ΓΡΑΦΕΙ Η ΟΛΓΑ ΣΕΛΛΑ | Γεννήθηκε το 1904 στο Δάλι της Κύπρου, ακριβώς εκεί που μερικά χρόνια αργότερα ο Γ. Σεφέρης συνάντησε «το ξύλινο μαγκανοπήγαδο, τ' αλακάτιν». Ο Γ.Φ. Πιερίδης, στα 92 του σήμερα, ζει στη Λευκωσία. Η κουβέντα μας (28.5.96) - για το λογοτεχνικό του ξεκίνημα, την Αίγυπτο, την Κύπρο, το σήμερα - είχε μεστό λόγο, ακριβή διατύπωση, χιούμορ και αμεσότητα. Ο Γ.Φ. Πιερίδης έχει ευγένεια, χιούμορ, πολλές πολλές μνήμες και τη σφραγίδα του δρώντος πνευματικού ανθρώπου.
«Πολλά πράγματα άλλαξαν στην ελληνική παροικία της Αιγύπτου με τον πόλεμο. Το κλίμα στους αιγυπτιώτικους κύκλους πήρε άλλη μορφή. Ήρθε η Ελλάδα και μας βρήκε. Τότε δημιουργήθηκαν νέες πολιτιστικές ανάγκες. Τα περιοδικά έπαψαν να έρχονται από την Ελλάδα. Επρεπε να καλύψουμε το κενό. Η παρέα μου - ο αδελφός μου ο Θοδόσης, ο Τσίρκας, ο Λάμπης Ράππας, κ.ά. - κι εγώ συσπειρωθήκαμε γύρω από ένα περιοδικό, Ο ΕΛΛΗΝ, με αρχισυντάκτη τον Θοδόση. Σε λίγο οι άνδρες του ελληνικού στρατού, στην Αίγυπτο, άρχισαν να ζητούν βιβλία. Δημιουργήθηκε, πάλι από την παρέα μας, εκδοτικός οίκος, οι ΟΡΙΖΟΝΤΕΣ και εξέδιδε λογοτεχνία και εκλαϊκευμένα επιστημονικά κείμενα. Το εγχείρημα είχε επιτυχία».
Οι «Βαμβακάδες»
«Τότε η διεύθυνση του εκδοτικού οίκου μου είπε να γράψω ένα βιβλίο - ούτε καν βιβλίο, απλώς να γράψω κάτι - για τη ζωή του αιγυπτιακού λαού. Το ζήτησαν από μένα γιατί ήμουνα από τους ελάχιστους Έλληνες - όχι παραπάνω από 10 - που δούλευαν στα χωριά, στα εργοστάσια βάμβακος. Έκατσα κι έριξα ιδέες στο χαρτί, με παρέσυρε το θέμα κι έτσι βγήκαν οι «Οι βαμβακάδες».
»Ο Γιάννης Κορδάτος το θεωρεί ως το πρώτο - και ίσως το μόνο - αιγυπτιακό μυθιστόρημα. Πήρα το βραβείο, πήραν τα μυαλά μου αέρα και συνέχισα να γράφω. Το γράψιμο για έναν πνευματικό άνθρωπο είναι μια διέξοδος, είναι λύτρωση. Στα τέλη του '46 φτάνω στην Κύπρο. Υπήρχε μεγάλη διαφορά ανάμεσα στην κυπριακή πνευματική πραγματικότητα του τότε με την αντίστοιχη της Αιγύπτου. Η ελληνική παροικία τότε ήταν στραμμένη προς την Ελλάδα και την Ευρώπη. Η παροικία αποτελούνταν από πολύ πλούσιες οικογένειες, από μεσαία στρώματα, εργάτες και απόρους. Οι γόνοι των πλούσιων οικογενειών σπούδαζαν στην Ευρώπη, και - αν και δεν ήταν λογοτέχνες - εκτιμούσαν τους ανθρώπους των γραμμάτων και τους στήριζαν οικονομικά. Ο γιος του Ράλλη, όταν έμπαινε στο εστιατόριο ο πάμπτωχος Νίκος Νικολαΐδης, σηκωνόταν και τον χαιρετούσε γιατί το θεωρούσε τιμή του».
Ο Γ.Φ. ΠΙΕΡΙΔΗΣ ΠΕΡΙΕΓΡΑΨΕ ΣΤΑ ΒΙΒΛΙΑ ΤΟΥ ΤΗΝ ΚΥΠΡΙΑΚΗ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΟΤΗΤΑ ΚΑΙ ΤΗΝ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΑΤΜΟΣΦΑΙΡΑ. ΑΠΟ ΤΟ 1963 ΕΩΣ ΤΟ 1978, ΜΕ ΤΕΣΣΕΡΑ ΒΙΒΛΙΑ («ΣΚΛΗΡΟΙ ΚΑΙΡΟΙ» 1963, «ΑΣΑΛΕΥΤΟΙ ΚΑΙΡΟΙ» 1966, «Ο ΚΑΙΡΟΣ ΤΩΝ ΟΛΒΙΩΝ» 1975 ΚΑΙ «Ο ΚΑΙΡΟΣ ΤΗΣ ΔΟΚΙΜΑΣΙΑΣ» 1978), ΔΙΝΕΙ ΟΛΟ ΤΟ ΦΑΣΜΑ ΤΗΣ ΙΣΤΟΡΙΚΗΣ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑΣ ΣΤΗΝ ΚΥΠΡΟ.
»Στην Κύπρο δεν ήταν έτσι τα πράγματα. Για μένα η προσγείωση ήταν απότομη. Στην αρχή ασχολήθηκα με τη γεωργία. Είχα πιστέψει ότι η λογοτεχνική μου περίοδος είχε κλείσει. Με έσωσε η Βιβλιοθήκη Αμμοχώστου. Με κάλεσε ο τότε - και σημερινός - δήμαρχος της πόλης και μου πρότεινε να αναλάβω τη δημιουργία βιβλιοθήκης. Του είπα ότι αν πρόθεση του είναι να κάμει ένα αναγνωστήριο δεν είμαι ο κατάλληλος. Αν όμως θέλει να κάμει πραγματική βιβλιοθήκη θα χρειαστεί λεφτά. "Θα τα έχεις", μου είπε. Μέχρι το 1974 η βιβλιοθήκη είχε πάνω από 30.000 βιβλία· ανάμεσα τους μια σπανιότατη συλλογή με βιβλία περιηγητών από τον 16ο αιώνα και μετά.
ΣΤΟ ΚΑΙΡΟ, ΤΟ 1925, ΜΕ ΤΑ ΑΔΕΛΦΙΑ ΤΟΥ ΚΥΠΡΟ (ΣΤΗ ΜΕΣΗ) ΚΑΙ ΘΟΔΟΣΗ ΠΙΕΡΙΔΗ (ΔΕΞΙΑ).
Η απώλεια αυτής της βιβλιοθήκης είναι από τις μεγαλύτερες στον πολιτιστικό τομέα. Αργότερα, το Δημοτικό Συμβούλιο της Αμμοχώστου εισηγήθηκε και τη δημιουργία Πινακοθήκης. Για πρώτη φορά στην Κύπρο σε μια πινακοθήκη συγκεντρώνονται όλοι οι Κύπριοι ζωγράφοι, από τα τέλη του περασμένου αιώνα, και οι κορυφαίοι Έλληνες».
Από το 1963 ως το 1978 γράφει τέσσερα βιβλία για τη ζωή της Κύπρου και φυσικά «ως ρεαλιστής πεζογράφος, εμπνέομαι από τα γεγονότα της ζωής και αυτά προσπαθώ να εκφράσω». Οι «Σκληροί Καιροί» (1963), οι «Ασάλευτοι Καιροί» (1966), «Ο Καιρός των ολβίων» (1975) και «Ο καιρός της δοκιμασίας» (1978) περιέχουν τη σύγχρονη ιστορία της Κύπρου από τα χρόνια της αγγλοκρατίας μέχρι την πρόσφατη τραγωδία της. Αυτή ακριβώς η τραγωδία τον απασχολεί έντονα. Ανησυχεί βαθύτατα για την τύχη της Κύπρου. Τονίζει την αδιαφορία της διεθνούς κοινότητας, διηγού μένος το εξής περιστατικό:
Ο «ΕΛΛΗΝ», ΤΟ ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ ΠΟΥ ΑΡΧΙΣΕ ΝΑ ΕΚΔΙΔΕΤΑΙ ΣΤΗΝ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΠΑΡΟΙΚΙΑ ΤΗΣ ΑΙΓΥΠΤΟΥ ΤΟ ΜΑΡΤΙΟ ΤΟΥ 1942 (ΑΠΟ ΤΟ ΒΙΒΛΙΟ «ΣΤΑ ΙΧΝΗ ΤΟΥ ΣΤΡΑΤΗ ΤΣΙΡΚΑ» ΕΚΔ. «ΚΕΔΡΟΣ», 1985).
«To 1980, μια Αμερικανίδα ζωγράφος, που είχε επισκεφτεί πριν από το 1974 την Πινακοθήκη της Αμμοχώστου, μου έστειλε μια ακουαρέλα για να... πλουτίσω τη συλλογή της Πινακοθήκης. Της απάντησα: "Δυστυχώς, κυρία μου, η Πινακοθήκη Αμμοχώστου βρίσκεται εδώ και 6 χρόνια υπό τουρκική κατοχή. Απαντήστε μου τι θα θέλατε να κάνω με την προσφορά σας . Μου απάντησε έκπληκτη ότι δεν το ήξερε, ότι λυπάται και ότι μπορώ να κρατήσω την ακουαρέλα, που βρίσκεται τώρα στο σπίτι της κόρης μου».
Σημείωση: Με τον Γ. Φ. Πιερίδη συζήτησε η Όλγα Σελλά, τον Μάιο του 1996, στη Λευκωσία.
from ανεμουριον https://ift.tt/39itmTn
via IFTTT