Απέραντα ελατοδάση, μεγάλες χαράδρες, καταπράσινα οροπέδια και πλαγιές κατάφυτες από λουλούδια έχουν συμβάλλει στον χαρακτηρισμό της Οίτης ως έναν από τους αγαπημένους προορισμούς για τους φυσιολάτρες αλλά και τους βοτανολόγους. Η Οίτη, το βουνό του μυθικού ήρωα Ηρακλή, ανήκει στην ομάδα των τεσσάρων μεγάλων βουνών της Στερεάς (τα άλλα τρία είναι τα Βαρδούσια, η Γκιώνα και ο Παρνασσός) και απλώνεται από την κοιλάδα του Σπερχειού μέχρι την Γκιώνα και από τα Βαρδούσια μέχρι το Καλλίδρομο. Το μεγαλύτερο τμήμα του βουνού βρίσκεται στο νομό Φθιώτιδας με τα νοτιότερα τμήματα του να μπαίνουν στο νομό Φωκίδας. Η ψηλότερη κορυφή της Οίτης είναι ο Πύργος (2.152 μ.) και ακολουθούν το Γρεβενό (2.116 μ.), η Τσουμανόλακκα (2.114 μ.), του Σέμπεη (2.091 μ.), η Αλουμπόραχη (2.052 μ.), η Αετοφωλιά (1.947 μ.), τα Μαυροτσούμαρα (1.930 μ.), το Βλιτοτσούμαρο (1.903 μ.), τα Περδικοτσούμαρα (1.831 μ.), ο Τούρκος (1.820 μ.) και το Ξεροβούνι (1.804 μ.). Όλες αυτές οι κορυφές σχηματίζουν ανάμεσα τους εκτεταμμένα αλπικά οροπέδια με πιο γνωστά τις Λιβαδιές, την Αμαλιόλακα, την Ζαμπαντόλακα και την Καταβόθρα. Η γεωλογική σύσταση του βουνού διαφέρει από αυτή των γειτονικών ορεινών όγκων, καθώς στο μεγαλύτερο τμήμα του αποτελείται από φλύσχη. Τα ασβεστολιθικά πετρώματα στα βόρεια-βορειοανατολικά δίνουν την θέση τους στον σχιστόλιθο προς τα νότια και στον φλύσχη στα δυτικά και στα πιο χαμηλά υψόμετρα. Η παρουσία του υγρού στοιχείου ευνοείται από τα πετρώματα του βουνού και από εδώ πηγάζουν οι ποταμοί Γοργοπόταμος, Ασωπός και Ίναχος, άλλα και μικρότερα ρυάκια, όπως το Χανόρεμα, το Κακαβόρεμα, το Ρινόρεμα και ο Κυδωνιάς. Δεκάδες είναι τα κεφαλόβρυσα, ενώ τα επιφανειακά νερά δημιουργούν δύο αλπικές λίμνες και πολλά ορεινά υγρολίβαδα. Στην Οίτη συνταντάει κανείς εντυπωσιακά φαράγγια, όπως του Γοργοπόταμου, του Κάκαβου, του Καμαριώτη, του Ντούνου, του Ροδοκάλου και του Γερακάρη και σπήλαια, όπως το περίφημο βάραθρο της Καταβόθρας, τις Γραμμένες Σπηλιές με το μεγάλο λαογραφικό ενδιαφέρον, το Βελχάκι και την Αρσαλή με το όμορφο εκκλησάκι της Παναγίας. Άλλα αξιοθέατα του βουνού είναι η Πυρά Ηρακλέους, η γέφυρα του Γοργοπόταμου και ο εντυπωσιακός καταρράκτης Κρεμαστός που πέφτει από τα 130 μέτρα. Η Οίτη κηρύχθηκε Εθνικός Δρυμός ήδη από το 1966 και η προστατευμένη περιοχή σήμερα καλύπτει μια έκταση 70 τ.χλμ., από τα οποία τα 33.700 αποτελούν τον πυρήνα και τα υπόλοιπα 36.300 την περιφερειακή ζώνη. Το βουνό έχει αποκτήσει εδώ και χρόνια τον χαρακτηριστικό τίτλο του βουνού των λουλουδιών και αποτελεί έναν από τους πιο αγαπημένους προορισμούς για τους φυσιολάτρες.
Η γεωλογική ποικιλομορφία, η γεωγραφική θέση μεταξύ βόρειας και νότιας Ελλάδας και η απουσία εκτεταμένης βόσκησης προσδίνουν στην Οίτη έναν μεγάλο χλωριδικό πλούτο. Η ξακουστή χλωρίδα του βουνού περιλαμβάνει κοντά στα 1.250 είδη από τα οποία τα 80 είναι ενδημικά της Ελλάδας και τα 15 ενδημικά της Στερεάς. Στα χαμηλά υψόμετρα αναπτύσσονται πουρνάρια, σχίνα, κουμαριές, φυλίκια, χαρουπιές και αγριελιές, λίγο πιο ψηλά ξεκινάνε οι βελανιδιές, οι άρκευθοι, τα σφεντάμια και οι καστανιές και στα ψηλά κυριαρχούν τα μεγάλα δάση της κεφαλληνιακής ελάτης. Στο βουνό συναντάει κανείς δύο στενότοπα ενδημικά είδη, την βερονίκη της Οίτης (Veronica oetaea) και το αγριόσκορδο Allium lagarophyllum. Σημαντικά είδη του βουνού είναι η Asperula oetaea, η Petrorhagia phthiotica, οι γεντιανές Gentiana asclepiadea και Gentiana lutea, ο Trollius europaeus, ο πανέμορφος νάρκισσος Narcissus poeticus subsp poeticus, η Parnassia palustris, το αγριογαρύφαλλο Dianthus tymphresteus, ο Rhynchocorys elephas, η Alkanna calliensis, η Halacsyella parnassica, η κενταύρια Centaurea nervosa subsp promota, το κολχικό Colchicum parnassicum, η Actaea spicata και το Thlaspi kotsyanum. Άλλα ενδιαφέροντα είδη της χλωρίδας της Οίτης είναι η Caltha palustris, η Armeria canescens, τα αγριόσκορδο Allium phthioticum, Allium flavum subsp tauricum και Allium parnassicum, η Asperula aristata subsp condensata, η Achillea umbelata, οι κρίνοι Lilium chalcedonicum, Lilium martagon και Lilium candidum, η Aubrieta gracilis, το Geranium sylvaticum, η Inula oculus-christi, ο αγριομενεξές Viola aetolica, τα αγριογαρύφαλλα Dianthus biflorus και Dianthus cruentus, η Digitalis ferruginea, το Epilobium angustifolium, η Lysimachia serpyllifolia, η σιληνή Silene roemeri, η Morina persica, το Thalictrum aquilegiifolium και το Alyssum gustavssonii. Εδώ συναντάει κανείς και τις ορχιδέες Cephalanthera damasonium, Cephalanthera rubra, Dactylorhiza baumanniana, Dactylorhiza pindica, Dactylorhiza saccifera, Epipactis greuteri, Epipactis helleborine, Epipactis heraclea, Epipactis subclausa, Gymnadenia conopsea, Himantoglossum jankae, Limodorum abortivum, Neottia ovata, Platanthera chlorantha και Orchis pallens.
Η ορνιθοπανίδα της Οίτης ξεπερνάει τα 100 είδη. Από τα αρπακτικά εδώ πετούν ο χρυσαετός, ο φιδαετός, ο γερακαετός, ο σφηκιάρης, η γερακίνα, ο πετρίτης, το βραχοκιρκίνεζο, το σαΐνι και το δεντρογέρακο. Σημαντική είναι η παρουσία του σπάνιου αιγωλιού, ενώ άλλα νυχτόβια αρπακτικά είναι ο μπούφος, ο χουχουριστής, ο γκιώνης και η κουκουβάγια. Επίσης σημαντική είναι η παρουσία του σταχτή δρυοκολάπτη που αποτελεί τον νοτιότερο πληθυσμό του είδους στην Ευρώπη. Άλλοι δρυοκολάπτες του βουνού είναι ο μαύρος, ο πράσινος, ο μεσαίος και ο λευκονώτης. Στις πιο απομονωμένες περιοχές ζούνε ακόμα πετροπέρδικες, ενώ τα τελευταία χρόνια έχει παρατηρηθεί το φώλιασμα των σπάνιων μαυροπελαργών στα δάση του βουνού. Η ορνιθοπανίδα συμπληρώνεται, μεταξύ άλλων, από φάσσες, τρυγόνια, μπεκάτσες, κούκους, γιδοβύζια, βουνοσταχτάρες, τσαλαπετεινούς, μελισσοφάγους, δεντροσταρήθρες, χιονάδες, νεροκελάδες, ωχροκελάδες, τρυποφράχτες, χιονοψάλτες, αηδόνια, φοινίκουρους, καρβουνιάρηδες, σταχτοπετρόκληδες, νεροκότσυφες, πυρροκότσυφες, τσίχλες, γερακότσιχλες, κεδρότσιχλες, χιονοκότσυφες, πυρροβασιλίσκους, ελατοπαπαδίτσες, λοφιοπαπαδίτσες, αιγίθαλους, δεντροτσοπανάκους, βουνοδεντροβάτες, αετομάχους, κίσσες, κοράκια, σπάνιους χιονόστρουθους, φανέτα, λούγαρα, σκαθράκια, κοκκοθραύστες, σταυρομύτες και βλαχοτσίχλονα.
Από τα αμφίβια εδώ ζούνε αλπικοί τρίτωνες, σαλαμάνδρες, φρύνοι, πρασινόφρυνοι, κιτρινομπομπίνες δεντροβάτραχοι και γραικοβάτραχοι, ενώ η ερπετοπανίδα περιλαμβάνει μεσογειακές χελώνες, κρασπεδοχελώνες, κονάκια, τυφλίτες, αβλέφαρους, τρανόσαυρες, τοιχογουστέρες, σαύρες του Ταύρου, σπιτόφιδα, δεντρογαλιές, έφιους, λαφιάτες του Ασκληπιού, λαφιάτες, νερόφιδα, σαΐτες, αγιόφιδα, στεφανοφόρους, σαπίτες και οχιές. Στα ψηλότερα σημεία του βουνού ζούνε οι σπάνιες νανόχεντρες. Στην κορυφή των θηλαστικών που ζούνε στην Οίτη βρίσκεται το ακριβοθώρητο αγριόγιδο με μια μικρή ομάδα 10 με 30 ατόμων. Στις πιο δυσπρόσιτες περιοχές έχουν κάνει την επανεμφάνιση τους μικρές αγέλες λύκων, ενώ εντυπωσιακό είναι το γεγονός ότι η Οίτη αποτελεί, σχετικά πρόσφατα, περιοχή εξάπλωσης για την καφέ αρκούδα. Τα υπόλοιπα θηλαστικά περιλαμβάνουν είδη όπως ζαρκάδια, αγριόγατες, αλεπούδες, αγριόχοιρους, σκίουρους, νυφίτσες, κουνάβια, δεντρομυωξούς, χιονοπόντικες, λαγούς και διάφορα είδη νυχτεριδών.
Μεγάλο ενδιαφέρον παρουσιάζει και ο μεγάλος αριθμός από πεταλούδες, ιδιαίτερα στα ψηλότερα σημεία. Σημαντικότερη είναι η παρουσία της Parnassius apollo που ακολουθείται από είδη, όπως η Adscita mannii, η Inachis io, η Arethusana arethusa, η Coenonympha arcania, η Aplasta ononaria, η Aricia agestis, η Celastrina argiolus, η Everes argiades, η Heodes tityrus, η Heodes virgaureae, η Hipparchia syriaca, η Syntarucus pirithous, η Issoria lathonia, η Melanargia galathea, η Melanargia russiae, η Melitaea athalia, η Melitaea cinxia, η Melitaea didyma, η Nordmannia ilicis, η Zygaena carniolica, η Zygaena filipendulae, η Zygaena lonicerae και η Zygaena purpuralis. Τέλος ενδιαφέρον παρουσιάζει και η παρουσία πολλών οδοντόγναθων, όπως οι γρύλλοι Psorodonotus sieberi subsp macedonicus, Parnassiana tymphrestos, Saga hellenica, Arcyptera microptera, Eupholidoptera chabrieri, Poecilimon thessalicus και Polysarcus denticauda, αλλά και η ενδημική λιβελούλα του είδους Cordulegaster helladica.
Περισσότερες πληροφορίες: http://www.oiti.gr/
Πως θα πάτε
Τα αλπικά της Οίτης απέχουν 30 χλμ. από τη Λαμία, 245 χλμ. από την ΑΘήνα και 350 χλμ. από την Θεσσαλονίκη. Υπάρχουν δύο δρόμοι να φτάσετε στο οροπέδιο Λιβαδιές λίγο πριν τις κορυφές που είναι ένα από τα ωραιότερα σημεία του βουνού. Ο πρώτος και πιο γνωστός είναι να στρίψετε στην Εθνική Αθηνών-Λαμίας στην έξοδο του Μπράλου και από την Παύλιανη να ανεβείτε στο βουνό. Ο δεύτερος που είναι πιο «απάτητος» είναι να βγείτε στην Λαμία και να κατευθυνθείτε προς Υπάτη. Μόλις φτάσετε στο Λύχνο στρίψτε προς Καστανιά και μετά ακολουθήσετε τον δρόμο που ανεβαίνει στο βουνό.
Εμφάνιση στο χάρτη
(Latitude: 38.803326562490966, Longitude:22.267739147827115)
ΘΕΜΑ:
ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ