Ο τουρκικός αναθεωρητισμός εξελίσσεται σε αποσταθεροποιητικό φαινόμενο για τις διακρατικές σχέσεις στην Ανατολική Μεσόγειο και στα Βαλκάνια και ως εκ τούτου, χρήζει δυναμικών απαντήσεων σε όλα τα επίπεδα. Η Ελλάδα οφείλει να διατρανώσει την προσήλωσή της στην υπεράσπιση του διεθνούς δικαίου και κατ’ επέκταση της κυριαρχίας και των κυριαρχικών δικαιωμάτων της μέσω μιας συντεταγμένης αποτρεπτικής στρατηγικής, η οποία να καθιστά σαφές ότι η οποιαδήποτε επιθετική ενέργεια εις βάρος μας θα σημάνει ένα δυσβάστακτο κόστος για την Άγκυρα. Η εν λόγω στρατηγική οφείλει να στηρίζεται στο νομικό και πολιτικό κεκτημένο, το οποίο οικοδομείται παράλληλα με τα στρατιωτικά μέσα υπεράσπισης των δικαιωμάτων μας και προς τούτο, αξίζει μια σύντομη αναδρομή σε όσα μπορούσαμε να είχαμε πράξει, στα αίτια που αυτά δεν υλοποιήθηκαν και στα σφάλματα, που εν τέλει καταλήξαμε να κάνουμε.
Τον Οκτώβριο του 2018, η Κυβέρνηση ΣΥ.ΡΙΖ.Α. ανακοίνωσε ότι ήταν ήδη έτοιμα δύο προεδρικά διατάγματα για την επέκταση των χωρικών υδάτων της χώρας μας στα 12 ναυτικά μίλια στο Ιόνιο, στην Κρήτη, αλλά και στον ηπειρωτικό κορμό της χώρας. Μάλιστα, ο τότε Υπουργός Εξωτερικών κ. Νίκος Κοτζιάς δήλωνε ότι «δεν πρόκειται να αφαιρέσουμε δικαιώματα από τον εαυτό μας» και «κλιμακωτά θα ολοκληρώσουμε το σχέδιο επέκτασης της αιγιαλίτιδας ζώνης». Η αρχή θα γινόταν στο Ιόνιο έως και τα Αντικύθηρα, στο αμέσως επόμενο στάδιο η επέκταση θα συντελείτο στην Κρήτη, ενώ σχετική προετοιμασία, η οποία αφορά κατ’ αρχήν το κλείσιμο των κόλπων, γινόταν για το τόξο Αντικύθηρα-Σαρωνικός και Σαρωνικός-Παγασητικός με τη συμπερίληψη της Εύβοιας.
Τί ανέφεραν επ’ αφορμή των συγκεκριμένων ανακοινώσεων τα στελέχη της Ν.Δ.; Ο κ. Άγγελος Συρίγος, Καθηγητής Διεθνούς Δικαίου και νυν Υφυπουργός Παιδείας, δήλωνε ότι είναι «λάθος η εξαίρεση του Αιγαίου από την επέκταση των χωρικών υδάτων» και «επιβεβαιώνει ότι στο Αιγαίο ισχύουν οι “ειδικές περιστάσεις” των Τούρκων». Ο κ. Γιώργος Κουμουτσάκος, Διπλωμάτης και νυν Βουλευτής της Ν.Δ., στηλίτευε την «πρωτοφανή επιπολαιότητα του Νίκου Κοτζιά και του Αλέξη Τσίπρα να χωρίζουν τη χώρα στη μέση»! Ο κ. Θάνος Πλεύρης εξέφραζε το φόβο ότι ο ΣΥ.ΡΙΖ.Α. «αποδέχεται ότι το Αιγαίο είναι μια ειδική περίπτωση», ενώ ο κ. Άδωνις Γεωργιάδης αναφερόταν σε «μεγάλη ζημιά» και «λάθος». Ο κ. Βασίλης Κικίλιας «φοβόταν» ότι με την εν λόγω απόφαση «η Ελλάδα προσχωρεί στην επιχειρηματολογία της Τουρκίας», ενώ τέλος, η κα Ντόρα Μπακογιάννη υπογράμμιζε ότι ήταν «μια απόφαση κόντρα στις πάγιες θέσεις της χώρας μας» και «ο τρόπος με τον οποίο χειρίστηκαν το ζήτημα είναι επιπόλαιος και εξαιρετικά βλαπτικός για τα εθνικά συμφέροντα».
Όπως συνέβη και με τις κυβιστήσεις της Ν.Δ. στην περίπτωση της Συμφωνίας των Πρεσπών, μετά την ανάληψη της εξουσίας παρατηρήθηκε μεταστροφή της άποψής της και μάλιστα, επί τα χείρω. Στις 20 Ιανουαρίου 2021, η Κυβέρνηση της Ν.Δ. άφησε πίσω της την πατριδοκαπηλία των εδράνων της αντιπολίτευσης και έφερε θριαμβολογώντας (!) στη Βουλή το νομοσχέδιο για την επέκταση της αιγιαλίτιδας ζώνης στα 12 ν.μ. στο Ιόνιο και μόνο! Η επέκταση αφορούσε τη θαλάσσια περιοχή από τους Οθωνούς έως το Ταίναρο και όχι έως τα Αντικύθηρα, ούτως ώστε να συμπεριληφθεί το θαλάσσιο πέρασμα των Κυθήρων. Επιπλέον, δεν παρατέθηκε κανένας σχεδιασμός για μελλοντικές επεκτάσεις στον υπόλοιπο γεωγραφικό χώρο ελληνικής δικαιοδοσίας και κυρίως δεν ειπώθηκε κουβέντα για την περιοχή περιμετρικά ή έστω νοτίως της Κρήτης.
Ποιο είναι σήμερα το αποτέλεσμα; Όπως διέρρευσε μόλις στις 14 Ιουνίου, ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν ζήτησε την έγκριση της Τουρκικής Εθνοσυνέλευσης, ώστε να αναλάβει στρατιωτική δράση κατά οποιασδήποτε χώρας στο πλαίσιο εφαρμογής του παράνομου τουρκολιβυκού συμφώνου και ενόψει γεωτρήσεων στην Ανατολική Μεσόγειο εντός του καλοκαιριού, όπως ο ίδιος έχει προαναγγείλει. Είναι χαρακτηριστικό ότι στην τελευταία παράγραφο του κειμένου της Τουρκικής Προεδρίας πραγματοποιείται αναφορά σε «χώρες» και όχι συγκεκριμένα στη Λιβύη, εφόσον ο στόχος της Τουρκίας υποτίθεται ότι είναι «η κατάπαυση του πυρός στο εν λόγω κράτος». Κατά συνέπεια, τι πρόκειται να πράξει η Ελλάδα αν τουρκικό γεωτρύπανο ξεκινήσει εργασίες στο 7ο ναυτικό μίλι από τα παράλια της Κρήτης, δηλαδή σε θαλάσσια περιοχή, ελληνικής κυριαρχίας σύμφωνα με το άρθρο 3 της Σύμβασης Δικαίου της Θάλασσας του 1982; Δε θα μπορούσαμε να είχαμε αποσοβήσει την ανάκυψη τέτοιου είδους διλημμάτων, αν η Κυβέρνηση του ΣΥ.ΡΙΖ.Α. είχε αφεθεί ήδη από το 2018 να προχωρήσει το σχεδιασμό επέκτασης των διεθνοδικαιϊκά κατοχυρωμένων δικαιωμάτων της χώρας; Διλήμματα, τα οποία άπτονται του στενού πυρήνα της κυριαρχίας της χώρας και όχι απλά των κυριαρχικών δικαιωμάτων σε Α.Ο.Ζ. και υφαλοκρηπίδα.
Η Ελλάδα διαθέτει το δίκαιο με το μέρος της υπερασπιζόμενη τη νομιμότητα και τη σταθερότητα στην ευρύτερη περιοχή της Νοτιοανατολικής Ευρώπης και της Ανατολικής Μεσογείου. Απαιτείται, ωστόσο, η έγκαιρη κινητοποίηση όλων των διαθέσιμων νομικών και πολιτικών μέσων και η αναγνώριση των παρελθουσών εθνικά επιζήμιων επιλογών, καθώς οι μικροκομματικές αντιπολιτευτικές τακτικές δεν έχουν καμία θέση στον ευαίσθητο χώρο της εξωτερικής πολιτικής και της διαφύλαξης των εθνικών συμφερόντων.