Στις 27 Απριλίου 1941 οι Γερμανοί εισήλθαν στην Αθήνα. Κατά την είσοδό τους από την οδό Βασιλίσσης Σοφίας είχαν τοποθετήσει κάθετα στο δρόμο αυτοκίνητα των λόχων ΡΚ με ειδικές πλατφόρμες από τις οποίες φωτογράφιζαν και κινηματογραφούσαν τις εισερχόμενες μηχανοκίνητες μονάδες. Η Καθημερινή γράφει σχετικά: «Δέον να σημειωθή ότι η τελετή τής παραδόσεως τής πρωτευούσης εφωτογραφήθη και εκινηματογραφήθη διά συστήματος ηχητικού και ομιλούντος, μερίμνη της σχετικής γερμανικής υπηρεσίας η οποία συνόδευε τα πρώτα στρατεύματα». Στο μεταξύ, κατά την αποχώρησή τους από την Ελλάδα, τα συμμαχικά στρατεύματα κατέστρεψαν τις φωτογραφικές εγκαταστάσεις της Kodak, για να μην πέσουν στα χέρια των Γερμανών. Όπως ήταν φυσικό, η Kodak παρέμεινε κλειστή στη διάρκεια της Κατοχής, αλλά κυκλοφόρησαν λιγοστά φιλμ της, υπόλοιπα των αποθεμάτων της.
 |
| Κώστας Παράσχος. Το αυτοκίνητο του Δήμου μάζευε τα πτώματα από τα πεζοδρόμια και τα μετέφερε στο νεκροτομείο, που τότε βρισκόταν στην οδό Μασσαλίας. |
Με τον ερχομό τους στην Αθήνα οι Γερμανοί κατάσχεσαν όλο το κινηματογραφικό και φωτογραφικό υλικό του Αλβανικού Πολέμου που βρισκόταν στη Γεωγραφική Υπηρεσία Στρατού και για το οποίο δεν είχε υπάρξει πρόνοια να διαφυλαχθεί κατάλληλα. Κατάσχεσαν επίσης όλο το φωτογραφικό αρχείο των αδελφών Γαζιάδη, γιατί σε αυτό υπήρχαν φωτογραφίες και αρνητικά από την εξέλιξη της κατασκευής των οχυρωματικών έργων της «γραμμής Μεταξά». Διασώθηκε όμως το κινηματογραφικό αρχείο τους, που βρισκόταν κρυμμένο στο υπόγειο του σπιτιού ενός από τους αδελφούς Γαζιάδη, στην περιοχή του Ψυχικού. Η επικρατούσα άποψη ότι οι Γερμανοί εξέδωσαν ειδική διαταγή η οποία απαγόρευε τη φωτογράφιση οπουδήποτε δεν επαληθεύεται. Απόδειξη αποτελεί το γεγονός ότι όλοι οι φωτογράφοι, ακόμα και οι «στρασαδόροι», εύρισκαν υλικά, κυρίως γερμανικά, από τη μαύρη αγορά. Ήταν βέβαια αυτονόητο ότι, αν κάποιος φωτογράφιζε κάτι που θα μπορούσε να θεωρηθεί ότι μπορούσε να τους βλάψει, τότε θα υπήρχαν κυρώσεις, όπως γινόταν και σε άλλες αντίστοιχες ενέργειες. Έχει ενδιαφέρον να αναφερθεί εδώ ότι μέχρι σήμερα είναι ακόμα σε ισχύ ένας νόμος του 1936, από την περίοδο του Μεταξά, ο οποίος απαγορεύει τη φωτογράφιση σε σιδηροδρομικούς σταθμούς, λιμάνια(!), αεροδρόμια, γέφυρες κ.ά. Μερικές φορές όργανα της τάξης δημιουργούν μέχρι τώρα προβλήματα σε ανύποπτους φωτογράφους και τουρίστες. Αυτό βέβαια σε καμιά περίπτωση δεν μείωνε τους πιθανούς κινδύνους που διέτρεχε κάποιος, όταν φωτογράφιζε στο δρόμο χωρίς προφυλάξεις, από τις απρόβλεπτες αντιδράσεις των κατακτητών. Τα χρόνια της Κατοχής ήταν δύσκολα και τραγικά, και ιδιαίτερα η περίοδος 1941-1942. Η επίταξη των τροφίμων από τους Γερμανούς για το στρατό κατοχής δημιούργησε φοβερές ελλείψεις σε στοιχειώδη αγαθά, ιδιαίτερα στα αστικά κέντρα. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα ο πληθυσμός να οδηγηθεί στη λιμοκτονία. Οι ενήλικες, ιδιαίτερα οι ηλικιωμένοι, αλλά και τα παιδιά ήταν οι πρώτοι που άρχισαν να πεθαίνουν. Οι άποροι πέθαιναν στους δρόμους ή αβοήθητοι στα νοσοκομεία, τα οποία δεν είχαν τη δυνατότητα να τους προσφέρουν τροφή. Ήταν πραγματικά μια τραγική κατάσταση που δεν μπορεί να περιγράφει με λόγια. Μάλιστα ο λιμός στην Ελλάδα πήρε μεγαλύτερες διαστάσεις απ' ό,τι στις άλλες κατεχόμενες χώρες. Την περίοδο της Κατοχής ο Ακκερμανίδης γύρισε στην Κατερίνη, αφού η επιβίωση στην επαρχία ήταν πιο εύκολη παρά στις μεγάλες πόλεις, και εργάστηκε περιστασιακά ως φωτογράφος. Μια άλλη όμως πλευρά του -άγνωστη μέχρι σήμερα- ήταν οι φωτογραφίες που πήρε τα χρόνια εκείνα από τους αντάρτες της Εθνικής Αντίστασης και συγκεκριμένα από τον ΕΛΑΣ. Όταν ο ΕΛΑΣ αποχωρούσε από τη Θεσσαλονίκη, ο Ακκερμανίδης βρισκόταν εκεί, φωτογραφίζοντας παράλληλα και την είσοδο των Άγγλων στην πόλη. Εντύπωση προκαλεί το γεγονός ότι, αν και οι συνθήκες ήταν τόσο τραγικές, υπήρξε μια σχετική δραστηριότητα στην έκδοση βιβλίων σχετικών με τη φωτογραφία. Στις αρχές του 1941 ο Ανδρέας Σώκος, προϊστάμενος του Φωτογραμμετρικού Τμήματος της Τοπογραφικής Υπηρεσίας του Υπουργείου Συγκοινωνίας, εξέδωσε ένα μικρό βιβλίο με τίτλο Η φωτογραφία εις την επιστήμην που ασχολούνταν κυρίως με την αεροφωτογραφία και τη φωτογραμμετρία. Τα περισσότερα από τα θέματά του ήταν ανατυπώσεις από άρθρα του στο Δελτίο της Γεωγραφικής Υπηρεσίας Στρατού, καθώς και από διάφορες διαλέξεις του. Το 1942 ο ίδιος συγγραφέας κυκλοφόρησε ένα καλαίσθητο ποιοτικά βιβλίο, 450 σελίδων, με σκληρό εξώφυλλο και πολλές φωτογραφίες και σχεδιαγράμματα, με τον τίτλο Φωτογραμμετρία. Επίγειος και εναέριος φωτοτοπογραφία. Η έκδοση είχε γίνει από το Τεχνικό Επιμελητήριο της Ελλάδος. Τα χρόνια εκείνα, από αντίδραση στις μεγάλες δυσκολίες που αντιμετώπιζε, ο κόσμος προσπαθούσε να διασκεδάσει, να πάει εκδρομές, να ερωτευτεί, να κάνει παιδιά, και να βγει σε φωτογραφίες! Συνέπεια του τελευταίου ήταν ότι όλα τα φωτογραφεία είχαν μεγάλη πελατεία και στις πόλεις και στην επαρχία.
ΑΛΚΗΣ Ξ. ΞΑΝΘΑΚΗΣΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑΣ 1839-1979ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΠΑΠΥΡΟΣΑΘΗΝΑ2008
from anemourion https://ift.tt/2OqO7Cu
via IFTTT