[1900-09] Ξενοδοχείον «Ακταίον»

Στις 22 Σεπτεμβρίου του 1900 τοποθετείται για πρώτη φορά σε εργοτάξιο ενός οικοπέδου που ανήκε λίγο καιρό πριν στον πρώτο οικιστή του Νέου Φαλήρου τον Γιαννόπουλο, μια τεράστια πινακίδα που αναγράφει ΜΕΓΑ ΞΕΝΟΔΟΧΕΙΟΝ ΤΟ ΑΚΤΑΙΟΝ. Είναι η πρώτη φορά που το όνομά του ξενοδοχείου που ήδη κτίζεται ακούγεται στην περιοχή του Νέου Φαλήρου. Ο Ι. Πεσματζόγλου ο οποίος ήταν Διευθυντής της Τράπεζας Αθηνών, ήθελε να αγοράσει και ένα ακόμα οικόπεδο επί της Ακτής Ποσειδώνος ώστε η Κεντρική Είσοδος του ξενοδοχείου να βρίσκεται στην παραλία. Το οικόπεδο αυτό ήταν ιδιοκτησίας Ευθ. Κεχαγιά αλλά οι κληρονόμοι του αρνήθηκαν την πώληση κι έτσι η Κεντρική Είσοδος του ξενοδοχείου που χτίζονταν, δεν θα ήταν παραλιακή. Το Ξενοδοχείο ΑΚΤΑΙΟΝ αναγείρεται σε έκταση 10.000

ΤΟ ΓΝΩΣΤΟ ΕΠΙΣΤΟΛΙΚΟ ΔΕΛΤΑΡΙΟ ΠΟΥ ΑΠΕΙΚΟΝΙΖΕΙ ΤΟ «ΑΚΤΑΙΟΝ»

τετραγωνικών πήχεων, κυρίως στην θέση όπου βρισκόταν όπως αναφέραμε, η παλαιά οικία του Κωνσταντίνου Γιαννόπουλου (πρώτου οικιστή του Νέου Φαλήρου) και η οποία έφερε την επιγραφή Η ΠΡΩΤΗ ΕΝ ΦΑΛΗΡΩ ΚΤΙΣΘΕΙΣΑ ΟΙΚΙΑ ΕΝ ΕΤΕΙ 1875. Η κατασκευή του ξενοδοχείου αυτού ανατέθηκε στον αρχιτέκτονα Πάνο Καραθανασόπουλο ο οποίος υπήρξε μεν μαθητής του Ερνέστου Τσίλερ, αλλά τα σχέδια και η κατασκευή ήταν αποκλειστικά δικά του. Ο Πάνος Καραθανασόπουλος άφησε το δικό του στίγμα στην Ελλάδα, καθώς τα έργα του κοσμούν πολλές πόλεις όπως τον Βόλο, το Άργος (Δημοτική Αγορά), την Πάτρα, την Αθήνα κ.α. Κύριος βοηθός στην κατασκευή και υλοποίηση των σχεδίων του ήταν ο Λάζαρος Γλήνης. Τον Ιανουάριο του 1902 ανακοινώνεται ότι η ανέγερση του ξενοδοχείου θα ολοκληρωθεί

ΞΕΝΟΔΟΧΕΙΟ «ΑΚΤΑΙΟΝ». ΝΕΟ ΦΑΛΗΡΟ. ΚΑΤΑΣΚΕΥΗ ΤΟΥ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΑ ΚΑΡΑΘΑΝΑΣΟΠΟΥΛΟΥ.

τον Μάϊο του 1903. Σε όλη την διάρκεια της κατασκευής του, το εργοτάξιό του γίνεται αντικείμενο επισκέψεων τόσο του Βασιλιά όσο και των Μελών της Βασιλικής Οικογένειας, ειδικά του Πρίγκιπα Νικολάου και πολιτικού κόσμου που αντιλαμβάνονται ότι το έργο αυτό θα είναι έργο οικονομικής ανάπτυξης. Σκοπός του ιδιοκτήτη Ι. Πεσματζόγλου δεν είναι να λειτουργήσει ο ίδιος το ξενοδοχείο αλλά να το ενοικιάσει. Το πετυχαίνει μετά από μακρές διαπραγματεύσεις. Η ανακοίνωση της ενοικίασης γίνεται στις 28 Δεκεμβρίου του 1902, σύμφωνα με την οποία ενοικιάσθηκε για μια δεκαετία με ενοίκιο 100.000 δραχμών κατ΄έτος από τον έμπειρο επιχειρηματία και ιδιοκτήτη του Ξενοδοχείου ΚΡΥΣΤΑΛΛ ΠΑΛΛΑΣ στην Κωνσταντινούπολη Α. Μελιέ (A. Meslier). Ο Μελιέ κατά το πρότυπο το ΚΡΥΣΤΑΛΛ

ΜΠΡΟΣΤΑ ΣΤΟ ΑΚΤΑΙΟΝ. ΠΑΝΩ ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΙΣΟΔΟ ΚΑΙ ΚΑΤΩ ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΠΙΓΡΑΦΗ «ΑΚΤΑΙΟΝ» ΑΝΑΓΡΑΦΕΙ ΚΑΙ ΤΟ «PALACE HOTEL», ΠΟΥ ΗΤΑΝ ΤΟ ΔΕΥΤΕΡΟ ΣΥΝΘΕΤΙΚΟ ΣΤΗΝ ΟΝΟΜΑΣΙΑ ΤΟΥ ΠΟΥ ΠΡΟΣΘΕΣΕ Ο ΓΑΛΛΟΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΑΣ Α. ΜΕΛΙΕ, ΩΣΤΕ ΝΑ ΕΙΝΑΙ ΟΜΟΙΟ ΠΡΟΣ ΤΟ ΕΤΕΡΟ ΞΕΝΟΔΟΧΕΙΟ ΠΟΥ ΚΑΤΕΙΧΕ ΤΟ ΚΡΥΣΤΑΛΛ ΠΑΛΛΑΣ ΣΤΗΝ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΗ.

ΠΑΛΛΑΣ μετονομάζει το Ακταίον σε ΑΚΤΑΙΟΝ ΠΑΛΛΑΣ. Η προσθήκη χαράζεται σε μεταγενέστερο χρόνο κάτω από τις κεντρικές εισόδους του ξενοδοχείου και κάτω από την αρχική επιγραφή ΑΚΤΑΙΟΝ. Ο Μελιέ αναλαμβάνει να επιπλώσει και να διακοσμήσει εσωτερικώς το ξενοδοχείο με απαλλαγή του ενοικίου για τα δύο πρώτα έτη. Ξοδεύει για την διακόσμηση και τον εξοπλισμό το τεράστιο για την εποχή ποσόν των 2.000.000 δραχμών! Παρόλα αυτά ο Μελιέ είχε κέρδος 400.000 δραχμών καθότι η συμφωνία με τον Πεσματζόγλου τον είχε απαλλάξει για 24 μήνες από την καταβολή ενοικίου. Έτσι αυτό που είχε φανεί εξωφρενική σπατάλη τότε, επί της ουσίας ήταν μια πανέξυπνη επιχειρηματική κίνηση από τον Μελιέ. Τελικώς το πενταόροφο ξενοδοχείο των 160 δωματίων ξεκινά την πλήρως την λειτουργία του στις 1 Ιουνίου 1903 με

Η ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ ΑΠΟ ΤΟΝ ΙΔΙΟ ΤΟΝ ΜΕΛΙΕ ΠΟΥ ΑΝΑΚΟΙΝΩΝΕΙ ΤΗΝ ΕΝΑΡΞΗ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ ΑΠΟ 1Η ΙΟΥΝΙΟΥ 1903 ΚΑΙ ΥΠΟΣΧΕΤΑΙ ΝΑ ΕΞΥΠΗΡΕΤΗΣΗ ΤΟΥΣ ΠΕΛΑΤΕΣ ΕΠΙΜΕΛΩΣ ΚΑΙ ΕΥΣΥΝΕΙΔΗΤΩΣ.

πλήρες όνομα όπως ήδη αναφέραμε ΑΚΤΑΙΟΝ PALACE HOTEL. Για κάποιο διάστημα πριν διέθετε τα σαλόνια του και κάποιους άλλους χώρους του μόνο για διοργάνωση εκδηλώσεων, χορών και συνεδρίων. Η πρώτη ορχήστρα έπαιξε μουσική στα σαλόνια του ΑΚΤΑΙΟΝ από την 1η Ιουνίου του 1903 και ήταν η Αυτοκρατορική φιλαρμονική του Ρωσσικού Στόλου που τότε ναυλοχούσε μόνιμα στον Πειραιά. Αμέσως μετά την έναρξη λειτουργίας του ΑΚΤΑΙΟΝ ξεκίνησε την λειτουργία της και η ΚΟΛΥΜΒΗΤΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΤΟΥ Π. ΝΑΣΤΟΥ, που έκανε εγκαίνια στις 20 Ιουλίου του 1903 και λειτούργησε στην εξέδρα μπροστά από το ξενοδοχείο. Το ΑΚΤΑΙΟΝ υπήρξε γι αρκετά χρόνια το επίκεντρο της κοινωνικής και κοσμικής ζωής της Αθήνας και του Πειραιά. Εκεί δίνονταν επίσημοι χοροί καλοκαίρι και χειμώνα. Η φήμη του έγινε ακόμα πιο

ΤΟ ΞΕΝΟΔΟΧΕΙΟ ΞΕΚΙΝΗΣΕ ΤΗΝ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΤΟΥ ΤΟΝ ΜΑΪΟ ΤΟΥ 1903 ΚΑΙ ΑΠΟ 1ΗΣ ΙΟΥΝΙΟΥ 1903 ΓΙΑ ΠΡΩΤΗ ΦΟΡΑ ΑΡΧΙΣΕ ΝΑ ΠΑΙΑΝΙΖΕΙ Η ΦΙΛΑΡΜΟΝΙΚΗ ΤΟΥ ΡΩΣΣΙΚΟΥ ΣΤΟΛΟΥ ΠΟΥ ΜΟΝΙΜΑ ΝΑΥΛΟΧΟΥΣΕ ΣΤΟΝ ΠΕΙΡΑΙΑ.

μεγάλη όταν διευθυντής του διετέλεσε ο Μιχάλης Ρούσσος που αργότερα ανέλαβε την διεύθυνση του ξενοδοχείου της Εταιρίας Σιδηροδρόμων Αθηνών Πειραιώς, του ΜΕΓΑΛΟΥ ΞΕΝΟΔΟΧΕΙΟΥ ή αλλιώς Grand Hotel De Phalere. Από τα σαλόνια του ΑΚΤΑΙΟΝ παρήλασαν όλοι οι Βασιλείς, Πρίγκηπες και πολιτικοί, είτε για την παράθεση κάποιου επίσημου γεύματος, είτε για διαμονή, είτε για την συμμετοχή σε κάποιο τσάι φιλανθρωπικού συλλόγου ή χοροεσπερίδας. Πέριξ του ΑΚΤΑΙΟΝ ο Πεσματζόγλου διαμόρφωσε τον χώρο ώστε να προσδίδει την απαραίτητη αίγλη στο ξενοδοχείο, μεταξύ δε των κατασκευών υπήρξε και η περίφημη ΤΑΡΑΝΤΕΛΑ που φιλοξενούσε αρχικώς την μπάντα του ΑΚΤΑΙΟΝ. Ο πρώτος χειμερινός κινηματογράφος στο Νέο Φάληρο λειτούργησε το 1935, στις δύο τραπεζαρίες του

1911. ΕΠΙΣΤΟΛΗ ΜΕ ΤΟ ΛΟΓΟΤΥΠΟ ΤΟΥ ΞΕΝΟΔΟΧΕΙΟΥ (ΑΡΧΕΙΟ ΕΛΙΑ). Η ΜΗ ΥΠΑΡΞΗ ΛΟΓΟΤΥΠΟΥ ΤΟΥ ΞΕΝΟΔΟΧΕΙΟΥ ΣΕ ΕΠΙΣΤΟΛΕΣ ΚΑΙ ΦΑΚΕΛΟΥΣ, ΠΟΥ ΔΙΑΤΙΘΟΝΤΑΝ ΣΤΟΥΣ ΕΝΟΙΚΟΥΣ ΤΟΥ ΞΕΝΟΔΟΧΕΙΟΥ, ΑΠΟΤΕΛΕΣΕ ΚΑΙ ΤΟ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟ ΤΩΝ ΠΡΩΤΩΝ ΔΥΣΜΕΝΩΝ ΣΧΟΛΙΩΝ, ΤΟ 1903 ΟΤΑΝ ΞΕΚΙΝΗΣΕ ΤΗΝ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΤΟΥ!

Ξενοδοχείου ΑΚΤΑΙΟΝ μέχρι το 1956, από τον Επιχειρηματία Άγγελο Γκρέκα. Στη διάρκεια του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου εγκαταλείφθηκε, για να ακολουθήσει ο βομβαρδισμός του από τις συμμαχικές δυνάμεις κατά την διάρκεια του βομβαρδισμού του Πειραιά στις 11 Ιανουαρίου του 1944. Ακολουθεί η χρόνια εγκατάλειψή του με αποτέλεσμα για πολλά χρόνια να στέκει σαν φάντασμα στην περιοχή του Νέου Φαλήρου. Μεταπολεμικά χρησιμοποιήθηκε ακόμα και ως χώρος στέγασης Ελλήνων εκ Ρουμανίας προσφύγων. Αν και τα τελευταία χρόνια αποτελούσε ιδιοκτησιακό καθεστώς της Εθνικής Τραπέζης ουδέποτε αξιοποιήθηκε παρά κατεδαφίστηκε προκειμένου να αξιοποιηθεί ο χώρος που κατείχε και που ήταν μεγάλης αξίας. Πριν την οριστική κατεδάφισή του ένα τμήμα του που είχε διασωθεί. Την δεκαετία του '70

ΕΙΚΟΝΟΓΡΑΦΗΣΗ ΕΠΟΧΗΣ ΠΟΥ ΑΝΑΠΑΡΙΣΤΑ ΤΗΝ ΜΕΓΑΛΟΠΡΕΠΗ ΑΙΘΟΥΣΑ ΧΟΡΟΥ ΣΤΟ ΑΚΤΑΙΟΝ (1925)

το τμήμα αυτό με πρόσοψη επί της Ακτής Ποσειδώνος, στέγαζε ένα κέντρο που έφερε την ονομασία ΣΙΝΙΚΟΝ. Ρεβεγιόν, χοροεσπερίδες και εκδηλώσεις συλλόγων φιλοξενούνταν στην σάλα του. Δεν υπήρχε σωματείο, σύλλογος ή ομάδα του Πειραιά που την δεκαετία εκείνη να μην είχε διοργανώσει τουλάχιστον μία εκδήλωση στο ΣΙΝΙΚΟΝ. Την δεκαετία του '80 μετονομάσθηκε σε Studio 254. Στην θέση του σήμερα βρίσκεται το Ιδιωτικό Νοσοκομείο ΜΕΤΡΟΠΟΛΙΤΑΝ και το μόνο που έχει μείνει από την ονομασία είναι η στάση των λεωφορείων έναντι κτηρίου ΣΚΑΪ που φέρει την ονομασία ΑΚΤΑΙΟΝ και η οποία φυσικά βρίσκεται τοποθετημένη σε λάθος σημείο. Μια πτυχή της ιστορίας είναι ότι το ξενοδοχείο ΑΚΤΑΙΟΝ όπως και το παρακείμενο Grand Hotel de Phalere, παροδικά κατά την διάρκεια των Βαλκανικών Πολέμων (1912

13), είχαν χρησιμοποιηθεί ως νοσοκομεία με την επωνυμία ΝΑΥΤΙΚΟ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟ ΝΕΟΥ ΦΑΛΗΡΟΥ και είχε μάλιστα και ως Διευθυντή το Επίατρο Πέτρο Αποστολίδη που ήταν ο μεγάλος Πειραιώτης λογοτέχνης ΠΑΥΛΟΣ ΝΙΡΒΑΝΑΣ. Στην θέση λοιπόν έστω και για πρόσκαιρο χρονικό διάστημα Ναυτικού Νοσοκομείου, βρίσκεται σήμερα ένα άλλο νοσοκομείο. Δυστυχώς η κατεδάφιση του ΑΚΤΑΙΟΝ ήταν ένα έγκλημα για την περιοχή του Νέου Φαλήρου το οποίο άλλαξε χαρακτήρα με την απουσία αυτού του κοσμήματος.