Η φράση «μη μιλάς σε αγνώστους» μεγάλωσε γενιές παιδιών με φόβο, αλλά όχι με ασφάλεια. Πλέον, οι ειδικοί προειδοποιούν: ο πραγματικός κίνδυνος δεν είναι οι ξένοι, αλλά οι «πονηροί άνθρωποι» — εκείνοι που κερδίζουν την εμπιστοσύνη και εκμεταλλεύονται την οικειότητα.
Μεγαλώνοντας οι περισσότεροι μάθαμε να μην μιλάμε ποτέ σε αγνώστους. Μπορεί να μας προειδοποίησαν για τον ύποπτο άντρα με το λευκό, χωρίς παράθυρα βαν, που πείθει παιδιά να μπουν μέσα ή για εκείνον που τα απομακρύνει από την παιδική χαρά κρατώντας μια χούφτα καραμέλες.
Ο «πανικός» γύρω από την υποτιθέμενη επιδημία απαγωγών και δολοφονιών παιδιών κορυφώθηκε τη δεκαετία του '80, όταν οι εφημερίδες κατασκεύαζαν τίτλους που προκαλούσαν υστερία και οι φωτογραφίες αγνοούμενων παιδιών εμφανίζονταν ακόμη και πάνω σε χάρτινα κουτιά γάλακτος.
Τα παιδιά της δεκαετίας του '80 μεγάλωσαν σε εγρήγορση: Δεν εμπιστεύονταν ανθρώπους που δεν γνώριζαν ή ακόμη και τους φοβούνταν.
Σήμεραμ ωστόσομ είναι πλέον γνωστό πως ο κίνδυνος αυτός ήταν μια μάλλον παραπλανητική θεωρία.
Η κακοποίηση παιδιών από αγνώστους, όπως αποδείχθηκε, είναι σπάνια: Πάνω από το 90% της βλάβης που υφίστανται τα παιδιά προέρχεται από ανθρώπους που ήδη γνωρίζουν. Μόνο το 7% των παιδιών κακοποιούνται σεξουαλικά από άγνωστο, σύμφωνα με το Psychology Today, ενώ τα περισσότερα παιδιά που αγνοούνται έχουν απαχθεί από μέλη της οικογένειας.
Δεν είναι θέμα αγνώστων, εναι θέμα «πονηρών ανθρώπων»
Ακόμα και στην απίθανη περίπτωση που το «μην εμπιστεύεσαι αγνώστους» αποδειχθεί σωστό, κορυφαίοι ειδικοί στην παιδική ασφάλεια δεν συνιστούν αυτή την προσέγγιση.
«Ο κίνδυνος από αγνώστους δεν είναι απλώς αναποτελεσματικός - είναι επιζήμιος», εξηγεί η Pattie Fitzgerald, αναγνωρισμένη εκπαιδεύτρια παιδικής ασφάλειας και ιδρύτρια του οργανισμού Safely Ever After. «Είναι μια τακτική βασισμένη στον φόβο που δεν ενισχύει καθόλου την αυτοπεποίθηση των παιδιών. Τα κάνει υπερβολικά επιφυλακτικά απέναντι σε αγνώστους, αλλά πιο ευάλωτα απέναντι σε γνωστούς που ενδέχεται να αποτελούν απειλή.»
Υπάρχουν περιπτώσεις παιδιών που καθυστέρησαν να ζητήσουν βοήθεια επειδή φοβούνταν να μιλήσουν σε άγνωστο, καθώς και περιπτώσεις όπου παιδιά υπερεμπιστεύτηκαν «πονηρούς ανθρώπους» που ήδη γνώριζαν.
Ο όρος «πονηροί άνθρωποι», σύμφωνα με τη Fitzgerald, είναι περισσότερο χρήσιμος και λιγότερο τρομακτικός. Ενδυναμώνει ακόμα και μικρά παιδιά να σκέφτονται πιο κριτικά. «Τα παιδιά μισούν να τα ξεγελούν, οπότε είναι πιο βοηθητικό να τα διδάσκουμε για πονηρούς ανθρώπους που μας παραβιάζουν τους κανόνες μας.»
Στην ουσία, αντί να εστιάζουμε στους αγνώστους, πρέπει να δίνουμε βάση στην περίεργη συμπεριφορά. Και αυτό μπορεί να προέρχεται, όπως λέει η Fitzgerald, «από τον προπονητή ποδοσφαίρου, τον θείο, τον οικογενειακό φίλο, τον γείτονα, τον καθηγητή γυμναστικής».
Η συνειδητοποίηση ότι ο πραγματικός κίνδυνος μπορεί να καραδοκεί στο σχολείο ή σε ένα πάρτι γενεθλίων μπορεί να είναι τρομακτική, αλλά η Fitzgerald διαβεβαιώνει τους γονείς ότι εκείνοι - και τα παιδιά τους - μπορούν να έχουν τον έλεγχο.
«Τα δύο πράγματα που χρειάζονται οι πονηροί άνθρωποι είναι πρόσβαση και ιδιωτικότητα», λέει. «Να είστε έξυπνοι για το ποιοι αποκτούν αυτά τα προνόμια και να δίνετε προσοχή στο ποιοι δίνουν ιδιαίτερη προσοχή στο παιδί σας.»
Αν οποιαδήποτε επαφή σας φαίνεται περίεργη - αν ο θείος Χάρης δίνει στο παιδί σας «μυστικά» 20ευρα, αν ο προπονητής προτείνει παγωτό μετά την προπόνηση ή αν ο γείτονας κάνει άσεμνο σχόλιο για το σώμα του παιδιού - ακούστε το ένστικτό σας. Σημειώστε ότι αυτός ο άνθρωπος δεν είναι κάποιος που θα εμπιστευόσασταν να επιβλέπει το παιδί σας έστω και για λίγα λεπτά.
Αν και κάποιες καταστάσεις - όπως όταν ένας γείτονας αποκάλεσε την 4χρονη κόρη της Fitzgerald «σέξι» - είναι ξεκάθαρα red flags, δεν είναι όλα τόσο προφανή.
Οι γονείς μπορεί να αναρωτηθούν:
- Πρέπει να ανησυχώ αν η γιαγιά λέει στα παιδιά να κρατήσουν μυστικό το δεύτερο παγωτό;
- Πρέπει να σταματήσω το μπέιζμπολ επειδή ο προπονητής επαινεί υπερβολικά το παιδί μου;
- Πρέπει να βάλω στη «μαύρη λίστα» τους συγγενείς που ζητούν αγκαλιές από το παιδί μου;
Φυσικά και όχι, λέει η Fitzgerald. «Απλώς ρωτήστε τον εαυτό σας: «Βγάζει νόημα; Ο ενήλικος αυτός ξεφεύγει σιγά-σιγά από τον ρόλο του με το παιδί μου;» Ο προπονητής μπορεί να επαινεί το παιδί σας όλη μέρα - αλλά αν προτείνει ιδιαίτερη προπόνηση μόνο με εκείνον, αυτό δεν βγάζει νόημα. Είναι καλό που ο ξάδερφος παίζει με τα παιδιά, αλλά αν είναι ο μόνος ενήλικος στον επάνω όροφο μαζί τους, κάτι δεν πάει καλά.»
Οι γονείς πρέπει να μιλούν όταν χτυπούν τα «καμπανάκια».
«Ένα από τα βασικά πράγματα που σταματούν έναν παιδόφιλο είναι ο φόβος να πιαστεί», λέει. «Αν ξέρει ότι είστε από τους "ενοχλητικούς" γονείς που προσέχουν, είναι πολύ λιγότερο πιθανό να συνεχίσει τις απόπειρες.»
Βέβαια, οι πονηροί άνθρωποι δεν είναι πάντα κακοπροαίρετοι - ίσως να μη μάθουμε ποτέ αν η παράξενη συμπεριφορά θα οδηγούσε σε κάτι χειρότερο. Ωστόσο, εσείς συνεχίστε «να λέτε την αλήθεια σας χωρίς κατηγορία ή επίκριση».
«Μπορείτε να πείτε ότι παραβιάζουν κάποιο όριο και αυτό δεν είναι σωστό, ή να πείτε στον ξάδερφό σας: «Όλα τα παιδιά είναι πάνω και παίζουν με τις κούκλες. Δεν χρειάζεται να είσαι εκεί.» Ένα απλό «όχι» ή «σταμάτα» αρκεί.
Πώς να ενδυναμώσετε τα παιδιά ώστε να προστατεύουν τον εαυτό τους;
Δεν είναι μόνο οι γονείς που μπορούν να ελέγχουν τέτοιες καταστάσεις. H σύγχρονη προσέγγιση των «πονηρών ανθρώπων» δίνει τον έλεγχο στα παιδιά - και μάλιστα από πολύ μικρή ηλικία.
Παρότι δεν είναι ποτέ νωρίς να διδάξουμε στα παιδιά έννοιες όπως η αυτονομία του σώματος - από την ορθή χρήση ανατομικών όρων μέχρι τα βασικά της συναίνεσης - τα παιδιά προσχολικής ηλικίας μπορούν να κατανοήσουν αυτές τις έννοιες με απλό και κατάλληλο τρόπο.
«Το μήνυμα αυτό μπορεί και πρέπει να εξελίσσεται με την ηλικία», λέει η Fitzgerald, συγγραφέας δύο παιδικών βιβλίων για την ασφάλεια: No Trespassing: This Is My Body και Super Duper Safety School. «Είναι σημαντικό να έχετε συνεχή συζήτηση που εξελίσσεται με το παιδί. Όχι μόνο σε επίπεδο γλώσσας, αλλά και σε θέματα όπως το διαδίκτυο και τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Οι πονηροί άνθρωποι είναι ακόμη πιο ύπουλοι στο διαδίκτυο.»
Ό,τι κι αν κάνετε, λέει η Fitzgerald, μην αφήνετε την ασφάλεια των παιδιών σας στα χέρια κάποιου άλλου.
«Κάποτε βάζαμε τα μωρά στα αυτοκίνητα χωρίς καθίσματα», λέει. «Επιβίωσαν τα περισσότερα; Ναι. Αλλά υπάρχει καλύτερος τρόπος; Απόλυτα. Το ίδιο ισχύει και για την ασφάλεια των παιδιών. Υπάρχει καλύτερος τρόπος να τα προετοιμάσουμε απ' το να τα ρίξουμε στον κόσμο και να σταυρώνουμε τα δάχτυλά μας.»
Βασικές συμβουλές αν δεν ξέρετε πώς να ξεκινήσετε
«Οι άγνωστοι μπορεί να είναι και πονηροί!»
Οι ενήλικες δεν πλησιάζουν παιδιά ούτε ζητούν βοήθεια από αυτά. Τα παιδιά πρέπει να θεωρούν τέτοια συμπεριφορά περίεργη και να βρουν αμέσως έναν αξιόπιστο ενήλικο.
«Ψάξε για ασφαλείς αγνώστους αν χρειάζεσαι βοήθεια.»
Δείξτε στα παιδιά πώς να εντοπίζουν ασφαλείς ενήλικες: φύλακας ασφαλείας με διακριτικά, υπάλληλος καταστήματος με στολή, ή μαμά με μωρό.
«Δεν χρειάζεται να είσαι πολύ ευγενικός.»
Αν κάποιος κάνει το παιδί σας να αισθάνεται άσχημα ή φοβισμένο, πρέπει να νιώθει άνετα να το εκφράσει.
«Πρώτα να με ρωτάς»
Όσο κι αν θέλετε να εμπιστεύεστε τις αποφάσεις τους, τα παιδιά πρέπει να ζητούν άδεια πριν κάνουν κάτι εκτός προγράμματος. Αν ακούσουν το παγωτατζίδικο ενώ παίζουν μπροστά στο σπίτι, πρέπει πρώτα να σας ρωτήσουν. Αν ένας δάσκαλος τους προσφέρει ένα δώρο, να ρωτήσουν αν μπορούν να το κρατήσουν. Αν δεν μπορούν να το «τσεκάρουν» πρώτα, η απάντηση είναι «όχι».
«Εμπιστέψου το ένστικτό σου.»
Πολλές φορές οι γονείς κανονικοποιούν παράξενες συμπεριφορές. «Έτσι είναι ο κύριος Τάκης» μπορεί να πουν. Όσο περισσότερο τα παιδιά αγνοούν αυτά τα συναισθήματα, τόσο λιγότερο θα λειτουργεί το ένστικτό τους - και τόσο λιγότερο θα σας μιλούν όταν κάτι τους ανησυχεί.
«Δεν κρατάμε μυστικά»
Η γιαγιά που σου δίνει ένα έξτρα μπισκότο δεν είναι μυστικό. Ούτε το δώρο-έκπληξη για τον μπαμπά. Αυτά είναι εκπλήξεις. Διδάξτε στα παιδιά τη διαφορά - και θυμίστε τους ότι δεν κρατάμε ποτέ μυστικά από τους γονείς.
Πηγή: ChicagoParent
from Όλες Οι Ειδήσεις - Dnews https://ift.tt/UalRPsx
via IFTTT