ΓΡΑΦΕΙ Ο ΛΕΥΚΙΟΣ ΖΑΦΕΙΡΙΟΥ | Ο Δημήτρης Λιπέρτης (Λάρνακα, 1866 - Λευκωσία, 1937) παρουσιάστηκε με δυο ποιητικές συλλογές στην τελευταία δεκαετία του 19ου αιώνα. «Χαλαρωμένη Λύρα» (1891) και «Στόνοι» (1891), με κύριο γνώρισμα το ρομαντικό παροξυσμό. Στα χρόνια 1880-1884 σπουδάζει γαλλικά και αγγλικά στο Αμερικανικό Προτεσταντικό Κολέγιο του Πανεπιστημίου της Βηρυτού. Την εποχή αυτή πεθαίνουν οι τρεις αδελφές του. Σε σύντομο χρονικό διάστημα θα χάσει και τους γονείς του. Τα περισσότερα χρόνια της ζωής του εργάστηκε ως καθηγητής των γαλλικών στην Αγγλική Σχολή Λευκωσίας.
Ο Λιπέρτης, που κινήθηκε σε ένα λόγιο περιβάλλον, σε ώριμη ηλικία, γύρω στα 1918, θα κάνει τη στροφή του προς την κυπριακή διάλεκτο.
Λυρισμός
Ήδη από το 1923, ο Ιωάννης Συκουτρής είχε τονίσει το επίτευγμα του Λιπέρτη να καταστήσει μια γλώσσα χωρίς ποιητικές αρετές, ικανή να εκφράσει λεπτές ποιητικές αποχρώσεις και να προσδώσει μια λυρική δροσερότητα στα ποιήματα του. Συναιρώντας και συμπυκνώνοντας την ποιητική δύναμη της παράδοσης του νησιού, πέτυχε να μεταδώσει τις απηχήσεις της λαϊκής ψυχής των ανθρώπων της Κύπρου με ποιητική φαντασία.
Ο Λιπέρτης, παρά τις λόγιες καταβολές του, έμεινε προσηλωμένος στις λαϊκές παραδόσεις και στην ηθική που απορρέει από αυτές. Ο φαιδρός ή σκωπτικός τόνος, το ερωτικό στοιχείο ή οι παραινετικοί τους στίχοι αποπνέουν αυτή την ηθική τάση και αντλεί το θεματικό του υλικό από τις παροιμίες και τα γνωμικά.
Ο ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΛΙΠΕΡΤΗΣ ΣΤΟ 1934
Κατ' εξοχήν ειδυλλιακός ποιητής, έδωσε με το έργο του την εικόνα της κυπριακής κοινωνίας των χρόνων 1918-1936, έχοντας ως επίκεντρο του έργου του τη σύγχρονη του πραγματικότητα στο νησί.
Ζώντας σε μια εποχή συντηρητική, καταγράφει στην ποίηση του λεπτομέρειες της καθημερινότητας με το μάτι ενός φιλήσυχου αστού. Η εποχή του Βασίλη Μιχαηλίδη, ο οποίος έμπαινε στον ποιητικό στίβο με τις εμπειρίες της φθίνουσας τουρκοκρατίας, είναι πολύ μακριά για το Λιπέρτη και δεν είναι στα μέτρα του η επική - ηρωική διάσταση του αλυτρωτισμού.
Ο ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΛΙΠΕΡΤΗΣ ΣΕ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ ΤΟΥ 1905 (ΟΡΘΙΟΣ, ΔΕΥΤΕΡΟΣ ΑΠΟ ΑΡΙΣΤΕΡΑ), ΣΤΟΥΣ ΑΡΡΑΒΩΝΕΣ ΤΟΥ ΜΕΝΕΛΑΟΥ ΜΙΧΑΗΛΙΔΗ (ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΚΔΟΣΗ ΤΟΥ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΟΥ ΙΔΡΥΜΑΤΟΣ ΤΗΣ ΤΡΑΠΕΖΗΣ ΚΥΠΡΟΥ, «ΛΕΥΚΩΜΑ ΕΝΘΥΜΗΜΑΤΩΝ ΒΑΣ. ΜΙΧΑΗΛΙΔΗ — ΔΗΜ. ΛΙΠΕΡΤΗ»).
Συντηρεί όμως έναν πατριωτικό τόνο προσγειωμένο, στα μέτρα της εποχής του. Θα εκφράσει τους εθνικούς πόθους των Κυπρίων με ένα διαφορετικό πνεύμα. Έτσι, όταν αναφέρεται στο πρόσφατο ιστορικό παρελθόν στοχεύει στην επικαιρική υπόμνηση της φυλετικής μοίρας των Κυπρίων. Σ' αυτές τις περιπτώσεις στο πληθυντικό υποκείμενο των στίχων του υπόκεινται ο ίδιος ο κυπριακός λαός και οι εθνικοί του πόθοι:
Καρτερούμεν μέραν νύχταν
να φυσήσ' ένας αέρας
σ' τούντον τόπον πόν' καμένος
τζι εν θωρεί ποττέ δροσιάν,
για να φέξει καρτερούμεν
το φως τζείνης της ημέρας
πόν' να φέρει στον καθένα
τζαι χαράν τζαι ποσπασιάν.
Σημείωση: Το κείμενο για τον Δημήτρη Λιπέρτη, σε συντομευμένη μορφή, είναι από το βιβλίο του Λεύκιου Ζαφειρίου, «Η Νεότερη Κυπριακή Λογοτεχνία-Γραμματολογικό Σχεδίασμα», Λευκωσία 1991.
from ανεμουριον https://ift.tt/3heyomM
via IFTTT