ΔΙΑΜΑΝΤΟΠΟΥΛΟΣ ΠΕΡΙΚΛΗΣ (1863-1941)

ΑΛΚΗΣ Ξ. ΞΑΝΘΑΚΗΣ | Οι αδελφοί Γεώργιος και Περικλής Διαμαντόπουλος κατάγονταν από τον Βόλο. Ο Περικλής διδάχτηκε τη φωτογραφία στο Παρίσι, και οι δύο αδελφοί άνοιξαν αργότερα φωτογραφείο στη Σμύρνη. Γύρω στο 1880 άνοιξαν φωτογραφείο στη Χίο με την ονομασία «Φωτογραφείον το Πήλιον, Αδελφών Ν. Διαμαντοπούλου». Η επόμενη μετακίνηση των δύο αδελφών έγινε στα Χανιά. Πρωτεύουσα της Κρήτης τότε, τα Χανιά διέθεταν μια πολυεθνική κοινωνία με κοσμοπολίτικο χαρακτήρα και μεγάλη οικονομική άνθηση. Δεν είναι γνωστό πότε ακριβώς πήγε εκεί ο Γεώργιος Διαμαντόπουλος. Αν δεχτούμε όμως την πληροφορία ότι δούλεψε μαζί με τον Περικλή για δύο χρόνια, τότε θα πρέπει να βρισκόταν ήδη εκεί το 1896.
ΠΕΡΙΚΛΗΣ ΔΙΑΜΑΝΤΟΠΟΥΛΟΣ: Η ΠΟΔΟΣΦΑΙΡΙΚΗ ΟΜΑΔΑ ΤΩΝ ΧΑΝΙΩΝ ΤΟ 1906.
Λίγο αργότερα πήγε και ο Περικλής. Οι δύο αδελφοί χώρισαν επαγγελματικά το 1898 και από τότε είχαν συνεχείς και έντονες διαμάχες μεταξύ τους, μέσα από τις τοπικές εφημερίδες της εποχής. Ο Περικλής συνεργάστηκε κατόπιν με τον εβραϊκής καταγωγής φωτογράφο S. Feigenbaum (Σ. Φάιγκενμπαουμ). Άνοιξαν φωτογραφείο στον αριθμό 57 της Μεγάλης οδού της Γαλλικής Αποστολής, όπως αναφέρεται σε σχετική διαφήμισή τους στην εφημερίδα Μεσόγειος των Χανίων το Φεβρουάριο του 1898. Η συνεργασία του Π. Διαμαντόπουλου με τον S. Feigenbaum κράτησε για μικρό σχετικά διάστημα. Από την εποχή εκείνη, ίσως και νωρίτερα, έγινε ο φωτογράφος του πρίγκιπα Γεωργίου, Ύπατου Αρμοστή της Κρήτης, και μέσω αυτού και της ελληνικής βασιλικής οικογένειας.
ΠΕΡΙΚΛΗΣ ΔΙΑΜΑΝΤΟΠΟΥΛΟΣ: Η ΜΑΝΤΑΜ ΟΡΤΑΝΣ (ΑΡΧΕΙΟ ΦΙΛΟΛΟΓΙΚΟΥ ΣΥΛΛΟΓΟΥ ΧΑΝΙΩΝ «Ο ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟΣ»)
Σύντομα συνδέθηκαν με προσωπική φιλία, που δεν είναι γνωστό πώς και πότε ξεκίνησε. Πριν από το 1900, οι δυο συνεταίροι μετέφεραν το φωτογραφείο τους στην οδό Ποττιέ 57, τη σημερινή οδό Χαλήδων 15, αλλά η συνεργασία τους βρισκόταν στο τέλος της. Εκείνη την εποχή ο Π. Διαμαντόπουλος παντρεύτηκε τη Marie Ellul, και απέκτησε μια κόρη, τη Λιλίκα, την οποία βάφτισε ο πρίγκιπας Γεώργιος. Τότε περίπου εμφανίστηκαν και οι πρώτες δημοσιεύσεις του φωτογράφου στις εφημερίδες, που τον παρουσίαζαν να διατηρεί μόνος του το φωτογραφείο. Σε μια απ' αυτές, στην εφημερίδα Σπινθήρ των Χανίων το 1902, γράφει: «Π. Διαμαντόπουλος φωτογράφος τής Α.Β.Υ. τον Πρίγκηπος Γεωργίου και τής Β. Οικογένειας». Στην ίδια διαφήμιση αναφέρει ότι διέθετε μηχάνημα ειδικό για παιδιά, έκανε μεγεθύνσεις καθώς και έγχρωμες φωτογραφίες (εννοώντας προφανώς τις επιχρωματισμένες φωτογραφίες).
Στην οδό Ποττιέ ο Διαμαντόπουλος παρέμεινε σε όλη τη διάρκεια της φωτογραφικής του σταδιοδρομίας. Στον πρώτο όροφο βρισκόταν η κατοικία του, ενώ στον δεύτερο το ατελιέ και το εργαστήριό του. Ολόκληρη η οροφή και οι δύο πλευρές του ήταν φτιαγμένες από τζάμια, που τα σκέπαζαν κουρτίνες μπεζ χρώματος. Όταν ήθελε να μεταβάλει το φωτισμό, τις τραβούσε με σχοινί, σαν θεατρική αυλαία. Ο Περικλής Διαμαντόπουλος ήταν τύπος ευφυής, χαριτωμένος, με αριστοκρατικούς τρόπους και αφοσιωμένος στη δουλειά του. Διέθετε δεκάδες φωτογραφικές μηχανές διαφόρων μεγεθών και ήταν πολύ απαιτητικός στο αποτέλεσμα των φωτογραφιών του. Δεν έκανε διακρίσεις στους ανθρώπους που φωτογράφιζε στο στούντιο του. Έτσι, πέρασαν απ' αυτό κάθε λογής άνθρωποι, από τα φτωχότερα στρώματα μέχρι τους πρεσβευτές, τους πρόξενους, τους πρίγκιπες και τους ιερωμένους.
Ιδιαίτερη ευαισθησία έδειχνε ο καλλιτέχνης στα παιδιά, αλλά μεγαλύτερη ακόμα στις γυναίκες. Όλες σχεδόν οι φωτογραφίες γυναικών που τράβηξε στα χρόνια της δημιουργικής ακμής του είναι εντυπωσιακές και αναδίδουν μια μοναδική ατμόσφαιρα και λεπτότητα. Πέρα δε από την τεχνική τελειότητά τους, διαθέτουν αυτό το «κάτι άλλο», που τις κάνει να φαίνονται ονειρώδεις. Υπήρξε ο πρώτος που τόλμησε να φωτογραφίσει ένα θέμα που ακόμα και σήμερα θα μπορούσε να θεωρηθεί απαγορευμένο: τις κοινές γυναίκες που είχαν συγκεντρωθεί στα Χανιά κατά την περίοδο της διεθνούς κατοχής και που, την εποχή εκείνη, υπολογίζεται ότι έφταναν τις 300-500. Οι φωτογραφίες των γυναικών αυτών, τουλάχιστον όσες μας είναι γνωστές, δεν είναι καθόλου χυδαίες.
Αντίθετα, διαθέτουν ένα στοιχείο ρομαντισμού και συνθέτουν το εκπληκτικότερο και μοναδικό γυναικείο πανόραμα όλων των εποχών. Ανάμεσά τους η περίφημη Αδελλίνα Γκιτάρ, πιο γνωστή ως Μαντάμ Ορτάνς, που υπήρξε βασικό πρόσωπο στο βιβλίο του Νίκου Καζαντζάκη Βίος και πολιτεία του Αλέξη Ζορμπά. Ο Διαμαντόπουλος δεν αρκέστηκε μόνο σε φωτογραφίες στον κλειστό χώρο του στούντιο. Υπήρξε ένας από τους πρώτους Έλληνες φωτογράφους που «βγήκε στο δρόμο» και έκανε κοινωνική φωτογραφία. Ήταν ο πρόδρομος, κατά κάποιον τρόπο, της φωτογραφίας του δρόμου, του καθημερινού στιγμιότυπου, που τόσο έλειπε από την ελληνική φωτογραφία. Δύο ακόμα φωτογράφοι που έκαναν κάτι αντίστοιχο είναι ο Σίμος Χουτζαίος στη Μυτιλήνη και ο Στέφανος Στουρνάρας στον Βόλο.
ΠΕΡΙΚΛΗΣ ΔΙΑΜΑΝΤΟΠΟΥΛΟΣ: Η ΑΔΕΛΛΙΝΑ ΓΚΙΤΑΡ, Η ΔΙΑΣΗΜΗ ΕΤΑΙΡΑ ΤΩΝ ΧΑΝΙΩΝ, ΠΟΥ ΕΝΕΠΝΕΥΣΕ ΤΟΝ ΝΙΚΟ ΚΑΖΑΝΤΖΑΚΗ ΝΑ ΔΗΜΙΟΥΡΓΗΣΕΙ ΤΗ «ΜΑΝΤΑΜ ΟΡΤΑΝΣ» ΣΤΟ ΒΙΒΛΙΟ ΤΟΥ «ΒΙΟΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΕΙΑ ΤΟΥ ΑΛΕΞΗ ΖΟΡΜΠΑ».
Οι φωτογραφίες του Διαμαντόπουλου, εκτός από την αισθητική αξία που τις διακρίνει, αποτελούν και σημαντικά ιστορικά ντοκουμέντα, ασχέτως του αν έγιναν μέσα ή έξω από το στούντιο. Μέσα από αυτές βλέπει κανείς τον ξενόφερτο τρόπο ζωής που επηρέασε ορισμένα κοινωνικά στρώματα της Κρήτης. Και δεν είναι τυχαίο το γεγονός ότι κάτι αντίστοιχο παρατηρείται στη Μυτιλήνη και τον Βόλο, πόλεις που είχαν και αυτές απελευθερωθεί την ίδια περίπου περίοδο.  Πολλοί ήταν οι Κρήτες φωτογράφοι που εργάστηκαν κοντά στον μεγάλο φωτογράφο και διδάχτηκαν τη φωτογραφική τέχνη απ' αυτόν. Ανάμεσά τους ο Γεώργιος Μεγαλοκονόμου, που καταγόταν από τα Κύθηρα (απλή συνωνυμία με τους αδελφούς Μεγαλοκονόμου, γνωστούς φωτορεπόρτερ από τη Σμύρνη).
ΠΡΩΤΕΡΓΑΤΕΣ ΤΗΣ ΕΝΩΣΗΣ ΚΡΗΤΗΣ-ΕΛΛΑΔΑΣ. ΔΕΞΙΑ ΔΙΑΚΡΙΝΕΤΑΙ ΤΟ ΠΑΝΟ ΜΕ ΤΟ ΣΥΝΘΗΜΑ "ΕΝΩΣΙΣ Η ΘΑΝΑΤΟΣ". ΣΤΟ ΜΕΣΟΝ ΤΗΣ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑΣ ΑΠΕΙΚΟΝΙΖΕΤΑΙ ΦΕΡΟΝΤΑΣ ΤΑ ΟΠΛΑ ΤΟΥ Ο ΣΠΥΡΟΜΗΛΙΟΣ, ΜΕΤΕΠΕΙΤΑ ΑΡΧΗΓΟΣ ΑΝΤΑΡΤΙΚΩΝ ΕΛΛΗΝΙΚΩΝ ΣΩΜΑΤΩΝ ΣΤΗΝ ΠΕΡΙΟΧΗ ΤΗΣ ΧΕΙΜΑΡΑΣ.
Ο Διαμαντόπουλος συνέχισε να εργάζεται και μετά την ένωση της Κρήτης με την Ελλάδα, περισσότερο στο στούντιο, αλλά πάντα με την ίδια δημιουργικότητα. Το 1925 μια ασθένεια εξασθένισε την όρασή του. Λίγο αργότερα άρχισε να τον βοηθά η κόρη του Λιλίκα, η οποία και ανέλαβε τελικά το φωτογραφείο του, γύρω στα 1935. Το έκλεισε το 1965, όταν συνταξιοδοτήθηκε. Η Διαμαντοπούλου δεν έφτασε το επίπεδο του πατέρα της. Χάρη σε αυτήν όμως διατηρήθηκε μέχρι τότε το τεράστιο αρχείο του πατέρα της, το οποίο διασκορπίστηκε και διαλύθηκε μετά το θάνατό της. Ο Περικλής Διαμαντόπουλος, ο μεγάλος αυτός φωτογράφος της πιο ταραγμένης περιόδου της σύγχρονης κρητικής ιστορίας, πέθανε στα Χανιά σε ηλικία 78 χρόνων στις 18 Σεπτεμβρίου 1941.
ΤΟ ΑΡΧΗΓΕΙΟ ΤΗΣ ΕΠΑΝΑΣΤΑΤΙΚΗΣ ΣΥΝΕΛΕΥΣΕΩΣ ΤΟΥ 1897, ΣΤΙΣ ΠΛΑΚΟΥΡΕΣ ΧΑΝΙΩΝ. ΦΩΤΟΓΡΑΦΟΣ Α. Β. ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΠΟΥΛΟΣ
Ο Φιλολογικός Σύλλογος Χανίων «ο Χρυσόστομος» κατόρθωσε να διασώσει ένα μέρος από το τεράστιο αρχείο του φωτογράφου. Τμήμα του δημοσιεύτηκε σε ένα μεγάλο και ενδιαφέρον λεύκωμα, το 1988. Στο εισαγωγικό σημείωμα του λευκώματος ο Αιμίλιος Δημόπουλος γράφει για τον φωτογράφο: «Στις λήψεις του (κυρίως τις εξωτερικές) αναδεικνύεται σ' έναν οξύ παρατηρητή του πολυεθνικού μωσαϊκού που συνοικεί στο άστυ των Χανίων και στροβιλίζεται στην δίνη των γεγονότων με φόντο την ανυπότακτη Κρήτη ολόκληρη».

ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑΣ 1839-1970 ΑΛΚΗΣ Ξ. ΞΕΝΑΚΗΣ ΑΘΗΝΑ ΕΚΔΟΤΙΚΟΣ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΣ ΠΑΠΥΡΟΣ 2008


from ανεμουριον https://ift.tt/32rxWe0
via IFTTT

Δημοσίευση σχολίου

To kaliterilamia.gr σέβεται το δικαίωμα όλων των χρηστών να εκφράζουν ελεύθερα την άποψή τους ωστόσο διατηρεί το δικαίωμα, να μην δημοσιεύει συκοφαντικά και υβριστικά σχόλια. Έτσι όποια σχόλια, περιέχουν ακατάλληλα προς το κοινό χαρακτηριστικά θα αποσύρονται από τον ιστότοπο.

Νεότερη Παλαιότερη