Αν δεν υπάρξει πλήρης διαφάνεια, απόδοση ευθυνών και ανασυγκρότηση των μηχανισμών πληρωμών, η Ελλάδα κινδυνεύει να χάσει όχι μόνο ευρωπαϊκά κονδύλια, αλλά και το πιο ζωτικό της κύτταρο την ύπαιθρο.
Δεν είναι απλώς ένα οικονομικό ζήτημα, είναι ζήτημα αξιοπρέπειας. Γιατί πίσω από κάθε απλήρωτη επιδότηση, υπάρχει ένα παιδί που δεν θα πάει φέτος φροντιστήριο, ένας αγρότης που δεν θα βάλει πετρέλαιο στο τρακτέρ, μια οικογένεια που θα δει το χωράφι της να μένει ακαλλιέργητο.
Η Κυβέρνηση Μητσοτάκη έχει να απαντήσει όχι μόνο για το πού πήγαν τα λεφτά, αλλά γιατί η χώρα αυτή εξακολουθεί να λειτουργεί σαν κράτος πελατών και όχι πολιτών.
Και μέχρι να δοθούν απαντήσεις, οι φωνές της αγανάκτησης από τα χωριά της Θεσσαλίας, της Μακεδονίας, της Πελοποννήσου θα συνεχίσουν να ηχούν πιο δυνατά από οποιαδήποτε κομματική προπαγάνδα.
Γιατί οι αγρότες δεν ξεχνούν και δεν συγχωρούν.
Οι «γαλάζιες ακρίδες» και τα εικονικά δικαιώματα
Στην καρδιά του σκανδάλου βρίσκεται ένα σύστημα ελέγχου που είχε διαβρωθεί πλήρως. Στελέχη του ΟΠΕΚΕΠΕ, σε συνεργασία με «μεσάζοντες» και πρόσωπα με πολιτικές διασυνδέσεις, οι λεγόμενοι «Χασάπηδες» και «Φραπέδες», όπως αναφέρονται στη δικογραφία φαίνεται πως δημιούργησαν δίκτυο εικονικών δικαιούχων.
Αγροτεμάχια δηλώνονταν με ψευδή στοιχεία, επιδοτήσεις κατευθύνονταν σε ανύπαρκτους παραγωγούς, ενώ παράλληλα καθυστερούσαν οι πληρωμές προς τους πραγματικούς αγρότες, που έβλεπαν τα χρήματά τους να «εξαφανίζονται» μέσα σε γραφειοκρατικά αδιέξοδα.
Πηγές από το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης αναφέρουν ότι τα φαινόμενα αυτά ήταν γνωστά τουλάχιστον από το 2021,χωρίς να υπάρξει ουσιαστική παρέμβαση. Μάλιστα, ορισμένα πολιτικά στελέχη της ΝΔ φέρονται να είχαν ενημερωθεί για τις καταγγελίες, χωρίς ωστόσο να κινήσουν διαδικασίες ελέγχου, ενώ η Βουλή δεν έχει καλέσει ακόμη τους εμπλεκόμενους για κατάθεση.
Οι επιπτώσεις στους πραγματικούς παραγωγούς
Η καθυστέρηση των πληρωμών και η κακοδιαχείριση του ΟΠΕΚΕΠΕ έχουν δημιουργήσει ασφυκτικές συνθήκες για τον πρωτογενή τομέα.
Περισσότεροι από 300.000 δικαιούχοι αγρότες και κτηνοτρόφοι βρίσκονται αντιμέτωποι με καθυστερήσεις στις πληρωμές ενισχύσεων, που σε πολλές περιπτώσεις ξεπερνούν τους 8–12 μήνες. Οι επιδοτήσεις του 2024 και 2025 παρουσιάζουν σημαντικές ελλείψεις, υπολογιζόμενες σε περίπου 2 δισ. ευρώ, ποσό που λείπει κυριολεκτικά από την αγορά της υπαίθρου.
Αυτό έχει οδηγήσει σε ντόμινο οικονομικής ασφυξίας. Οι αγρότες δεν μπορούν να προμηθευτούν λιπάσματα και ζωοτροφές, οι προμηθευτές μένουν απλήρωτοι και τα τοπικά καταστήματα σε χωριά της Θεσσαλίας, της Μακεδονίας και της Πελοποννήσου βλέπουν τις πωλήσεις να καταρρέουν.
«Το χωριό έχει νεκρώσει. Όλοι περιμένουν τα λεφτά που δεν έρχονται», λέει χαρακτηριστικά παραγωγός από τα Φάρσαλα.
Οι αποζημιώσεις του «Ντάνιελ» που δεν ήρθαν ποτέ
Παράλληλα, παραμένει άλυτο και το ζήτημα των αποζημιώσεων για τον κυκλώνα «Ντάνιελ», που έπληξε τη Θεσσαλία το φθινόπωρο του 2023.Πολλοί παραγωγοί δηλώνουν ότι δεν έχουν λάβει ούτε ευρώ για το ζωικό κεφάλαιο και τις δενδρώδεις καλλιέργειες που χάθηκαν.
Οι διαδικασίες του ΕΛΓΑ παραμένουν μπλοκαρισμένες, ενώ οι αγρότες νιώθουν εγκαταλελειμμένοι από την Πολιτεία.
«Μας θυμούνται μόνο όταν έχει εκλογές», σχολιάζει κτηνοτρόφος από τον Παλαμά Καρδίτσας.
Θα υπάρξουν επιπτώσεις από την ΕΕ
Η Κυβέρνηση επιχείρησε να παρουσιάσει το σκάνδαλο ως «διαχρονικό πρόβλημα» του ΟΠΕΚΕΠΕ, υποστηρίζοντας ότι φαινόμενα κακοδιαχείρισης υπήρχαν και παλαιότερα.
Ωστόσο, τα στοιχεία δείχνουν ότι η κατάσταση επιδεινώθηκε δραματικά τα τελευταία έξι χρόνια, με τη διοίκηση να μην εφαρμόζει στοιχειώδη μηχανισμούς ελέγχου, όπως η διασύνδεση των επιδοτήσεων με το Κτηματολόγιο ή η ψηφιακή επαλήθευση των δηλώσεων ΟΣΔΕ.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, σύμφωνα με πληροφορίες, έχει ήδη ζητήσει διευκρινίσεις για την καθυστέρηση των πληρωμών και για τις ανορθολογικές αποκλίσεις μεταξύ των εγκεκριμένων και των πραγματικών δικαιούχων. Εάν επιβεβαιωθούν τα ευρήματα, υπάρχει κίνδυνος η Ελλάδα να κληθεί να επιστρέψει κοινοτικά κονδύλια ύψους εκατοντάδων εκατομμυρίων ευρώ.
Το σκάνδαλο ΟΠΕΚΕΠΕ έρχεται σε μια εποχή που ο αγροτικός κόσμος ήδη δοκιμάζεται από την ακρίβεια, το αυξημένο ενεργειακό κόστος και τις φυσικές καταστροφές.
Η έλλειψη εμπιστοσύνης προς τους θεσμούς και η αίσθηση ατιμωρησίας εντείνουν την απαξίωση του πρωτογενούς τομέα.
Αν δεν υπάρξει πλήρης διαφάνεια, απόδοση ευθυνών και ανασυγκρότηση των μηχανισμών πληρωμών, η Ελλάδα κινδυνεύει να χάσει όχι μόνο ευρωπαϊκά κονδύλια, αλλά και το πιο ζωτικό της κύτταρο την ύπαιθρο.
(Η Ιωάννα Λιούτα είναι Πολιτική και Οικονομική Αναλύτρια)
from Όλες Οι Ειδήσεις - Dnews https://ift.tt/ozcrSBJ
via IFTTT