάληψη υπουργός στις κυβερνήσεις Σοφοκλ. Βενιζέλου και Θεμ. Σοφούλη και το 1951, το «Εθνικό Κόμμα» συχωνεύθηκε και συνενώθηκε με το Κόμμα των Φιλελευθέρων. Ο Ναπολέων Ζέρβας πέθανε στην Αθήνα στις 10 Δεκεμβρίου 1957.
Ελλάδα 20ός αιώνας Απογευματινή Αθήνα


from ανεμουριον https://ift.tt/3bFO8Ns
via IFTTT

Δημοσίευση σχολίου

To kaliterilamia.gr σέβεται το δικαίωμα όλων των χρηστών να εκφράζουν ελεύθερα την άποψή τους ωστόσο διατηρεί το δικαίωμα, να μην δημοσιεύει συκοφαντικά και υβριστικά σχόλια. Έτσι όποια σχόλια, περιέχουν ακατάλληλα προς το κοινό χαρακτηριστικά θα αποσύρονται από τον ιστότοπο.

Νεότερη Παλαιότερη