Αποστείλατε σίτον ή φέρετρα

του Γεράσιμου Κ. Αποστολάτου
ΓΕΡΟΝΤΑΣ ΣΕ ΣΥΣΣΙΤΙΟ, ΜΕ ΤΗΝ ΑΓΩΝΙΑ ΣΤΑ ΜΑΤΙΑ ΚΑΙ ΣΤΟ ΠΡΟΣΩΠΟ ΤΟΥ ΤΗ ΧΛΩΜΑΔΑ ΤΟΥ ΝΕΚΡΟΥ. ΚΑΤΑ ΤΟΝ ΤΡΑΓΙΚΟ ΧΕΙΜΩΝΑ ΤΟΥ 1941-42 Η ΠΕΙΝΑ ΗΤΑΝ ΤΟ ΑΜΕΣΟ ΑΙΤΙΟ ΠΟΥ ΔΗΛΩΝΟΤΑΝ ΓΙΑ ΤΟ ΕΝΑ ΤΡΙΤΟ ΕΩΣ ΤΟ ΕΝΑ ΔΕΥΤΕΡΟ ΤΟΥ ΣΥΝΟΛΟΥ ΤΩΝ ΘΑΝΑΤΩΝ ΣΤΗΝ ΑΘΗΝΑ. ΕΜΜΕΣΑ ΑΠΟΤΕΛΟΥΣΕ ΤΟ ΑΙΤΙΟ ΠΟΛΥ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΩΝ, ΑΦΟΥ Ο ΥΠΟΣΙΤΙΣΜΟΣ ΑΦΗΝΕ ΤΟΥΣ ΑΝΘΡΩΠΟΥΣ ΕΚΤΕΘΕΙΜΕΝΟΥΣ ΣΤΗ ΦΥΜΑΤΙΩΣΗ, ΣΤΗ ΓΡΙΠΠΗ ΚΑΙ ΑΛΛΕΣ ΑΡΡΩΣΤΙΕΣ. ΠΟΛΛΟΙ ΑΠΟ ΤΟΥΣ ΓΡΑΜΜΕΝΟΥΣ ΣΤΑ ΛΑΪΚΑ ΣΥΣΣΙΤΙΑ ΗΤΑΝ ΤΟΣΟ ΑΔΥΝΑΜΟΙ ΠΟΥ ΔΕΝ ΜΠΟΡΟΥΣΑΝ ΝΑ ΑΝΤΕΞΟΥΝ ΤΗΝ ΠΟΡΕΙΑ ΕΩΣ ΕΚΕΙ.
Από τις πρώτες μέρες του φθινοπώρου του '41 τα πρώτα δείγματα της έλλειψης τροφίμων αποτυπώνονταν έντονα στα πρόσωπα των κατοίκων της πρωτεύουσας.

Οι κατασχέσεις των αποθεμάτων των αποθηκών από τις κατοχικές αρχές, η αποκοπή από τους Βουλγάρους των εύφορων περιοχών της Μακεδονίας-Θράκης, η οικονομική και διοικητική αποδιοργάνωση της χώρας και η αδυναμία μεταφοράς από μια περιοχή σε άλλη τροφίμων και εμπορευμάτων ήταν φυσικό να έχει τις βαρύτερες συνέπειες κυρίως όπου υπήρχε μεγάλη συγκέντρωση πληθυσμού και η περιοχή ήταν αστική, δηλαδή στην Αθήνα και τον Πειραιά.

«Σιγά-σιγά ο λιμός πήρε διαστάσεις μιας εθνικής τραγωδίας. Κάθε μέρα, στην Αθήνα και τον Πειραιά πέθαιναν χίλιοι άνθρωποι! Σκελετοί, σκεπασμένοι με μια χακί κουρελιασμένη κουβέρτα περιφέρονταν ψάχνοντας στα σκουπίδια... Και ξαφνικά τα σώματα τους λύγιζαν και οι σκελετοί πέφταν νεκροί χωρίς ούτε μια κραυγή. Υστερα το τραγικό θέαμα έγινε τόσο καθημερινό, που μερικοί δεν γύριζαν ούτε να κοιτάξουν. Εκτός κι αν ήταν τόσο πεινασμένοι που ρίχναν μια ματιά στο τενεκεδάκι, το κονσερβοκούτι, του νεκρού, μην έχει μείνει τίποτε μέσα! Στους δρόμους της Αθήνας καινούργια τροχοφόρα, ανεξίτηλα και ανατριχιαστικά στη μνήμη, έκαμαν την εμφάνιση τους. Καμιόνια, ακόμα και κάρα της Δημαρχίας, που μετέφεραν σωρούς από σκελετωμένα πτώματα στο νεκροτομείο της οδού Μασσαλίας».

Αλλά εξίσου τραγική θα είναι η εικών των μεγάλων πόλεων Θεσσαλονίκης, Πατρών, Βόλου κ.τ.λ. Αι πληροφορίαι που έχομεν δια τα ωραία νησιά της Ελλάδος είναι τραγικοί. Οι κάτοικοι Σύρου ετηλεγράφησαν εις Αθήνας «Αποστείλατε σίτον ή φέρετρα».

Ακόμη και σε περιοχές ευθύνης των Ιταλών όπως τα Επτάνησα, η κατάσταση ήταν επίσης απελπιστική.

ΤΑ ΘΥΜΑΤΑ

Οι νεκροί από την πείνα, σ' όλη την κατοχική περίοδο και για το σύνολο των περιοχών της χώρας υπερτερούν κατά πολύ από όλες τις άλλες αιτίες θανάτου (νεκροί πολεμικών επιχειρήσεων, θύματα βομβαρδισμών, εκτελεσθέντες από Γερμανούς, Ιταλούς και Βουλγάρους, απώλειες του εβραϊκού πληθυσμού, των ομήρων και της εθνικής αντιστάσεως).
ΓΥΝΑΙΚΑ ΣΕ ΝΕΚΡΟΤΑΦΕΙΟ, ΣΤΟ ΜΑΡΤΥΡΙΚΟ ΔΙΣΤΟΜΟ. «ΕΦΟΝΕΥΘΗΣΑΝ ΥΠΟ ΤΩΝ ΓΕΡΜΑΝΩΝ», ΓΡΑΦΟΥΝ ΟΙ ΣΤΑΥΡΟΙ ΣΤΟΥΣ ΤΑΦΟΥΣ. ΤΟΝ ΙΟΥΝΙΟ ΤΟΥ 1945, ΣΕ ΜΙΑ ΑΠΟ ΤΙΣ ΧΕΙΡΟΤΕΡΕΣ ΩΜΟΤΗΤΕΣ ΤΟΥ ΠΟΛΕΜΟΥ, ΟΙ ΓΕΡΜΑΝΟΙ ΚΑΤΕΣΦΑΞΑΝ ΠΟΛΛΕΣ ΕΚΑΤΟΝΤΑΔΕΣ ΚΑΤΟΙΚΟΥΣ ΜΕΣΑ ΣΤΑ ΣΠΙΤΙΑ ΤΟΥΣ.
Τα πρώτα μεταπολεμικά δημοσιεύματα παρουσίαζαν τον συνολικό αριθμό των θυμάτων από την πείνα σε 360.000 νεκρούς. Οι πιο πρόσφατες μελέτες υπολογίζουν τους νεκρούς από 100.000 έως 300.000.

Ο ακριβής υπολογισμός του αριθμού των θυμάτων είναι δυσχερέστατος: Στην περίοδο εκείνη δεν ήταν δυνατή η λειτουργία Στατιστικής Υπηρεσίας και οι πληροφορίες που έχουμε από τις έρευνες του Διεθνούς Ερυθρού Σταυρού, του καρδιναλίου A.G. Roncalli (μετέπειτα Πάπα Ιωάννη ΚΓ) και άλλων είναι περιστασιακές.

Εξάλλου, συνέπειες του κατοχικού λιμού και των ασθενειών ιδιαίτερα στα παιδιά (φυματίωση, κοκκύτης, διφθερίτις) παρατηρήθηκαν και στα μεταπολεμικά χρόνια.

Το ερώτημα που μένει αναπάντητο είναι γιατί η τραγωδία του λιμού στην Ελλάδα πήρε έκταση πρωτοφανή σε σχέση με τις άλλες κατεχόμενες χώρες της Ευρώπης. Ποιοι είναι οι υπεύθυνοι: η κατοχική κυβέρνηση της Αθήνας, οι ξένοι επιδρομείς και κατακτητές ή οι Σύμμαχοι μας;

Στο γνωστό υπόμνημα του πρωθυπουργού Ε. Τσουδερού προς τους Συμμάχους της 20ης Φεβρουαρίου 1942, όπου περιγράφεται η έκταση του λιμού αναφέρεται η πολύ αποκαλυπτική φράση: «Αι κατάραι των μητέρων θα είναι βαρείαι και κατά φίλων και κατ' εχθρών». Ισως αυτή η διατύπωση να αποδίδει ακριβέστερα τους υπεύθυνους της τραγωδίας.

Είναι γνωστή η απόφαση της Μ. Βρετανίας, μετά την κατάκτηση από τους Γερμανούς διαφόρων χωρών της Ευρώπης από τους Ναζί να αποκλείσουν κατεχόμενα Κράτη, τόσο για να τιμωρήσουν τους λαούς τους γιατί υποτάχθηκαν χωρίς ουσιαστική αντίσταση στον Χίτλερ όσο και για να αποτρέψουν την προμήθεια τροφίμων και άλλων ειδών προς τις δυνάμεις του Αξονα. Τηρητής αυτής της πολιτικής είχε ορισθεί από τον Τσώρτσιλ ο σκληρός υπουργός Οικονομικού Πολέμου Ντάλτον.

Η πλευρά του πρωθυπουργού Ε. Τσουδερού (Αρχεία Ε. Τσουδερού, Η. Βενέζης ιδιαίτερα) μας παραδίδει σειρά ενεργειών της ελληνικής κυβέρνησης που χρονολογούνται από την 4η Ιουνίου 1941, δηλαδή ολίγας μόνον ημέρας μετά την άφιξιν του πρωθυπουργού εις την Αίγυπτον, όπου το πρώτον γίνεται έκκληση προς τους Βρετανούς «να σώσουν τους πληθυσμούς της Ελλάδος... από τον κίνδυνο της πείνας».
ΜΕΤΑΦΟΡΑ ΗΛΙΚΙΩΜΕΝΗΣ ΣΕ ΚΑΡΟΤΣΙ. ΑΘΗΝΑ, ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 1941. «Ο ΜΕΓΑΛΥΤΕΡΟΣ ΜΠΕΛΑΣ ΠΟΥ ΜΠΟΡΕΙΣ ΝΑ ΒΑΛΕΙΣ ΤΩΡΑ ΣΤΟ ΚΕΦΑΛΙ ΤΩΝ ΔΙΚΩΝ ΣΟΥ ΕΙΝΑΙ ΝΑ ΠΕΘΑΝΕΙΣ», ΕΓΡΑΦΕ ΜΕ ΠΙΚΡΑ ΕΝΑΣ ΑΘΗΝΑΙΟΣ ΣΤΗΝ ΚΑΤΟΧΗ. ΔΥΣΚΟΛΑ ΜΠΟΡΟΥΣΕ ΚΑΝΕΙΣ ΝΑ ΚΑΝΟΝΙΣΕΙ ΜΙΑ ΣΩΣΤΗ ΚΗΔΕΙΑ. ΜΕΡΙΚΕΣ ΦΟΡΕΣ ΟΙ ΦΤΩΧΟΙ ΚΑΙ ΑΝΗΜΠΟΡΟΙ ΚΑΤΟΙΚΟΙ ΕΘΑΒΑΝ ΟΤΤΟΟ ΜΠΟΡΟΥΣΑΝ ΤΟΥΣ ΝΕΚΡΟΥΣ ΤΟΥΣ, ΧΩΡΙΣ ΝΑ ΔΗΛΩΝΟΥΝ ΤΟ ΘΑΝΑΤΟ ΓΙΑ ΝΑ ΔΙΑΤΗΡΗΣΟΥΝ ΤΑ ΔΕΛΤΙΑ ΤΡΟΦΙΜΩΝ ΤΟΥΣ. Η ΘΕΑ ΤΩΝ ΠΤΩΜΑΤΩΝ ΣΤΟΥΣ ΔΡΟΜΟΥΣ Η ΠΑΝΩ ΣΤΑ ΚΑΡΑ ΤΟΥ ΔΗΜΟΥ ΠΟΥ ΤΑ ΜΕΤΕΦΕΡΑΝ ΣΩΡΗΔΟΝ ΣΤΑ ΔΗΜΟΣΙΑ ΝΕΚΡΟΤΑΦΕΙΑ, ΣΟΚΑΡΙΖΕ ΠΟΛΥ ΤΟΥΣ ΑΝΘΡΩΠΟΥΣ. ΕΞΑΝΤΛΗΜΕΝΟΙ ΟΜΩΣ ΑΠΟ ΤΟ ΛΙΜΟ, ΑΒΕΒΑΙΟΙ ΓΙΑ ΤΟ ΑΝ ΘΑ ΕΠΙΖΟΥΣΑΝ ΚΑΙ ΟΙ ΙΔΙΟΙ, ΓΡΗΓΟΡΑ ΣΥΝΗΘΙΣΑΝ ΤΟ ΘΑΝΑΤΟ, ΜΕΣΑ ΣΤΗΝ ΚΟΛΑΣΗ ΕΚΕΙΝΟΥ ΤΟΥ ΧΕΙΜΩΝΑ.
Μόλις την 10η Ιουνίου 1941 ο Αγγλος πρέσβης Μίκαελ Πάλαιρετ ανακοίνωσε στον Τσουδερό «ότι η αγγλική κυβέρνηση δεν θα είχε αντίρρηση να προμηθευθούν οι Ελληνες, εάν δύνανται τρόφιμα... από την Τουρκία».

Η βρετανική έγκριση είχε περιορισμένο χαρακτήρα. Τα τρόφιμα -μέχρι και 50.000 τόννους, ποσότητα που αποδείχθηκε ανέφικτη για την τουρκική αγορά- θα προέρχονταν από την Τουρκία από δική της παραγωγή και όχι με εισαγόμενα προϊόντα από τρίτες χώρες.

Η συμφωνία αυτή είχε ως αποτέλεσμα να φθάσει στον Πειραιά το θρυλικό για την εποχή τουρκικό πλοίο «Κουρτουλούς» στα τέλη Οκτωβρίου με 1.400 τόννους όσπρια, ρύζι, αυγά και λακέρδα και να πραγματοποιήσει άλλα τέσσερα ταξίδια μέχρι της βυθίσεως του στις αρχές Φεβρουαρίου 1942. Οι ποσότητες αυτές ήταν βέβαια εντελώς ανεπαρκείς για την αντιμετώπιση του λιμού.
ΠΑΙΔΙΑ ΣΤΗ ΜΕΡΙΜΝΑ ΤΟΥ ΕΡΥΘΡΟΥ ΣΤΑΥΡΟΥ. ΜΕ ΝΩΠΑ ΑΚΟΜΗ ΤΑ ΣΗΜΑΔΙΑ ΑΠΟ ΤΙΣ ΚΑΚΟΥΧΙΕΣ ΤΟΥ ΠΟΛΕΜΟΥ, ΑΔΥΝΑΤΑ ΚΑΙ ΞΥΠΟΛΥΤΑ ΤΡΕΧΟΥΝ ΧΑΡΟΥΜΕΝΑ ΝΑ ΑΝΟΙΞΟΥΝ ΤΙΣ ΚΟΥΤΕΣ ΜΕ ΤΑ ΑΠΡΟΣΜΕΝΑ ΔΩΡΑ. ΙΣΩΣ ΚΑΠΟΙΟ ΠΑΙΧΝΙΔΙ, ΡΟΥΧΑ Η ΠΑΠΟΥΤΣΙΑ ΠΟΥ ΤΟΣΟ ΤΟΥΣ ΕΛΕΙΨΑΝ ΣΤΑ ΜΑΥΡΑ ΧΡΟΝΙΑ ΤΗΣ ΚΑΤΟΧΗΣ.
Ο Ε. Τσουδερός απευθύνει συνεχώς εκκλήσεις προς την βρετανική κυβέρνηση. Στις 26 Νοεμβρίου 1941 ζητάει «δι' ανθρωπιστικούς λόγους» να τροποποιηθεί η στάση του Λονδίνου και να επιτραπεί η αποστολή σίτου ενώ ο Ηντεν απαντά ότι ο σίτος είναι από τα προϊόντα που, βάσει διεθνών συμφωνιών, πρέπει να εξαναγκασθεί να προμηθεύσει ο Αξων.

Νέο διάβημα του Τσουδερού προς τον Τσώρτσιλ στις 14 Δεκεμβρίου και στον Ρούσβελτ στις 18 Δεκεμβρίου, προς τον Ηντεν στις 14 Φεβρουαρίου 1942 και τέλος στις 23 Φεβρουαρίου σε 200 προσωπικότητες των συμμαχικών χωρών.

«Αι επίσημοι αυταί ενέργειαι της Ελληνικής Κυβερνήσεως έφεραν τα πρώτα αποτελέσματα. Αι κυβερνήσεις των Ην. Πολιτειών και του Ην. Βασιλείου ανήγγειλαν κατά το τέλος Ιανουαρίου 1942 την απόφασίν των να επιτρέψουν εις την Ελληνική Κυβέρνησιν ν' αγοράση σιτηρά...».

Στις 13 Μαρτίου θ' αναχωρήσει από την Παλαιστίνη το πλοίο «Ροτμάνσο» με 7.000 τόννους σίτου και ακολουθούν νέες αποστολές.
ΣΤΕΓΗ ΔΡΑΠΕΤΣΩΝΑΣ, 1942. ΥΠΟΣΙΤΙΣΜΕΝΟ ΑΓΟΡΙ ΒΡΙΣΚΕΙ ΕΠΙΤΕΛΟΥΣ ΚΑΤΑΦΥΓΙΟ Σ' ΕΝΑ ΑΠΟ ΤΑ ΠΡΟΓΡΑΜΙ ΜΕΡΙΜΝΑΣ ΟΡΦΑΝΩΝ. ΙΣΩΣ ΝΑ ΕΙΝΑΙ Η ΠΡΩΤΗ ΤΟΥ ΜΕΡΑ ΕΚΕΙ, ΑΝ ΚΡΙΝΟΥΜΕ ΑΠΟ ΤΟ ΠΑΛΤΟΥΔΑΚΙ ΠΟΥ ΣΥΝΕΧΙΖΕΙ ΝΑ ΦΟΡΑ, ΕΞΑΣΘΕΝΗΜΕΝΟ ΑΠΟ ΤΗΝ ΠΕΙΝΑ. ΙΣΩΣ ΠΑΛΙ ΝΑ ΑΝΗΚΕΙ ΣΤΑ 40.000 ΠΑΙΔΙΑ ΥΠΟ ΚΡΑΤΙΚΗ ΜΕΡΙΜΝΑ (ΕΡΥΘΡΟΣ ΣΤΑΥΡΟΣ, ΚΤ.Λ.) ΠΟΥ ΕΧΑΣΑΝ ΚΑΙ ΤΟΥΣ ΔΥΟ ΓΟΝΕΙΣ ΑΛΛΑ ΣΤΑ 340.000 ΟΡΦΑΝΟ ΠΟΥ ΕΧΑΣΑΝ ΤΟΝ ΕΝΑ ΓΟΝΙΟ. ΙΣΩΣ ΤΟ ΧΑΡΤΙ ΣΤΑ ΑΔΥΝΑΤΑ ΧΕΡΑΚΙΑ ΤΟΥ ΕΙΝΑΙ ΤΟ ΠΟΛΥΠΟΘΗΤΟ ΔΕΛΤΙΟ ΤΡΟΦΙΜΩΝ ΜΕ ΤΟ ΟΠΟΙΟ ΔΙΝΕΙ ΤΟΝ ΑΓΩΝΑ ΓΙΑ ΕΠΙΒΙΩΣΗ, ΜΕ ΤΗΝ ΣΥΝΑΙΣΘΗΜΑΤΙΚΗ ΕΠΙΚΟΥΡΙΑ ΤΟΥ ΕΠΙΣΗΣ ΥΠΟΣΙΤΙΣΜΕΝΟΥ ΚΑΙ ΑΝΗΜΠΟΡΟΥ, ΜΕΣΑ ΣΤΗ ΔΙΝΗ ΤΟΥ ΠΟΛΕΜΟΥ, ΝΑ ΤΟ ΒΟΗΘΗΣΕΙ ΥΛΙΚΑ ΓΟΝΙΟΥ ΤΟΥ.
Από τον Ιούνιο 1942 έχει καταρτισθεί πρόγραμμα επισιτισμού του ελληνικού λαού. Ο Καναδάς προσφέρει δωρεάν 15.000 τόννους σίτου μηνιαίως και 3.000 τόννους οσπρίων οι ΗΠΑ. Το πρώτο πλοίο αποπλέει από τον Καναδά στις 7 Αυγούστου 1942. Από τότε, τακτικά και για τρία χρόνια μέχρι 27 Μαρτίου 1945 οι αποστολές θα συνεχισθούν με μεταφορά συνολικά 669.632 τον. εφοδίων.

Ο Σουηδικός Ερυθρός Σταυρός θ' αναλάβει τις συνεννοήσεις με τις Δυνάμεις του Αξονα και την εποπτεία της διανομής που θα πραγματοποιήσει με εκατοντάδες εθελοντές ο Ελληνικός Ερυθρός Σταυρός. Η Greek War Relief Association που ιδρύθηκε στις ΗΠΑ από επιφανείς Αμερικανούς και Ελληνοαμερικανούς με Πρόεδρο τον Σπύρο Σκούρα θα χρηματοδοτήσει τις αποστολές με σημαντικά ποσά.

Αντίθετα με όσα αναφέρονται στα αρχεία Τσουδερού και στο βιβλίο του Η. Βενέζη ΕΜΜ. ΤΣΟΥΔΕΡΟΣ, ο γνωστός καθηγητής της Ιστορίας στο Πανεπιστήμιο Αθηνών Χάγκεν Φλάισερ, στο βιβλίο του ΣΤΕΜΜΑ ΚΑΙ ΣΒΑΣΤΙΚΑ, μια ιδιαίτερα εμπεριστατωμένη έρευνα της περιόδου παρουσιάζει και το γερμανικό ενδιαφέρον για τον επισιτισμό του ελληνικού λαού και αφήνει πολλές αιχμές για την αργοπορία της ελληνικής κυβέρνησης και των Συμμάχων στην αποστολή τροφίμων.

«Θα αποτελούσε υπεραπλούστευση να καταλογίσει κανείς αποκλειστικώς τις ευθύνες στην κακή θέληση των τριών κατοχικών δυνάμεων, από τις οποίες οι Γερμανοί κατηγορούνται για συστηματική γενοκτονία», γράφει ο Φλάισερ (σελ. 196).

Ο ίδιος ο Χίτλερ σε αγόρευση του στο Ράιχσταγ της 5ης Μαΐου 1941 δηλώνει ότι «Μας πλημμυρίζει ειλικρινής συμπόνια για τον ηττημένο ελληνικό λαό».

Ο Γερμανός πρεσβευτής Αλτενμπουργκ μόλις φθάνει στην Αθήνα, πιέζει το γερμανικό υπ. Εξωτερικών για την παροχή τροφίμων και ζητεί απόφαση του ίδιου του Φύρερ.

Ο Roncalli (αργότερα Πάπας Ιωάννης ΚΓ') επιβεβαιώνει μετά τον πόλεμο αυτό το έμπρακτο ενδιαφέρον «τόσο από τον στρατάρχη Λιστ όσο και ιδιαίτερα από τον Αλτενμπουργκ».

Με υπόδειξη των Δυνάμεων Κατοχής ο αθηναϊκός Τύπος δημοσιεύει κείμενα τα Χριστούγεννα του 1941 «Πώς η Αγγλία επρόδωσε την Ελλάδα και την παρέδωσε στα νύχια της πείνας».

ΕΥΛΟΓΟ ΕΡΩΤΗΜΑ

Περισσότερο από μισόν αιώνα από τον τραγικό χειμώνα του 1941-42 με τους 300.000-350.000 νεκρούς της πείνας, διαβάζοντας κάποιος σήμερα τα διάφορα Αρχεία είναι εύλογο να διερωτηθεί πόσες χιλιάδες ακόμη θα ήταν τα θύματα του φοβερού λιμού χωρίς αυτό το «συγκινητικό» ενδιαφέρον των δύο εχθρικών παρατάξεων για τον χειμαζόμενο ελληνικό λαό...


Η ΕΛΛΑΔΑ ΤΟΥ 1940-1960. ΜΕ ΤΟ ΦΑΚΟ ΤΗΣ ΒΟΥΛΑΣ ΠΑΠΑΪΩΑΝΝΟΥ
7 ΗΜΕΡΕΣ
Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ
ΑΘΗΝΑ 1995




from ανεμουριον https://ift.tt/2w1Pn9S
via IFTTT

Δημοσίευση σχολίου

To kaliterilamia.gr σέβεται το δικαίωμα όλων των χρηστών να εκφράζουν ελεύθερα την άποψή τους ωστόσο διατηρεί το δικαίωμα, να μην δημοσιεύει συκοφαντικά και υβριστικά σχόλια. Έτσι όποια σχόλια, περιέχουν ακατάλληλα προς το κοινό χαρακτηριστικά θα αποσύρονται από τον ιστότοπο.

Νεότερη Παλαιότερη