ΣΑΛΠΙΓΞ ΕΛΛΗΝΙΚΗ

Η πρώτη Ελληνική εφημερίδα σε ελεύθερο Ελληνικό έδαφος εξεδόθη στην Καλαμάτα τον Αύγουστο του 1821. Τίτλος της «Σάλπιγξ Ελληνική». Στην Βιβλιοθήκη της Βουλής διασώζονται τα τρία μοναδικά φύλλα της εφημερίδος με ημερομηνίες 1, 5 και 20 Αυγούστου 1821. Εξεδίδετο σε πιεστήριο, που μαζί με τα απαραίτητα τυπογραφικά στοιχεία, έφερε από την Ευρώπη ο Δημήτριος Υψηλάντης. Ο τεχνικός εξοπλισμός της πρώτης Ελληνικής Εφημερίδας έφτασε μαζί με τα πρώτα εφόδια του Αγώνα από την Τεργέστη. Τα κιβώτια με τις τυπογραφικές εγκαταστάσεις φορτώθηκαν σε μουλάρια στο Άστρος. Οταν, κατευθυνόμενα στην Καλαμάτα, έφτασαν στα Βέρβαινα οι αγωνιστές διερωτώνται τί είδους βαρειά όπλα να περιείχαν. Λέγεται πως τότε ο Υψηλάντης εξήγησε πως θα βγάλουν Εφημερίδα που αποτελεί δραστικό όπλο κατά των τυράννων, πιο αποτελεσματικό κι από τα κανόνια. Η Καλαμάτα εξελέγη σαν τόπος εκδόσεως της πρώτης Εφημερίδας, γιατί ήταν η πρώτη μεγάλη πόλι που απελευθερώθηκε. Ευρισκομένη στο νότιο τμήμα της Πελοποννήσου ευρίσκετο σε θέσι αρκετά εξασφαλισμένη από εχθρικές προσβολές. Η γειτνίασί της με την θάλασσα προσέφερε και την εύκολη επικοινωνία και με το εξωτερικό.
Το τυπογραφείο εγκατεστάθη σ ένα σπίτι κάτω από το Κάστρο των Βιλλαρδουίνων της Καλαμάτας. Στοιχειοθέτης και πιεστης ο Κωστ. Τόμπρας από τίς Κυδωνιές [1]. Συντάκτης και υπεύθυνος διευθυντης της εκδόσεως ο Θεόκλητος Φαρμακίδης. Ο Δημήτριος Υψηλάντης είχε την γενική εποπτεία της Εκδόσεως. Ανέθεσε στον Φαρμακίδη την έκδοσι της Εφημερίδος αλλά ήλεγχε τα κείμενα πριν δημοσιευθούν. Η διακοπή της εκδόσεως αποδίδεται στην άρνησι του Φαρμακίδη να δεχθή τον έλεγχο αυτόν. Ετσι μαζί με την πρώτη Ελληνική Εφημερίδα σημειούται και το πρώτο κρούσμα λογοκρισίας στη χώρα μας! Με την αποχώρησι του Φαρμακίδη και την διακοπή της εκδόσεως στην Καλαμάτα χάνονται και τα ίχνη του πρώτου τυπογραφείου.
Μεταφέρθηκε από την Καλαμάτα και κατέληξε στην Κόρινθο όπου και κατεστράφη κατά την εισβολή του Δράμαλη. Υπάρχουν και ανεξακρίβωτες πληροφορίες ότι εξεδόθησαν ένα ή και δύο φύλλα της Εφημερίδος «Σάλπιγξ Ελληνική» στην Κόρινθο. Τα τρία φύλλα της Εφημερίδας που εξεδόθησαν στην Καλαμάτα είναι μικρού σχήματος. Διαστάσεων 0,26X0,17. Κάθε φύλλο είχε 4 σελίδες. Στο πρώτο και στο δεύτερο φύλλο, εδημοσιεύθη σε δυό συνέχειες, η προκήρυξις προς τους Ελληνες που απηύθυνε την 24η Φεβρουαρίου 1821, από το στρατόπεδο του Ιασίου, ο Αλέξανδρος Υψηλάντης. Στο δεύτερο φύλλο υπάρχει έκκλησις του Δημητρίου Υψηλάντη προς τους κατοίκους της Λεβαδείας να ομονοήσουν και να πολεμήσουν τους Τούρκους. Τους συνιστά, επίσης να μη κακοποιούν τους αόπλους ούτε και όσους παραδίδουν τς όπλα των γιατί σκοπός της επαναστάσεως δεν είναι η τυραννία επί των αδυνατων αλλά η εξόντωσις των τυράννων. Οι εκκλήσεις του Πετρόμπεη Μαυρομιχάλη και της Μεσσηνιακής Συγκλήτου (Γερουσίας) προς τις Ευρωπαϊκές αυλές και τον Αμερικανικό Λαό δημοσιεύονται στο τρίτο φύλλο. Ο Θεόκλητος Φαρμακίδης, που άρχισε την πλούσια του εκπολιτιστική δράσι στην Ελλάδα σαν φωτισμένος λόγιος από των στηλών της πρώτης εκδοθείσης σε ελεύθερο ελληνικό έδαφος εφημερίδος, εγεννήθη στο Νιμπεγλέρ της Θεσσαλίας τό 1784.
Έλαβε την βασική μόρφωσι στην ιδιαιτέρα του πατρίδα και στη Λάρισα όπου και εχειροτονήθη διάκονος σε ηλικία 16 ετών. Τότε πήρε το εκκλησιαστικό του όνομα Θεόκλητος. Πριν ωνομάζετο Θεοχάρης. Συνέχισε τις σπουδές του στην πατριαρχική Σχολή Κωνσταντινουπόλεως καθώς και στις σχολές Κυδωνιών, Ιασίου και Βουκουρεστίου όπου και εχειροτονήθη πρεσβύτερος το 1811, τοποθετηθείς Εφημέριος στο ναό του Αγίου Ιωάννου της Βιέννης. Στην πρωτεύουσα της Αυστρίας, επανεξέδωσε το 1816, μαζί με τον Κ. Κοκκινάκη, από την Χίο, το περιοδικό «Ερμής ο Λόγιος» που μέχρι το 1814 εξέδιδε ο ιδρυτης του Ανθιμος Γαζής. Το 1819 μετέβη στη Γοτίγγη της Γερμανίας να σπουδάση θεολογία με έξοδα του λόρδου Γκίλφορντ, ο όποιος και τον προώριζε για καθηγητή της υπό ίδρυσιν Ιονίου Ακαδημίας της Κερκύρας. Με την έκρηξι της Ελληνικής Επαναστάσεως ήλθε αμέσως στην Ελλάδα να αγωνισθή. Από τις Σπέτσες όπου έφθασε μετέβη στο στρατόπεδο Βερβαίνων και από εκεί στην Καλαμάτα όπου εξέδωσε την εφημερίδα «Σάλπιγξ Ελληνική». Πολύ φιλελεύθερος και ευερέθιστος, διέκοψε την έκδοσι μετά τή διαφωνία του με τον Δημήτριο Υψηλάντη. Απομακρύνθηκε, εν συνεχεία, από την δημοσιογραφία επί 4 χρόνια χωρίς να συνεργασθή στις άλλες Εφημερίδες που διαρκούντος του απελευθερωτικού αγώνος εξεδόθησαν, εν τω μεταξύ, σε άλλες πόλεις της Ελλάδος. Επί δύο χρόνια αγωνίσθηκε για τη δημιουργία νέων Επαναστατικών μονάδων. Μετέβη και στην Κέρκυρα όπου εδίδαξε δογματική επί δύο χρόνια στην ιδρυθείσα, εν τω μεταξύ, Ιόνιο Ακαδημία. Τον Οκτώβριο του 1825 επανήλθε στην αγωνιζόμενη Ελλάδα και στη δημοσιογραφία. Τον εκάλεσε η Διοίκησις στο Ναύπλιο και του ανέθεσε την διεύθυνσι της Εθνικής Τυπογραφίας και την έκδοσι της πρώτης Εφημερίδος της Κυβερνήσεως που έφερε τον τίτλο «Γενική Εφημερίς της Ελλάδος». Στην εφημερίδα αυτή εδημοσιεύθη την 29 Απριλίου 1831 ο πρώτος Ελληνικός Νόμος περί Τύπου. Δεν ήτο όμως μέχρι τότε διευθυντής ο Φαρμακίδης. Απεχώρησε το 1827 αντιτιθέμενος στην απολυταρχική πολιτική του κυβερνήτη Καποδίστρια, από τον οποίο και περιωρίσθηκε, επί χρονικό διάστημα, σε μοναστηρι. Επί Καποδιστρίου είχε παραμείνει στο περιθώριο καίτοι προηγουμένως είχε αναπτύξει πλούσια δράσι. Διετέλεσε πληρεξούσιος στις Εθνοσυνελεύσεις Α της Επιδαύρου και του Αστρους. Υπήρξε και μέλος του Αρείου Πάγου της Ανατολικής Στερεάς Ελλάδος. Μετά την δολοφονία του Καποδίστρια διωρίσθη Εφορος των σχολείων Αιγίνης. 
Ηταν από τους πρώτους που ετάχθησαν υπέρ της ανακηρύξεως ως αυτοκέφαλου της Ελληνικής Εκκλησίας. Μετά την απελευθέρωσι διετέλεσε καθηγητής θεολογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών και εξέδωσε πολλά βιβλία. Θεωρείται ένας από τους εξέχοντες λογίους και ο εξοχώτερος Έλλην θεολόγος του περασμένου αιώνος. Πέθανε το 1860 σε ηλικία 77 ετών. Ο θάνατός του εβύθισε σε πένθος όλη την Ελλάδα. Η Βουλή διέκοψε τις εργασίες της και παρηκολούθησε σύσσωμος την κηδεία του. Οι Εφημερίδες της εποχής εξοδόθησαν με μαύρα πλαίσια και αφιέρωσαν σελίδες στην περιγραφή του βίου και της κηδείας του πρώτου ασκήσαντος την δημοσιογραφία στη χώρα μας. Μνημείο του Ελληνικού Τύπου αποτελεί το κείμενο του Θεοκλήτου Φαρμακίδη για την αναγγελία της εκδόσεως της «Σάλπιγγος». Δημοσιεύθηκε την 1η Αυγούστου 1821 στο πρώτο φύλλο της Εφημερίδος. Μεταξύ άλλων τονίζει: «Η έκδοσις Εφημερίδος, ήτο αναγκαιότατη τώρα που το γένος έπιασε τα όπλα μη υπομένον τον βαρύ ζυγόν της τυραννίας, τον οποίον έφερε αναξίως αιώνας ολόκληρους. Το γένος όλον το αγωνιζόμενον τον υπέρ της ελευθερίας αγώνα θέλει βλέπει και δια του τύπου τους αγώνας του κηρυττόμενους τας άρετάς των καλών δημοσίως επαινουμένας και τας κακίας των κακών εξελεγχομένας εις αποφυγήν και μίμησιν».

Κ. ΨΑΛΤΗΡΑΣ
ΙΣΤΟΡΙΑ ΓΙΑ ΣΑΣ
ΑΘΗΝΑ
1971


from ανεμουριον https://ift.tt/3peCiRE
via IFTTT

Δημοσίευση σχολίου

To kaliterilamia.gr σέβεται το δικαίωμα όλων των χρηστών να εκφράζουν ελεύθερα την άποψή τους ωστόσο διατηρεί το δικαίωμα, να μην δημοσιεύει συκοφαντικά και υβριστικά σχόλια. Έτσι όποια σχόλια, περιέχουν ακατάλληλα προς το κοινό χαρακτηριστικά θα αποσύρονται από τον ιστότοπο.

Νεότερη Παλαιότερη