ΓΡΗΓΟΡΗΣ ΑΥΞΕΝΤΙΟΥ

ΤΙΤΟΣ ΑΘΑΝΑΣΙΑΔΗΣ | Το Νοέμβριο του 1955, οκτώ μήνες μετά την έναρξη του εθνικοαπελευθερωτικού αγώνα της ΕΟΚΑ στην Κύπρο, οι δρόμοι της Λευκωσίας, της Αμμοχώστου και άλλων κυπριακών πόλεων γέμισαν από αφίσες, με τις οποίες ανακοινωνόταν: «Αμοιβή 5.000 λιρών. Ποσόν 5.000 λιρών θα καταβληθεί εις μετρητά ως αμοιβή εις οιονδήποτε πρόσωπον, το οποίον ήθελε παράσχει πληροφορίας δυναμένας να οδηγήσουν εις την ανακάλυψιν και σύλληψιν ζωντανού ή νεκρού του επικηρυγμένου τρομοκράτου και υπαρχηγού της ΕΟΚΑ, πρώην αξιωματικού του Ελληνικού Στρατού ΓΡΗΓΟΡΗ ΠΙΕΡΗ ΑΥΞΕΝΤΙΟΥ...». Ο Αυξεντίου, βεβαιώνει ο βιογράφος του διακεκριμένος Κύπριος δημοσιογράφος Σπύρος Παπαγεωργίου, στο βιβλίο του ΖΗΔΡΟΣ (το ψευδώνυμο του Αυξεντίου), ήταν από την ημέρα της ενάρξεως του Αγώνα, της ΕΟΚΑ, μέχρι τον τερματισμό του, για τέσσερα χρόνια δηλαδή, «ο περισσότερο καταζητούμενος τρομοκράτης εν Κύπρω». «Κανένας δεν φόβισε τόσο τους Άγγλους και κανέναν δεν κυνήγησαν τόσο όσο αυτόν», τονίζει ο Παπαγεωργίου. Ο Αυξεντίου υπήρξε, χωρίς αμφιβολία, η ηρωικότερη μορφή του Αγώνος της ΕΟΚΑ. Τα κατορθώματα του επί δύο χρόνια, από την έναρξη του αγώνος δηλαδή (1 Απριλίου
ΒΡΕΤΑΝΟΙ ΣΤΡΑΤΙΩΤΕΣ ΕΤΟΙΜΟΙ ΝΑ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΟΥΝ ΚΥΠΡΙΟΥΣ ΔΙΑΔΗΛΩΤΕΣ
1955), μέχρι το θάνατο του (3 Μαρτίου 1957), δημιούργησαν ένα θρύλο γύρω από το όνομα του. θρύλο, που με το θάνατο του μετετράπη σε δόξα. Ένα από τα ηρωικότερα κατορθώματα του Αυξεντίου ήταν η μάχη στα Σπήλια, όταν ο λέων της Κύπρου κάλυψε μόνος του και διέσωσε τον αρχηγό της ΕΟΚΑ Διγενή και τα παλικάρια του που είχαν κυκλωθεί από τους Άγγλους. Όχι μόνο για την Κύπρο, αλλά και για την Ελλάδα, ο Αυξεντίου μπήκε στο Πάνθεον των ηρώων και εθνικών μαρτύρων της. Διότι σε όλη του τη ζωή, τη σύντομη μεν αλλά ηρωική (γεννήθηκε το 1928 στο χωριό Λύση, μεταξύ Λευκωσίας και Αμμοχώστου) η Ελλάδα ήταν το μεγαλύτερο ιδανικό του και η ένωση της Κύπρου μαζί της το λαμπρό όραμα του. Απαντώντας στην επιστολή φίλου του από την Κύπρο για το αποτέλεσμα του Δημοψηφίσματος (15-1-1950) υπέρ της ενώσεως (95,7%), ο Αυξεντίου έγραφε από το κέντρο εκπαιδεύσεως Κορίνθου με ημερομηνία 19.2.50.
«Αγαπητέ μου φίλε,
Πήρα το γράμμα σου, το γραμμένο με τη θέρμη της καρδιάς σου, σε στιγμές έξαλλου ενθουσιασμού, στιγμές ή καλύτερα μέρες που τις έζησα κι εγώ με την ίδια θέρμη, με το ίδιο πύρωμα της καρδιάς. Την λευτεριά μας, το ιδανικό των ιδανικών μας, την
ΣΥΛΛΗΨΕΙΣ ΕΛΛΗΝΟΚΥΠΡΙΩΝ ΣΤΗ ΛΕΥΚΩΣΙΑ
υπόγραψα κι εγώ, όχι μόνο σε χαρτί, μα φορώντας την τιμημένη στολή του Έλληνα φαντάρου και θα την υπογράψω οποιανδήποτε στιγμή το ζητήσει η Κύπρος μας και με το αίμα μου όμως και κάθε Κύπριος. Δεν είναι θαύμα η εξίψωοη των ταπεινών, των χωρίς ιδανικά ανθρώπων σε αγωνιστάς. Αυτός είναι ο Έλληνας». Αυτός ήταν ο Αυξεντίου. Ηλικίας τότε 22 ετών. Έτοιμος να χύσει το αίμα του για την Ελλάδα και την Κύπρο. Επτά χρόνια αργότερα θα έκανε πράξη την υπόσχεση του. Έρευνα Ελληνοκύπριου πολίτη υπό την απειλή της λόγχης. Ο Αυξεντίου είχε έρθει στην Ελλάδα το καλοκαίρι του 1949 για να δώσει εξετάσεις στη Σχολή Ευελπίδων και να γίνει αξιωματικός του τιμημένου Ελληνικού Στρατού όπως έλεγε ο ίδιος. Αν και πλουσιόπαιδο, δεν τον ενδιέφερε η αξιοποίηση της πατρικής περιουσίας, όσο ο δυσκολότερος δρόμος της υπηρεσίας της πατρίδας μέσα από τις τάξεις του Στρατεύματος. Η αποτυχία του να εισέλθει στη Σχολή Ευελπίδων ήταν πλήγμα γι' αυτόν. Αυτό όμως που τον ενδιέφερε ήταν να ντυθεί στο χακί και να υπηρετήσει το μεγάλο ιδανικό του. Γι' αυτό και κατετάγη στη Σχολή Εφέδρων Αξιωματικών. Η επιμονή του αυτή να φοιτήσει σε στρατιωτική Σχολή θα του χρησίμευε πέντε χρόνια αργότερα στον αγώνα της ΕΟΚΑ για την ελευθερία της Κύπρου, όταν ο Αυξεντίου θα
ΣΥΛΛΗΨΕΙΣ ΕΛΛΗΝΟΚΥΠΡΙΩΝ ΣΤΗ ΛΕΥΚΩΣΙΑ
ονομαζόταν από τον θρυλικό αρχηγό του αγώνος Γρίβα-Διγενή, υπαρχηγός της οργανώσεως και τομεάρχης Αμμοχώστου και θα θεωρείτο από τα πιο αξιόλογα στελέχη, λόγω της εμπειρίας του και φυσικά των ψυχικών και ηθικών του δυνάμεων. Ο θρύλος του Αυξεντίου δεν υπήρξε δημιούργημα μόνο του θανάτου του, αλλά και της δράσεως του σαν αντάρτη και ιδιαίτερα σαν αρχηγού ανταρτικής μονάδας. Εκατοντάδες στρατιώτες χτένισαν πολλές φορές διάφορες βουνοπλαγιές της Κύπρου και όχι σπάνια πέρασαν δίπλα από κρυσφύγετο ή λημέρια του, σε απόσταση αναπνοής. Μια φορά ήρθαν τετ-α-τετ μαζί του και του μίλησαν, αλλά ο Αυξεντίου ήταν μεταμφιεσμένος καλόγηρος, σε μοναστήρι. Σύμφωνα με τους «κανόνες» της φιλοξενίας ο θρυλικός Αυξεντίου, ως καλόγερος, τους κέρασε γλυκό. Και 'κείνοι του ζήτησαν πληροφορίες για το αν ξέρει που κρύβεται... αυτός ο τρομοκράτης Αυξεντίου! Η τραγωδία για τον ηρωικό Κύπριο είναι ότι επρόκειτο το κρησφύγετο του να προδοθεί «από τον αγωγιάτην του Μοναστηρίου» Μαχαιρά, όπως σημειώνει και ο στρατηγός Γρίβας στα απομνημονεύματα του. Είχε προηγηθεί άλλη προδοσία, του Αυξεντίου, από τον ίδιο άνθρωπο, που όταν αποκαλύφθηκε ο Διγενής, ειδοποίησε σχετικά τον Αυξεντίου και του ζήτησε να εκτελέσει τον προδότη. Η ευαισθησία, όμως,
ΕΡΕΥΝΑ ΣΕ ΑΥΤΟΚΙΝΗΤΟ ΚΥΠΡΙΟΥ ΠΟΛΙΤΗ ΑΠΟ ΒΡΕΤΑΝΟΥΣ ΣΤΡΑΤΙΩΤΕΣ
του Αυξεντίου και η αβεβαιότητα του ως προς το εάν ήταν πράγματι προδότης ο αποκαλυφθείς από τον στρατηγό Γρίβα, τον εμπόδισαν να εκτελέσει τον προδότη και ο τελευταίος ξαναχτύπησε, καταδίδοντας πλέον το κρησφύγετο του Αυξεντίου. Από τις 29 Φεβρουαρίου 1956, μονάδες του αγγλικού Στρατού Κατοχής της Κύπρου «χτένιζαν» την περιοχή γύρω από τη Μονή Μαχαιρά και ενώ επί τριημέρου απέτυχαν στο σκοπό τους και ετοιμάζονταν να αποχωρήσουν, ξαφνικά πέτυχαν να εντοπίσουν το κρησφύγετο του Αυξεντίου, μετά την κατάδοσή του. Τα ξημερώματα της 3ης Μαρτίου, Άγγλοι κομάντος φώναξαν ονομαστικά τον Αυξεντίου και τους συντρόφους του να βγουν από το κρησφύγετο και να παραδοθούν. Ο Αυξεντίου, βλέποντας ότι είναι πιθανόν να σκοτωθούν όλοι, διέταξε τους συντρόφους του να βγουν και να παραδοθούν. «Εγώ», τους είπε, «θα πολεμήσω και θα πεθάνω». Οι τέσσερις άνδρες βγήκαν και παραδόθηκαν. Τότε οι κομάντος άνοιξαν πυρά από το άνοιγμα της σπηλιάς για να αναγκάσουν τον Αυξεντίου να βγει. Αλλά αυτός απάντησε με δικά του πυρά, σκοτώνοντας έναν από τους πολιορκητές του. Οι κομάντος ανταπάντησαν με ριπές ταχυβόλων και χειροβομβίδες. Ένας από τους συντρόφους του Αυξεντίου, ο Αυγουστής Ευσταθίου, φώναξε τότε στους Άγγλους στρατιώτες: «Πέθανε, τι του
ΕΠΙΔΡΟΜΗ ΒΡΕΤΑΝΩΝ ΚΟΜΑΝΤΟΣ ΚΑΤΑ ΤΟΥ ΧΩΡΙΟΥ ΕΓΚΩΜΗ, ΠΡΟΑΣΤΙΟΥ ΤΗΣ ΛΕΥΚΩΣΙΑΣ. ΟΙ ΚΟΜΑΝΤΟΣ ΣΥΝΕΛΑΒΑΝ ΟΛΟΥΣ ΤΟΥΣ ΚΑΤΟΙΚΟΥΣ ΤΟΥΣ ΟΠΟΙΟΥΣ ΚΑΙ ΕΚΛΕΙΣΑΝ ΕΝΤΟΣ ΣΥΡΜΑΤΟΠΛΕΓΜΕΝΟΥ ΧΩΡΟΥ ΓΥΡΩ ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΚΚΛΗΣΙΑ, ΑΦΟΥ ΕΝΕΡΓΗΣΑΝ ΛΕΠΤΟΜΕΡΕΣΤΑΤΕΣ ΕΡΕΥΝΕΣ ΣΤΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΤΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗΣ «ΞΑΝΘΗ ΑΚΡΙΔΑ». Η «ΞΑΝΘΗ ΑΚΡΙΔΑ» ΠΕΡΙΕΛΑΜΒΑΝΕ ΤΗΝ ΕΡΕΥΝΑ ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΑΓΡΟΥΣ.
φωνάζετε να παραδοθεί;». Ένας από τους καταδρομείς τότε τον έσπρωξε μέσα στη σπηλιά για να σύρει έξω τον Αυξεντίου νεκρό. Ο Αυγουστής, μπαίνοντας στο κρησφύγετο, επειδή γνώριζε ότι ο Αυξεντίου είναι ζωντανός, του φωνάζει να μην τον πυροβολήσει Και αφού έφθασε δίπλα στον αρχηγό του στρέφει το σώμα του προς το άνοιγμα της σπηλιάς και φωνάζει στους Άγγλους στρατιώτες στα αγγλικά: «Ελάτε, τώρα είμαστε δύο». Ο Αυξεντίου είχε τραυματισθεί από την έκρηξη χειροβομβίδας, αλλά μάχεται σαν λιοντάρι. Οι επιδρομείς ρίχνουν καταιγισμό πυρών και τα δυο παλικάρια απαντούν. Σε κάποια στιγμή αποφασίζουν να κάνουν ορμητική έξοδο. Το σχέδιο ήταν να ρίξουν μια καπνογόνο και μετά υπό την κάλυψη του καπνού της να ορμήσουν προς την έξοδο και να διαφύγουν. Η καπνογόνος ρίχτηκε· αλλά τη στιγμή της εξόδου το αυτόματο του Αυγουστή δεν λειτούργησε γιατί ήταν ασφαλισμένο Έτσι. οι δύο άνδρες έχασαν και αυτή την ευκαιρία. Η μάχη κράτησε οκτώ ώρες με μικρές ανάπαυλες, στη διάρκεια των οποίων τα δύο παλικάρια θυμόντουσαν και διηγούνταν υπέροχες στιγμές του αγώνα για την ελευθερία της Κύπρου. Γύρω στη 1 το μεσημέρι, όμως, οι κομάντος αποφάσισαν να βάλουν φωτιά στο κρησφύγετο. Σχετική διήγηση του Αυγουστή περιλαμβάνεται στο βιβλίο του Σ. Παπαγεωργίου: «Δεν είχαμε
ΜΑΘΗΤΕΣ ΚΑΤΑΘΕΤΟΥΝ ΛΟΥΛΟΥΔΙΑ ΣΤΟΝ ΤΑΦΟ ΕΛΛΗΝΟΚΥΠΡΙΟΥ ΑΓΩΝΙΣΤΗ ΣΤΑ «ΦΥΛΑΚΙΣΜΕΝΑ ΜΝΗΜΑΤΑ» ΚΑΛΥΜΜΕΝΑ ΜΕ ΤΗΝ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΣΗΜΑΙΑ
τελειώσει την κουβέντα και άρχισε να τρέχει μέσα στο κρησφύγετο ένα υγρό που γινόταν αφθονότερο σιγά σιγά και σε λίγο κατέκλυσε το κρησφύγετο Πριν προφτάσουμε να καλοσκεφτούμε η μυρωδιά της βενζίνης μας αποκάλυψε τις τελευταίες τραγικές στιγμές της ζωής μας. Είναι βενζίνα, μάστρε μου, του είπα. Θα μας κάψουν ζωντανούς. Δεν πρόλαβα να τελειώσω την φράσιν μου όταν έσκασαν τρεις εμπρηστικές βόμβες, η μία κατόπιν της άλλης και μετεβλήθη το κρησφύγετο σε φλεγόμενη κάμινο. Βρισκόμουν τη στιγμήν εκείνη γονατιστός κοντά στο στόμιο του κρησφύγετου και οι φλόγες κάλυψαν τα μαλλιά μου και το δεξί μέρος του προσώπου μου Κάλυψα το πρόσωπο μου με τα χέρια μου, αλλά αισθάνθηκαν να καίγονται κι αυτά Ο μάστρος βρισκόταν στο βάθος του κρησφύγετου, ανάμεσα στις φλόγες που τον είχαν ζωσμένο από παντού. Κι όμως και στην απελπιστική εκείνη στιγμή η όψη του δεν είχε υποστεί καμιά κάμψη. Με το ίδιο ατάραχο και αποφασιστικό ύφος και με πολλή στοργή και αγάπη μόλις τον κοίταξα τρομαγμένος, άκουσα από το στόμα του τα τελευταία του λογία, που δεν ήταν άλλα από την τόσο αγαπημένη από μένα φράση του, η οποία πάντοτε υπήρξε για με πηγή εμπνεύσεως και κουράγιου: "Μη φοβάσαι, Ματρόζο, μη φοβάσαι"». Και ο Παπαγεωργίου συνεχίζει: «Μέσα σε εκείνη την κόλαση
της φωτιάς ο Ευσταθίου πετάχτηκε έξω χωρίς να κοιτάξει πια προς το μέρος του πυρπολημένου Αυξεντίου. Το στόμιο του κρησφύγετου και ο γύρω χώρος ήταν παραδομένα στις φλόγες και στους καπνούς. Ο μικρόσωμος και ευκίνητος αγωνιστής κατρακύλησε αθέατος λίγα μέτρα πιο κάτω και κρύφτηκε σε έναν πυκνό θάμνο, παρακολουθώντας από εκεί τις κινήσεις των Άγγλων και περιμένοντας πότε η ομίχλη ή το σκοτάδι θα του έδιναν την ευκαιρία να ξεφύγει. Μια ώρα μετά τη διαφυγή του από το φλεγόμενο κρησφύγετο, στις 2 η ώρα μετά το μεσημέρι, άκουσα μια εκκωφαντική έκρηξη, πιο δυνατή από όλες τις προηγούμενες. Ενώ ο Αυξεντίου είχε πάψει πια να δίνει οποιοδήποτε σημείο ζωής, οι Άγγλοι δεν τολμούσαν να πλησιάσουν στο κρησφύγετο, αλλά επιχειρούσαν πρώτα το γκρέμισμα του. Οι πέτρες και τα χώματα που σήκωσε ψηλά η έκρηξη έπεσαν επάνω στον κρυμμένο Ευσταθίου που σε λίγο είδε τους Άγγλους να κάνουν έφοδο και να σχηματίζουν κλοιό γύρω από το στόμιο του κρησφύγετου. Άλλοι στρατιώτες άρχισαν να ψάχνουν ολόκληρη την περιοχή σπιθαμή με σπιθαμή. Βρήκαν και τον Ευσταθίου. Οι κομάντος υποχρέωσαν τότε τον Αυγουστή να σύρει από το πυρπολημένο κρησφύγετο τον αγαπημένο του Αυξεντίου, νεκρό! Το
πτώμα, όμως, του ήρωα έκαιγε και καθώς ο Αυγουστής το τραβούσε έξω κάηκε στα δάκτυλα. Για το θάνατο του παλικαριού της Κύπρου, του «αετού του Μαχαιρά», ο Γρίβας σημειώνει στο βιβλίο του: «Ο θάνατος του όσον και αν ελύπησε το Πανελλήνιον, εγέμισαν από υπερηφάνειαν την ελληνικήν κυπριακήν ψυχήν και της έδωσε την αυτοπεποίθηση ότι με τέτοια παλικάρια η Κύπρος δεν θα υποκύψει ποτέ και θα νικήσει».

ΤΙΤΟΣ ΑΘΑΝΑΣΙΑΔΗΣ
ΕΛΛΑΔΑ 20ός ΑΙΩΝΑΣ
ΑΠΟΓΕΥΜΑΤΙΝΗ
ΑΘΗΝΑ


from ανεμουριον https://ift.tt/2n0xrHP
via IFTTT

Δημοσίευση σχολίου

To kaliterilamia.gr σέβεται το δικαίωμα όλων των χρηστών να εκφράζουν ελεύθερα την άποψή τους ωστόσο διατηρεί το δικαίωμα, να μην δημοσιεύει συκοφαντικά και υβριστικά σχόλια. Έτσι όποια σχόλια, περιέχουν ακατάλληλα προς το κοινό χαρακτηριστικά θα αποσύρονται από τον ιστότοπο.

Νεότερη Παλαιότερη