Η Παύλιανη, το μαγευτικό χωριό της Φθιώτιδας, δεν είναι απλώς ένας τόπος με αλπική ομορφιά και καταπράσινα δάση· είναι μια γη όπου η παράδοση, ο μύθος και η πίστη συναντώνται στον άξονα της ιστορίας.
Σύμφωνα με την παράδοση, το όνομα «Παύλιανη» αποδίδεται στους πρώτους της κατοίκους, οι οποίοι ήταν από τους πρώτους που ασπάστηκαν τις διδαχές του Αποστόλου Παύλου. Αυτή η πνευματική ταυτότητα φαίνεται να συνοδεύει το χωριό από την απαρχή του, ενισχύοντας τον συμβολικό του χαρακτήρα ως χώρου πίστης και αναγέννησης.
Το παλιό χωριό ήταν χτισμένο σε διαφορετική τοποθεσία, χαμηλότερα από τη σημερινή, στην περιοχή που σήμερα βρίσκεται ο οικισμός της Οίτης. Ωστόσο, η περιοχή της Παύλιανης έχει καταγραφεί ήδη από την αρχαιότητα, με έντονη μυθολογική και πολιτισμική σημασία.
Σε υψόμετρο περίπου 1.800 μέτρων, κοντά στο σημερινό χωριό, σώζονται τα ερείπια ενός αρχαίου ναού αφιερωμένου στον ημίθεο Ηρακλή. Εκεί, σύμφωνα με τη μυθολογία, ο Ηρακλής λυτρώθηκε από τον θανατηφόρο χιτώνα της Δηιάνειρας, ανέβηκε στην πυρά και μεταμορφώθηκε σε ημίθεο με τη θεϊκή παρέμβαση του Δία. Η τοποθεσία αυτή – η Πυρά του Ηρακλέους – παραμένει μέχρι σήμερα τόπος σεβασμού και σιωπηλής κατάνυξης, φέροντας μέσα της το πνεύμα του ήρωα και την ανάμνηση της υπέρβασης του ανθρώπινου.
Η Παύλιανη, λοιπόν, δεν είναι απλώς ένας ορεινός προορισμός. Είναι μια κιβωτός μνήμης, όπου ο Χριστιανισμός και η αρχαία ελληνική παράδοση στέκονται δίπλα-δίπλα, δένοντας το παρελθόν με το παρόν σε έναν τόπο ιερό.