Γράφει ο ΓΙΑΝΝΗΣ Λ. ΛΑΜΠΡΟΥ
Συνδεδεμένο άμεσα με την Λιβαδειά είναι το πολυτραγουδισμένο ποτάμι της Έρκυνας, το οποίο διασχίζει την πόλη με τα διάφανα νερά του. Δεκάδες αιώνες το ποτάμι παρέχει στους κατοίκους της, την απαιτούμενη αυτή ενέργεια για να λειτουργούν ένθεν, κακείθεν του ποταμού, βιοτεχνίες, μεταποίησης κυρίως αγροτικών προϊόντων που παράγονται στην περιοχή.
Ιδεαλιστική απεικόνιση του Μαντείου του Τροφωνίου της Έρκυνας από τον Γερμανό χαρτογράφο J.M. Gaurembrg. (Μουσείο Μπενάκη)
Οι βιοτεχνίες αυτές βοήθησαν στο διάβα των αιώνων την ανάπτυξη της πόλης και των κατοίκων της. Μα πάνω απ' όλα το ποτάμι αυτό έδωσε και εξακολουθεί να δίνει το όμορφο και γραφικό χρώμα στην πόλη, που την κάνει να ξεχωρίζει σε ολόκληρη την Ελλάδα.
Η ονομασία του ποταμού που χάνεται στα βάθη της ιστορίας προήλθε από την τοπική νύμφη Έρκυνα. Σύμφωνα με τους πλούσιους Βοιωτικούς μύθους η Έρκυνα ήταν νύμφη μιας πηγής της Λιβαδειάς και κόρη του Τροφώνιου. Η Έρκυνα είχε φίλη της την νύμφη Περσεφόνη κόρη της θεάς Δήμητρας, θεάς της γεωργίας.
Τα δύο αυτά νεαρά κορίτσια έπαιζαν στο άλσος του Τροφωνίου, έχοντας μαζί τους και μια χήνα. Πάνω στο παιχνίδι τους η χήνα ξέφυγε από την αγκαλιά της Έρκυνας και πετώντας μπήκε σε μια κοντινή σπηλιά όπου και κρύφτηκε κάτω από μία πέτρα.
Στην προσπάθεια της να πιάσει την χήνα, η Περσεφόνη μετακίνησε την πέτρα όπου κρυβόταν το πουλί. Αμέσως ανέβλυσε νερό από το σημείο αυτό και σχημάτισε ένα ποτάμι. Στην πηγή αυτή και στο ποτάμι με τα ορμητικά νερά, δόθηκε η ονομασία της νύμφης Έρκυνας. Από την περίοδο αυτή καθιερώθηκε στους επισκέπτες του Τροφωνίου να λούζονται, πριν μπουν στο μαντείο, από τα πλούσια νερά της Έρκυνας.
Μία άλλη εκδοχή του αξιόλογου αυτού τοπικού μύθου αναφέρει ότι η Έρκυνα ήταν μία τοπική θεότητα των δύο πηγών, της Λήθης και της Μνημοσύνης.
Η Έρκυνα ήταν προστάτρια της βλάστησης και για το λόγο αυτό την ταύτισαν με την θεά Δήμητρα. Οι κάτοικοι τιμούσαν την Έρκυνα και υπήρχε στην αρχαιότητα η γιορτή, Ερκύνια, η οποία πραγματοποιείτο στο πανέμορφο αυτό ομώνυμο της τοπικής θεότητας άλσος. Εκεί υπήρχε και ο περίφημος ναός της Έρκυνας τον οποίο και αναφέρει στην περιγραφή του και ο Παυσανίας.
Αναπαράσταση του ιερού χώρου του Τροφωνίου. Απεικονίζονται: 1. Πηγή της Λήθης 2. Οίκος Αγαθού Δαίμονα 3. Κουζίνα 4. Όρθια αγάλματα 5. Ναός Έρκυνας 6. Μνήμη του Αρκεσιλάου 7. Βόθρος του Αγαμήδους 8. Ναός του Τροφωνίου 9. Ιερό Δήμητρας 10. Άγαλμα Διός 11. Μαντείο
«Λιβαδειά - Ορμητήριο Θεών, Νυμφών και Ηρώων» Αθήνα, Εκδόσεις Κουλτούρα, 2007
from ανεμουριον https://ift.tt/32FrtO1
via IFTTT