Ο Τάκης Λάππας, η Λιβαδειά και τα "Σαράντα Παλικάρια" της

του ΔΗΜΗΤΡΗ ΓΙΑΚΟΥ

Περισσότερο από τον επώνυμο, τον λεγόμενο έντεχνο ποιητή, ο ανώνυμος, δηλ. ο λαϊκός μας τραγουδιστής, στέκει αναμφισβήτητα ο εγκυρότερος πληροφοριοδότης για τη ζωή, την ψυχοτροπία και τη δράση της κλεφτουριάς και των συνεχιστών της ηρώων του 1821. Στιχουργός αντάμα και τραγουδιστής των όσων αυτοσχεδίως (εκ του προχείρου) συνταιριάζει την ίδια στιγμή που τα τραγουδάει, ταυτίζει τον ποιητικό λόγο με τη μουσική και μας θυμίζει την αρχέγονη ρίζα της Ποίησης, τους Φήμιους και τους Δημόδοκους και τους Όμηρους. Γνήσιο σπλάχνο του εθνικού μας πολιτισμού, γίνεται καθρέφτης του ήθους και του ηθικού του λαού μας, «ΤΩΝ ΒΑΘΥΤΕΡΩΝ ΤΩΝ ΨΥΧΙΚΩΝ ΔΥΝΑΜΕΩΝ, ΤΗΣ ΝΟΗΤΙΚΟΤΗΤΟΣ ΤΟΥ, ΤΩΝ ΑΙΣΘΗΤΙΚΩΝ ΤΟΥ ΙΔΙΟΤΗΤΩΝ, ΤΗΣ ΕΣΩΤΕΡΙΚΗΣ ΤΟΥ ΖΩΗΣ ΚΑΙ ΑΚΜΗΣ, ΤΗΣ ΔΥΝΑΤΟΤΗΤΑΣ ΤΟΥ Ν’ ΑΝΕΛΘΕΙ» [1][2].

Δεν θα θυμηθούμε βέβαια τώρα εδώ τον Αριστοτέλη, ότι «ΦΙΛΟΣΟΦΩΤΕΡΟΝ ΚΑΙ ΣΠΟΥΔΑΙΟΤΕΡΟΝ ΠΟΙΗΣΙΣ ΙΣΤΟΡΙΑΣ ΕΣΤΙΝ» [3]. Θα πούμε απλώς, ότι ακόμα και οι ίδιοι οι ιστορικοί, οι νεότεροι εννοώ, όταν είναι να μιλήσουν για τον Ελληνισμό της τουρκοκρατίας, στο κλέφτικο τραγούδι προσφεύγουν συνήθως, για ν’ αντλήσουν από την αστείρευτη τούτη και αδιάψευστη Πηγή στοιχεία ή να τεκμηριώσουν συμπεράσματα. Ο Κ. Παπαρρηγόπσυλος λ.χ. και ο Διονύσιος Κόκκινος, στα σχετικά κεφάλαια της «Ιστορίας:» τους, αλλά και ο Κ. Σάθας στην «Τουρκοκρατουμένη Ελλάδα» του, είναι γεμάτοι από στίχους κλέφτικων τραγουδιών

I.
Με τις προϋποθέσεις αυτές, μπορώ, νομίζω, πιο άνετα να μπω στο κύριο θέμα μου, που είναι «Ο Τάκης Λάππας, η Λιβαδειά και τα σαράντα παλικάρια της». Πρόκειται για το γνωστότατο κλέφτικο τραγούδι «Σαράντα παλικάρια από τη Λιβαδειά...» που πολύ το τραγουδούσανε οι ραγιάδες του 1941-1944. Ήτανε, βλέπετε, κι αυτό μέσα στις αντιστασιακές μας αναπνοές... Και τα μεν 40 εκείνα παλικάρια του Εικοσιένα, καλά και άγια έκαμαν ξεκινώντας από τη Λιβαδειά. Πού όμωός πήγαιναν: Και τι θα έκαναν εκεί όπου πήγαιναν: Ιδού το πρόβλημα, που λέει κι ο λόγος. Στην ιταλογερμανική κατοχή, τραγουδώντας το λεβέντικα, ομαδικά και μελωδικά, βεβαιώναμε ότι «πάνε για να πατήσουνε την Τροπολιτσά». Αλλ’ από δω ίσια ίσια και πέρα αρχίζουνε οι περιπλοκές. Οι γνώμες των μελετητών διίστανται, καταπώς γράφουν κι οι καθαρευουσιάνοι. Θ' αρχίσω με την άποψη του εκλεκτού Ρουμελιώτη συγγραφέα Δημήτρη Σιατόπουλου. «Τα δημοτικά τραγούδια μας», γράφει [4], «όταν αναφέρονται σε ιστορικά περιστατικά, αποτελούν και θησαυρισμούς βιωμένων κοινωνικών παραδόσεων σχετικών συμβάντων. Ετσι και το πολυτραγουδισμένο αυτό επαναστατικό μελώδημα αποτελεί, χωρίς αμφιβολία, ιστορική μαρτυρία, ότι στη θρυλική πολιορκία, το καλοκαίρι του 1821, της πανίσχυρης και μυριόπλουτης τουρκικής πρωτεύουσας του σκλάβου Μοριά "Ντροπολιτζάς" μετείχαν και οι ηρωικοί Λεβαδίτες αγωνιστές της Ελευθερίας, ξεσηκωμένοι ήδη από τον Απρίλη του 1821». Και δεν ήταν, συνεχίζει ο Σιατόπουλος, οι Λεβαδίτες οι μόνοι από την ξεσηκωμένη υπόδουλη Ελλάδα. Από παντού έτρεξε ο λαός μας με τα πρωτόγονα άρματά του στο μεγάλο εθνεγερτικό κάλεσμα εκεί. «Ιδού εμπρός σου ο τοίχος στέκει της αθλίας Τριπολιτσάς». ψάλλει και ο Σολωμός. Και ο Σιατόπουλος συνεχίζει: «Το πάρσιμο της Τριπολιτσάς με τα μεστά από εφόδια και οπλισμό τούρκικα κάστρα θα βοήθαγε στην απελευθέρωση ολόκληρης της Πελυποννήοου». Τεκμηριώνει [5][6] έτσι ο Ρουμελιώτης συγγραφέας, συν τοις άλλοις. και τη συμμετοχή των 40 παλικαριών της Λιβαδειέις στο πάρσιμο της Τριπολιτσάς.

Ο λαϊκός μας τραγουδιστής χρησιμοποιεί βέβαια το ρήμα πατώ (πάνε για να πατήσουνε την Τροπολιτσά. λέει). Στο Μέγα όμως Λεξικόν της Ελληνικής Γλώσσης [6] το ρ. πατώ ερμηνεύεται και ως λεηλατώ, διαρπάζω, κυριεύω. Χρησιμοποιείται μάλιστα εκεί, ως παράδειγμα ο β’ στίχος: «πάνε για να πατήσουν τη Ντρομπολιτσά». Είναι ένας στίχος που όχι μόνο συμφωνεί με την άποψη Σιατοπούλου, αλλά μας υπενθυμίζει κιόλας και τη λαφυραγωγία (το διαγούμισμα όπως έλεγε ο αείμνηστος Κ. Δ. Τσάτσος ή πιο ρουμελιώτικα το πλιάτσικο) των νικητών περί του οποίου διαγουμίσματος ουκ ολίγα σκληρά λόγια έχει επισύρει στους δικούς μας και ο Παπαρρηγόπουλος [7].

II.
Στην Τριπολιτσά θέλει τους Λιβαδίτες να καταφθάνουν (για να την πατήσουνε βέβαια) και ο ιστορικός συγγραφέας και λογοτέχνης Περικλής Ροδάκης. Μόνο που τους θέλει να κατεβαίνουνε στα 1824, σε περίοδο δηλ. εσωτερικής αναταραχής και εμφύλιων σπαραγμών του Εικοσιένα. Μαρτυρία προφορική, όμως αξιοσημείωτη, ακριβώς γιατί στηρίζεται, εκτός των άλλων, και στον ιστοριοδίφη και συγγραφέα Τάκη X. Κανδηλώρο (1874-1934). Ο Γκούρας, γράφει ο Κανδηλώρος [8], πολύ μετά την αποτυχία του να λύσει την πολιορκία της Λιβαδειάς, μετά την υπόλοιπη στρατιωτική δράση του και τη φρουραρχία της Αθήνας, «ΕΝΩ ΗΤΟΙΜΑΖΕΤΟ ΝΑ ΕΚΣΤΡΑΤΕΥΣΗ ΕΙΣ ΤΑ ΘΕΣΣΑΛΙΚΑ ΠΕΔΙΑ, Ο ΚΩΛΕΤΗΣ ΤΟΝ ΑΝΕΜΕΙΞΕΝ ΕΙΣ ΤΑΣ ΕΜΦΥΛΙΟΥΣ ΕΡΙΔΑΣ ΤΗΣ ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΥ, ΚΑΘ’ ΑΣ Η ΔΟΞΑ ΤΟΥ ΗΜΑΥΡΩΘΗ, ΔΙΟΤΙ, ΕΙΣΒΑΛΩΝ ΤΟΝ ΧΕΙΜΩΝΑ, ΔΙΕΔΡΑΜΕ ΤΗΝ ΚΟΡΙΝΘΙΑΝ, ΑΡΚΑΔΙΑΝ ΚΑΙ ΗΛΕΙΑΝ ΚΑΙ ΥΠΕΤΑΞΕ ΤΟΥΣ ΑΝΤΑΡΤΑΣ, ΑΛΛ’ ΕΠΡΑΞΕ ΠΟΛΛΑ ΚΑΤΑ ΤΩΝ ΚΑΤΟΙΚΩΝ, ΣΥΛΛΑΒΩΝ ΚΑΙ ΚΑΚΟΠΟΙΗΣΑΣ ΚΑΙ ΑΥΤΟΝ ΤΟΝ ΠΑΛΑΙΩΝ ΠΑΤΡΩΝ ΓΕΡΜΑΝΟΝ»!

III.
Κατά τον Σιατόπουλο λοιπόν και τον Ροδάκη, τα 40 παλικάρια της Λιβαδειάς πάνε για να πατήσουνε την Τροπολιτσά σε δύο διαφορετικούς χρόνους και για δύο διαφορετικούς λόγους. Να όμως που υποστηρίζεται και τρίτη άποψη: πως τα 40 μας παλικάρια δεν κατέβηκαν καθόλου στην αρκαδική πρωτεύουσα! Το διαβάζουμε στα «ΠΡΑΚΤΙΚΑ ΤΗΣ ΕΝ ΑΘΗΝΑΙΣ ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΗΣ ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ ΤΟΥ ΕΤΟΥΣ 1955» [8][9]. Εκεί λοιπόν ο αείμνηστος αρχαιολόγος Ιωάννης Θρεψιάδης (1907-1962) περιγράφοντας «ΤΑΣ ΕΝ ΑΡΝΗ ΤΗΣ ΚΩΠΑΪΔΟΣ ΔΙ' ΑΥΤΟΥ ΕΝΕΡΓΗΘΕΙΣΑΣ ΑΝΑΣΚΑΦΑΣ» σημειώνει:

«ΑΙ ΕΙΣ ΤΗΝ ΜΥΚΗΝΑΪΚΗΝ ΑΚΡΟΠΟΛΙΝ ΤΗΣ ΚΩΠΑΪΔΟΣ, ΤΗΝ ΦΕΡΟΥΣΑΝ ΕΚ ΠΑΡΑΦΘΟΡΑΣ ΤΗΣ ΤΟΥΡΚΙΚΗΣ ΛΕΞΕΩΣ ΓΟΥΛΕΣ (ΚΑΣΤΡΟΝ, ΦΡΟΥΡΙΟΝ) ΤΟ ΟΝΟΜΑ ΓΟΥΛΑΣ. ΓΚΛΑΣ Η ΓΚΛΑ, ΕΝΕΡΓΗΘΕΙΣΑΙ ΔΙ' ΕΜΟΫ ΑΝΑΣΚΑΦΑΙ ΤΗΣ ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΗΣ ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ ΣΚΟΠΟΝ ΚΥΡΙΩΣ ΕΙΧΟΝ ΤΗΝ ΕΞΑΚΡΙΒΩΣΙΝ ΤΟΥ ΣΧΕΔΙΟΥ ΤΩΝ ΤΕΣΣΑΡΩΝ ΠΥΛΩΝ TOO ΟΧΥΡΩΜΑΤΙΚΟΥ ΑΥΤΗΣ ΠΕΡΙΒΟΛΟΥ». Και σε υποσημείωση εξηγεί: «Ο ΓΚΛΑΣ, Ο ΟΠΟΙΟΣ ΣΗΜΕΡΟΝ (1955) ΚΑΛΕΙΤΑΙ ΑΠΛΩΣ ΚΑΣΤΡΟ, ΕΥΡΙΣΚΕΤΑΙ ΕΙΣ ΜΙΚΡΑΝ ΑΠΟ ΤΟΥ ΧΩΡΙΟΥ ΤΟΠΟΛΙΑ Η ΤΟΠΟΛΙΤΣΑ - ΜΕΤΟΝΟΜΑΣΘΕΝΤΟΣ ΚΑΙ ΑΥΤΟΥ ΣΗΜΕΡΟΝ ΕΙΣ ΚΑΣΤΡΟΝ - ΑΠΟΣΤΑΣΙΝ ΚΑΙ ΑΝΑΤΟΛΙΚΩΣ ΑΥΤΟΥ. Η ΟΝΟΜΑΣΙΑ ΤΟΠΟΛΙΤΣΑ, ΠΡΟΣΘΕΤΕΙ Ο ΘΡΕΨΙΑΔΗΣ, ΕΙΝΑΙ ΚΑΤΑ ΠΑΣΑΝ ΠΙΘΑΝΟΤΗΤΑ, ΣΛΑΥΙΚΗΣ ΠΡΟΕΛΕΥΣΕΩΣ. ΕΙΣ ΔΕ ΤΟ ΓΝΩΣΤΟΝ ΔΗΜΩΔΕΣ ΑΣΜΑ «ΣΑΡΑΝΤΑ ΠΑΛΙΚΑΡΙΑ ΑΠΟ ΤΗ ΛΕΒΑΔΕΙΑ ΠΑΝΕ ΓΙΑ ΝΑ ΠΑΤΗΣΟΥΝ ΤΗΝ ΤΡΟΠΟΛΙΤΣΑ» ΦΑΙΝΕΤΑΙ ΟΤΙ, ΕΞ ΑΓΝΟΙΑΣ ΤΩΝ ΑΔΟΝΤΩΝ ΑΥΤΟ, Η ΤΟΠΟΛΙΤΣΑ, ΤΟ ΧΩΡΙΟΝ ΔΗΛ. ΤΗΣ ΚΩΠΑΪΔΟΣ, ΤΟ ΟΠΟΙΟΝ ΜΟΛΙΣ ΑΠΕΧΕΙ ΟΛΙΓΑ ΧΙΛΙΟΜΕΤΡΑ ΤΗΣ ΛΕΒΑΔΕΙΑΣ, ΕΓΙΝΕ ΤΡΟΠΟΛΙΤΣΑ. Ο ΔΕ ΟΛΟΣ ΣΤΙΧΟΣ ΠΑΡΑΛΟΓΟΣ ΚΑΙ ΔΙΑ ΤΗΝ ΑΠΟΣΤΑΣΙΝ ΤΗΣ ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΙΑΚΗΣ ΠΡΟΤΕΥΟΥΣΗΣ ΚΑΙ ΔΙΑ ΤΟ ΑΚΑΤΟΡΘΩΤΟΝ ΤΟΥ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΟΣ» [10].

IV.
Αυτά στα 1955, ή, αν θέλετε στα 1960, που δημοσιοποιήθηκαν. Ο Τάκης Λάππας όμως, που κρυφοκαμαρώνει γιατ’ είναι συμπατριώτης των 40 παλικαριών, αλλά και του Λάμπρου Κατσώνη, όπου, ορεινός κι εκείνος, θριάμβεψε ωστόσο ως θαλασσομάχος, χαρακτηρίζει το τραγούδι τους «παραξηγημένο», μια και οι 40 συμπατριώτες του του 1821 δεν ξεκίνησαν καθόλου για να πατήσουνε την Τροπολιτσά, για τον απλούστατο λόγο, και μεμαρτυρημένως, σύμφωνα με τον αείμνηστο Καθηγητή Νικόλαο Πολίτη, «καλά κι αρματωμένα» πήγαιναν «για κλεψιά», ξεκινούσανε δηλ. ν’ ανεβούν στο κλαρί, για να πολεμήσουν εκείθεν τον Τούρκο καταχτητή, θα παρομοίαζα μάλιστα τον ηθικό τους αποκαταστάτη Τάκη Λάππα με ένα από εκείνα τα 40 παλικάρια της ιδιαίτερης πατρίδας του, αλλά και της χώρας, που ολοζωής πολέμησαν τον κάθε καταχτητή και με το όπλο του ’40-'44 και της κατοχής, και με το όπλο της Πέννας, το εξίσου θανατερό... Για τούτο και ο Τάκης Λάππας διαψεύδει την τόσο σπάνια διαψευδόμενη και σύγχρονη ρήση, ότι «ΟΥΔΕΙΣ ΠΡΟΦΗΤΗΣ ΔΕΚΤΟΣ ΕΝ ΤΗ ΕΑΥΤΟΥ ΠΑΤΡΙΔΙ»  αφού και η ιδιαίτερη πατρίδα του, αλλά και η Ελλάδα ολόκληρη τον τιμά, και η Ακαδημία Αθηνών τον βραβεύει, όπως άλλωστε και σειρά φιλολογικών σωματείων και πολιτιστικών Οργανισμών, ακόμα και το Δίστομο, όπου υπάρχει «Οδός Τάκη Λάππα»! Ο ομότεχνος του Τ. Λάππα Δημήτρης Σταμέλος, Στερεοελλαδίτης κι εκείνος, από το 1970 ήδη, έχει σημειώσει πως ο Λιβαδίτης ιστορικός, «φέρνοντας σε φως άγνωστα στοιχεία, κυρίως από την περίοδο της τουρκοκρατίας και του 1821. βοήθησε ουσιαστικά στη διερεύνηση και αποκάλυψη της αλήθειας για θέματα και πρόσωπα, γύρω από τα οποία υπήρχε ένα περίβλημα αμφιβολιών και ιστορικών επιφυλάξεων» [11]. Ο δε Γιάκος, μιλώντας ειδικά για τον αναδεχτό του θαλασσομάχου Κατσώνη «Οδυσσέα Αντρούτσυ» του ιστορικού Λάππα, 10 ολόκληρα χρόνια πριν από το Σταμέλο και 20 πριν από τον Ανδρέα Τσούρα, είχε γράψει πως, ακόμα και στις σελίδες όπου ο συγγραφέας θέλησε να ζυγώσει του ήρωές του με την ελευθερία του λογοτέχνη, ακόμα και σ’ εκείνες, έδρασε ως ιστορικός [12]. Και τ’ ανάπαλιν, θα πρόσθετα σήμερα, θυμούμενος ξανά τον Αριστοτέλη και το «ΚΑΤΑ ΤΟ ΕΙΚΟΣ ΚΑΙ ΤΟ ΑΝΑΓΚΑΙΟΝ» της «Ποιητικής» του.

Τα πάντα λοιπόν συνηγορούν υπέρ της απόψεως του Τάκη Λάππα ως προς τα 40 συμπαλικάρια του του Εικοσιένα. Ο ίδιος άλλωστε ο εδώ τιμώμενος και τιμών την εαυτού πατρίδα συγγραφέας παραπέμπει στις αντιστρατευόμενες κάθε άλλην άποψη «Εκλογές από τα τραγούδια του ελληνικού λαού»[13] του Νικολάου Πολίτη. Και όχι μόνο εκείνου, αλλά και του Παν. Αραβαντινού, του Γ. Χασιώτου κ.α. «Φταίχτης ξέρετε ποιός είναι;» ρωτάει ο Λάππας. «Το ραδιόφωνο» απαντά ο ίδιος. «Αυτό, προσθέτει, παρά λίγο να μας ανοίξει μοραϊτορουμελιώτικο πόλεμο. Γιατί αυτό σκόρπισε παντού το πλαστογραφημένο τραγούδι. Γιατί για πλαστογραφία, για παραποίηση πρόκειται» [14]. Ακόμα και για το λόγο, προσθέτουμε μεις, πως εκείνος ο γέρος που ανταμώνουν βγαίνοντας στο κλαρί οι 40 συμπατριώτες του Λάππα, όχι μόνο τους υπογραμμίζει τις δυσχέρειες και τα βάσανα της κλεφτουριάς («ζεστό ψωμί δεν έφαγα, γλυκό κρασί δεν ήπια» δεν στέκει τάχα ο στεναγμός [15] του αγωνιστή των βουνών;), παρά τους συμβουλεύει κιόλας να προσέχουν: να μη μεθύσουν από τα γλυκά κρασιά που μπορεί να τους κεράσουν τα όμορφα κορίτσια, γιατί αλλιώς θα πέσουνε στα χέρια του εχτρού... Όπως κι έγινε. Και αναγκάστηκε, κατά το ίδιο το τραγούδι, ο γεροκαπετάνιος να πάει και να πει του πασά: «Ωρα καλή, πασά μου, και Τούρκο κριτή, να βγάλεις τα παιδιά μου απ’ τη φυλακή»...

... Και η φυλακή εκείνη, καθόλου δεν ήτανε στην Τροπολιτσά... Ήταν στη Ρούμελη, από τις πρώτες, ως γνωστόν, βρυσομάνες του κλέφτικου βίου και του κλέφτικου τραγουδιού....

Παραταύτα. μετά το δημοσίευμα του Δημήτρη Σιατόπουλου στο περιοδικό «Ναυτική Ελλάς» (Αθήνα, Σεπτ. 1992) μπορούμε πλέον να υποστηρίξουμε πως η φυλακή εκείνη βρισκόταν, πραγματικά, στην Τριπολιτσά. Μόνο που πρόκειται για την αιχμαλωσία των 40 παλικαριών μας, τη φυλάκισή τους στην Τρίπολη και τον εκεί αποκεφαλισμό τους στα 1792 (βλ. Κώστα Ρωμαίου «Η Ποίηση ενός λαού» 1968), τον καιρό δηλ. του Λάμπρου Κατσώνη και του πατέρα του Οδυσσέα Ανδρούτσου.
  1. Δημήτρη Γιάκου «Λαϊκή και έντεχνη ποίηση του Εικοσιένα» 1971. 25 κ. επ.
  2. Διονυσίου Κοκκίνου «Η Ελληνική Επανάστασις». β’ έκδ. 1940, τόμ. A', 31.
  3. Αριστοτέλους «Περί ποιητικής». έκδ. Κολλάρου 1937, IX 3. 1453α.
  4. Εφημ. «Εξόρμηση» Παρασκευή 21 Αυγούστου 1992.
  5. Ο. π. στο σχετικό άρθρο-γράμμα του Δημ. Σιατόπουλου.
  6. Έκδ. Δ. Δημητυάκου. τόμ. Ζ'. 5596.
  7. «Ιστορία του Ελληνικού Έθνους», έκδ. Ν. Δ. Νίκα, τόμ. Ζ', 71 κ. επ.
  8. Σύγχρονη Εγκυκλοπαιδεια Ελευθερουάκηδ, έκδ. Ν. Νίκα. Γκούρας Ιωάννης, 937-938.
  9. ΠΑΕ. 1960. 121-124.
  10. ΠΑΕ. έ.α.
  11. Μεγάλη Εγκυκλοπαίδεια Νεοελληνικής Λογοτεχνίας Χάρη Πάτση. 365-366. λ. Λάππας Τάκης.
  12. Περ. «Ηώς» Μάρτης 1961. 66.
  13. Ν. Πολίτου κλπ. 1918. 34.
  14. Δημ. Σταμέλου «Ρουμελιώτικο Ημερολόγιο», 1959, άρθρο του Λάππα: «Το παρεξηγημένο τραγούδι», 17-20.
  15. Δημ. Καραμβάλη: «Ο χαρακτήρας και τα ιδανικά του κλέφτικου τραγουδιού» περ. «Ευφοριών», τεύχος 14. Απρ.- Ιουν. 1987.29-33. Συμπληρωματική βιβλιογραφία: α.) Χρήστου Κουλούρη «Λογοτέχνες του καιρού μας» I96S. Τάκης Λάππας. 116-119. β) Δημήτρη Γιάκου «Η σχολική μας θεματοθήκη» 1979, τόμ. Ζ'. 146-147, του ίδιον: Ιστορία της Ελληνικής Παιδικής Λογοτεχνίας, 1991. 77. 87. 90. 134, 139, 140. γ) Λ λέξη Αλεξίου - Αυγής Παπάκου: Σύγχρονα πρόσωπα και έργα της Ελλ. Παιδικής Λογοτεχνίας, 1986, 110-114, δ) Αντώνη Δελώνη: Νέα Ανθολογία Ελλ, Παιό. Διηγήματος. 1987, 226-230. e) Τρβπαώ-τη-Γιάκυυ «Τα αγαπημένα μου Διηγήματα» τόμ- Δ’. I74-1S2 και «Το Μεγάλο Εικοσιένα» 1971. I0S-I28. Και στ) Ανδρέα Σ. Τσούρα «Τάκης Λάππας: το Δίδαγμα του 1821». έκδοση του Μορφωτικού και Εκπολιτιστικού Συλλάγου Λεβαδειάς, 1980.
ΕΠΕΤΗΡΙΣ ΤΗΣ ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ ΒΟΙΩΤΙΚΩΝ ΜΕΛΕΤΩΝ 1985


from ανεμουριον https://ift.tt/2WBrnnu
via IFTTT

Δημοσίευση σχολίου

To kaliterilamia.gr σέβεται το δικαίωμα όλων των χρηστών να εκφράζουν ελεύθερα την άποψή τους ωστόσο διατηρεί το δικαίωμα, να μην δημοσιεύει συκοφαντικά και υβριστικά σχόλια. Έτσι όποια σχόλια, περιέχουν ακατάλληλα προς το κοινό χαρακτηριστικά θα αποσύρονται από τον ιστότοπο.

Νεότερη Παλαιότερη