Ο Ανδρόνικος 3ος ήταν γιος του Μιχαήλ 9ου, δραστήριος αλλά άπειρος. Την εξουσία ασκούσε στην πραγματικότητα ο σύμβουλος του Ιωάννης Καντακουζηνός ο μετέπειτα αυτοκράτορας και ιστοριογράφος. Ο Ιωάννης Καντακουζηνός υπήρξε δραστήριος και ικανός στρατιωτικός και πολιτικός. Μαζί με τον Ανδρόνικο προσπάθησαν να αναδιοργανώσουν την Αυτοκρατορία η οποία αντιμετώπιζε μεγάλα κοινωνικά και οικονομικά προβλήματα.
Το κυριότερο οικονομικό πρόβλημα ήταν η νόθευση του νομίσματος η οποία είχε αρχίσει από την εποχή του Ανδρόνικου 2ου. Δεύτερο σημαντικό πρόβλημα που δεν μπόρεσε να λύσει ο Ανδρόνικος 3ος όπως παλαιότερα και ο Ανδρόνικος 2ου) ήταν το πρόβλημα της διοίκησης που είχε εξαχρειωθεί εξαιτίας της διαφθοράς των υπαλλήλων. Το κυριότερο όμως εσωτερικό πρόβλημα που προσπάθησε να λύσει ο Ανδρόνικος 3ος μαζί με το φίλο του και συμπαραστάτη του Ιωάννη Καντακουζηνό, ήταν η εξυγίανση της δικαιοσύνης. Προχώρησαν λοιπόν σε γενναίες μεταρρυθμίσεις στη νομοθετική και στη δικαστική εξουσία. Μια από αυτές τις μεταρρυθμίσεις ήταν η καθιέρωση του θεσμού των Καθολικών κριτών των Ρωμαίων. Ο Ανδρόνικος 3ος ανέκτησε την κεντρική και βορειοδυτική Θεσσαλία (1333) μετά από το θάνατο του ηγεμόνα της Στέφανου Γαβριηλόπουλου. Μερικά χρόνια αργότερα ο αυτοκράτορας εκμεταλλευόμενος τις εσωτερικές διενέξεις στην Ήπειρο κατέλαβε την περιοχή το 1340 και έτσι καταλύθηκαν τα τελευταία ελληνικά κρατίδια στον ελλαδικό χώρο (βλέπε Γιάννη Καραγιαννόπουλου το Βυζαντινό Κράτος Β', σελ. 176).
ΕΜΦΑΝΙΣΗ ΚΑΙ ΠΡΟΕΛΑΣΗ ΤΩΝ ΟΘΩΜΑΝΩΝ ΤΟΥΡΚΩΝ
ΘΑΝΑΤΟΣ ΤΟΥ ΑΝΔΡΟΝΙΚΟΥ Γ’
Η εμφάνιση των Οθωμανών Τούρκων στη Μικρά Ασία κατά τα μέσα του 13ου αιώνα και η ίδρυση εκεί του οθωμανικού κράτους, αποτελούν γεγονότα τεράστιας ιστορικής σημασίας γιατί ο λαός αυτός κατόρθωσε να καταλάβει σιγά σιγά ολόκληρη τη Μικρά Ασία, να περάσει έπειτα στην Ευρωπαϊκή Ηπειρο, να καταλάβει την Κωνσταντινούπολη, να καταλύσει τη Βυζαντινή Αυτοκρατορία και να φτάσει μέχρι την Κεντρική Ευρώπη. Πριν από τους Οθωμανούς Τούρκους είχαν εγκατασταθεί στη Μικρά Ασία οι Σελτζούκοι Τούρκοι από τον 11ο αιώνα. Οι Οθωμανοί (όπως και οι Σελτζούκοι) ανήκαν στη φυλή των Ογούζων Τούρκων. Ως αρχική κοιτίδα των Οθωμανών Τούρκων οι ιστορικοί δέχονται την περσική επαρχία Χορασάν την αρχαία Παρθία, από όπου πιεζόμενοι από τους Μογγόλους απωθήθηκαν προς τα δυτικά. Υπολογίζεται από τους ιστορικούς, ότι οι Τούρκοι που μετακινήθηκαν, ήταν γύρω στις 50.000. Είχαν αρχηγό τους τον Σουλεϊμάν ⎼ Σαχ. Ενώ περνούσαν τον Ευφράτη, ο Σουλεϊμάν έπεσε από το άλογο του και πνίγηκε. Ένας από τους γιους του, ο Ερτογρούλ κατευθύνθηκε προς τη Μικρά Ασία. Εκεί τον παρέλαβε ως μισθοφόρο, μαζί με τους πολεμιστές του, ο Σελτζούκος σουλτάνος του Ικονίου, παραχωρώντας του ως φέουδο μια μικρή περιοχή της Βιθυνίας κοντά στην Προύσα. Το μικρό αυτό στρατιωτικό κράτος ιδρύθηκε κατά την εποχή της βασιλείας του Μιχαήλ Παλαιολόγου, και τελούσε υπό την επικυριαρχία του σουλτάνου του Ικονίου. Πρωτεύουσα αυτού του κρατιδίου υπήρξε η μικρή πόλη Sogud (Σογούτη, κατά τους Βυζαντινούς ιστοριογράφους) νότια από το Σαγγάριο ποταμό, κοντά στο Δορύλαιο. Το 1289 πέθανε ο Ερτογρούλ και τον διαδέχτηκε ο γιος του Οσμάν ή Οθωμάν, ο οποίος είναι ο θεμελιωτής του οθωμανικού κράτους. Από αυτόν, οι σημερινοί Τούρκοι της Μικρός Ασίας ονομάζονται Οθωμανοί. Ο Οσμάν υπήρξε γενναίος και δραστήριος. Ορμώμενος από τα παραμεθόρια καταφύγια του λεηλατούσε τις βυζαντινές περιοχές της Μικρός Ασίας. Η πρώτη τακτική μάχη των πολεμιστών του Οσμάν με τους Βυζαντινούς ήταν η μάχη του Βαφέως (Ιούλιος του 1301) κοντά στη Νικομήδεια. Στη μάχη αυτή ηττήθηκαν κατά κράτος οι Βυζαντινοί. Η μάχη αυτή θεωρείται σημαντικός σταθμός για την τουρκική Ιστορία. Τα επόμενα χρόνια ο πανούργος Οσμάν, αργά αλλά σταθερά, κατέλαβε γειτονικές στο κράτος του περιοχές της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας. Οταν οι Μογγόλοι διέλυσαν το σελτζουκικό κράτος, ο Οσμάν έγινε ανεξάρτητος και λίγο πριν από το θάνατο του κατέλαβε την Προύσα (1326), την έκανε πρωτεύουσα του κράτους του και ανακηρύχτηκε σουλτάνος. Έτσι ίδρυσε το Οθωμανικό κράτος. Ο διάδοχος του Ορχάν (1326 ⎼ 1362) υπήρξε ικανός σουλτάνος. Νίκησε τους Βυζαντινούς στον Πελεκάνο και στη Φιλοκρήνη (1329) και το 1331 κατέλαβε τη Νίκαια μετά από πολιορκία δεκαπέντε ετών. Στη συνέχεια ο Ορχάν επιτέθηκε στη Νικομήδεια, την οποία κατόρθωσε να κυριεύσει το 1337. Το επόμενο έτος (1338) οι Τούρκοι έφτασαν μέχρι τον Βόσπορο. Με την κατάληψη της Νικομήδειας η Βιθυνία περιήλθε ουσιαστικά στα χέρια των Τούρκων. Μετά την κατάληψη της Βιθυνίας, ο Ορχάν στράφηκε προς δυσμάς και κατέλαβε τη Μυσία. Η ταχεία προέλαση των Οθωμανών οφείλεται σε ποικίλα αίτια. Θα μπορούσαμε να επισημάνουμε μερικά: Ο κλονισμός και η εξάρθρωση του στρατιωτικού μηχανισμού της Αυτοκρατορίας εξ αιτίας της εγκατάλειψης του εθνικού στρατού ⎼ Οι δυναστικές έριδες ⎼ οι εμφύλιοι πόλεμοι ⎼ οι θρησκευτικές κρίσεις ⎼ οι επιδρομές και οι ληστείες ⎼ η ερήμωση της υπαίθρου κ.λπ. Ένας νεότερος ιστορικός τονίζει ότι τα αίτια της πτώσεως του Ελληνισμού της Βιθυνίας δεν ήταν εθνικά αλλά πολιτικά και κοινωνικά (βλέπε Δ. Ζακυθηνού, Το Βυζάντιον από του 1071 μέχρι του 1453, Εν Αθήναις 1972, σελ. 137 ⎼ 138). Τον Ιούνιο του 1341 πέθανε ο Ανδρόνικος 3ος Παλαιολόγος και τον διαδέχτηκε ο εννεαετής γιος του Ιωάννης 5ου.
ΗΛΙΑ ΛΑΣΚΑΡΗ ΒΥΖΑΝΤΙΝΟΙ ΑΥΤΟΚΡΑΤΟΡΕΣ ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΒΥΖΑΝΤΙΣ ΑΘΗΝΑ 1995
ΗΛΙΑ ΛΑΣΚΑΡΗ ΒΥΖΑΝΤΙΝΟΙ ΑΥΤΟΚΡΑΤΟΡΕΣ ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΒΥΖΑΝΤΙΣ ΑΘΗΝΑ 1995
from ανεμουριον https://ift.tt/2CvDOrg
via IFTTT