
Ο δείκτης αποτυπώνει με συστηματικό τρόπο τη συναισθηματική φόρτιση των επενδυτών και τη σχέση της με τις αγορές.
Στον κόσμο των χρηματοπιστωτικών αγορών, η ψυχολογία των επενδυτών συχνά αποδεικνύεται εξίσου καθοριστική όσο και τα οικονομικά δεδομένα. Το φαινόμενο του FOMO (Fear of Missing Out) —ο φόβος ότι κάποιος «μένει εκτός» μιας μεγάλης ευκαιρίας— έχει μετατραπεί τα τελευταία χρόνια σε έναν από τους πιο ισχυρούς κινητήριους παράγοντες της παγκόσμιας επενδυτικής συμπεριφοράς. Στο πλαίσιο αυτό, ερευνητές του Πανεπιστημίου του Κολοράντο παρουσίασαν τον Global FOMO Index, έναν νέο δείκτη που επιχειρεί να μετρήσει σε παγκόσμια κλίμακα το αίσθημα αυτό, χρησιμοποιώντας δεδομένα από τις αναζητήσεις της Google από το 2004 έως σήμερα.
Ο δείκτης αποτυπώνει με συστηματικό τρόπο τη συναισθηματική φόρτιση των επενδυτών και τη σχέση της με τις αγορές. Τα αποτελέσματα είναι εντυπωσιακά: μια αύξηση 10% στον δείκτη FOMO συνδέεται με πτώση 1,7% έως 2% στις μηνιαίες αποδόσεις των μετοχών, μείωση 2% στη μεταβλητότητα και πτώση 4% στον δείκτη Sharpe, που μετρά την αποδοτικότητα προσαρμοσμένη στον κίνδυνο. Με άλλα λόγια, όσο αυξάνεται η συλλογική «ανυπομονησία» των επενδυτών, τόσο μειώνεται η απόδοση των αγορών — ένα παράδοξο που καταδεικνύει πόσο βαθιά η ψυχολογία μπορεί να επηρεάσει την οικονομία.
Η ανάλυση των ερευνητών δείχνει επίσης πως το φαινόμενο είναι πιο έντονο στις δημοκρατικές χώρες, όπου οι πολίτες έχουν μεγαλύτερη πρόσβαση στην πληροφόρηση και οι αγορές λειτουργούν με μεγαλύτερη διαφάνεια. Η έντονη δραστηριότητα στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, τα οικονομικά φόρουμ και τα χρηματοοικονομικά μέσα ενημέρωσης ενισχύουν τη διάχυση της ψυχολογίας του πλήθους, δημιουργώντας κύματα αισιοδοξίας ή πανικού. Αντίθετα, σε αυταρχικά καθεστώτα, όπου η πληροφόρηση είναι πιο ελεγχόμενη, η επιρροή του FOMO στις αγορές φαίνεται περιορισμένη.
Η δημιουργία του Global FOMO Index βασίστηκε σε εκατομμύρια αναζητήσεις στη Google, από λέξεις-κλειδιά όπως «Bitcoin price» ή «stock rally», οι οποίες αντανακλούν την ανησυχία ή την προσμονή των επενδυτών για κέρδη. Η επιλογή των όρων έγινε με αυστηρά επιστημονικά κριτήρια, συνδυάζοντας χειροκίνητη ανάλυση δημοσιευμάτων και μηχανική μάθηση, ώστε να απομονωθούν τα μοτίβα αναζητήσεων που συνδέονται άμεσα με τον φόβο απώλειας ευκαιρίας.
Ο δείκτης δεν έρχεται απλώς να εμπλουτίσει τα εργαλεία ανάλυσης των αγορών· προτείνει μια νέα οπτική, όπου η συλλογική συμπεριφορά και τα συναισθήματα αποκτούν μετρήσιμη αξία. Μέχρι σήμερα, οι επενδυτές στηρίζονταν κυρίως σε τεχνικούς και θεμελιώδεις δείκτες, όμως η εποχή της ψηφιακής πληροφόρησης και της κοινωνικής δικτύωσης καθιστά αναγκαία την κατανόηση των ψυχολογικών κυμάτων που επηρεάζουν τις αποφάσεις. Όπως υπογραμμίζουν οι ερευνητές, ο δείκτης FOMO λειτουργεί ως πρώιμο σήμα συμπεριφορικού κινδύνου, βοηθώντας τους διαχειριστές κεφαλαίων να εντοπίζουν περιόδους υπερβολικής ευφορίας και να προσαρμόζουν τη στρατηγική τους.
Το νέο αυτό εργαλείο παρουσιάζεται σε μια περίοδο όπου οι παγκόσμιες αγορές δοκιμάζουν τα όρια της «παράλογης ευφορίας». Η εκρηκτική άνοδος των μετοχών τεχνητής νοημοσύνης, οι προσδοκίες για αλματώδη αύξηση των κερδών και η συσσώρευση επενδυτικών κεφαλαίων σε λίγες τεχνολογικές εταιρείες έχουν προκαλέσει έντονο προβληματισμό διεθνών οργανισμών όπως το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα και η Τράπεζα της Αγγλίας. Οι θεσμοί αυτοί προειδοποιούν ότι οι αποτιμήσεις έχουν ξεπεράσει τα θεμελιώδη μεγέθη και ότι μια ξαφνική ανατιμολόγηση θα μπορούσε να προκαλέσει νέα κρίση.
Ο διοικητής της Τράπεζας της Αγγλίας, Άντριου Μπέιλι, μίλησε πρόσφατα για αυξημένους κινδύνους στην αγορά ιδιωτικών πιστώσεων των ΗΠΑ, υπενθυμίζοντας τις σκοτεινές μνήμες των subprime δανείων που προηγήθηκαν της κρίσης του 2008. Παράλληλα, το ΔΝΤ επισημαίνει ότι η υπερβολική ευφορία γύρω από την τεχνητή νοημοσύνη μπορεί να οδηγήσει σε «απότομη προσγείωση», παρόμοια με εκείνη του dotcom crash το 2000. Μάλιστα, σύμφωνα με την πρώην αναπληρώτρια διευθύνουσα σύμβουλο του Ταμείου, Γκίτα Γκόπιναθ, ένα πιθανό «κραχ» στην ΑΙ θα μπορούσε να εξαϋλώσει έως και 35 τρισ. δολάρια παγκόσμιου πλούτου.
Απέναντι σε αυτές τις προειδοποιήσεις, μεγάλες επενδυτικές τράπεζες, όπως η Goldman Sachs και η UniCredit, κρατούν πιο ψύχραιμη στάση, υποστηρίζοντας ότι, παρότι ενδέχεται να υπάρξει βραχυπρόθεσμη αστάθεια, δεν διαφαίνεται κίνδυνος συστημικής κρίσης. Οι οίκοι αυτοί θεωρούν ότι η τεχνολογική ανάπτυξη και η αυξημένη παραγωγικότητα που αποφέρει η τεχνητή νοημοσύνη θα συνεχίσουν να στηρίζουν τις αποτιμήσεις.
Η διχογνωμία αυτή αντικατοπτρίζει την ουσία του ίδιου του FOMO: το μείγμα φόβου και απληστίας που καθορίζει τη συμπεριφορά των επενδυτών. Από τη μια, οι προειδοποιήσεις για «φούσκα» ενισχύουν τον φόβο απώλειας κερδών αν κάποιος αποσυρθεί νωρίς· από την άλλη, η υπεραισιοδοξία ωθεί πολλούς να παραμένουν εκτεθειμένοι, ακόμη και όταν οι αποτιμήσεις μοιάζουν υπερβολικές.
Το Global FOMO Index δεν προσφέρει απαντήσεις για το πότε θα σκάσει η επόμενη «φούσκα». Προσφέρει όμως ένα εργαλείο πρόβλεψης συμπεριφοράς που θα μπορούσε να λειτουργήσει ως έγκαιρο προειδοποιητικό σήμα. Αν η ιστορία έχει κάτι να διδάξει, είναι ότι η αγορά μπορεί να αγνοεί τα θεμελιώδη για κάποιο διάστημα, αλλά όχι για πάντα. Η «παράλογη ευφορία», όπως είχε πει ο Άλαν Γκρίνσπαν το 1996, μπορεί να συνεχιστεί για χρόνια — αλλά όταν τελικά διακοπεί, οι συνέπειες είναι πάντα οδυνηρές.
from Όλες Οι Ειδήσεις - Dnews https://ift.tt/rAshZEU
via IFTTT