Καθ’ ην στιγμήν η γη της Επαγγελίας, η γη των απεσταλμένων και των προφητών του Θεού, εδέχθη την θεϊκήν συγκατάβασιν, ήτοι την σάρκωσιν του Θεού Λόγου του Σωτήρος ημών Ιησού Χριστού, κατέστη Γη Αγία, αλλά συγχρόνως και το κέντρον του Χριστιανισμού. Εκτοτε καθίσταται πόλος έλξεως πάντων των πιστευόντων εις τον Θεάνθρωπον Ιησούν Χριστόν. Εις την γην αυτήν, όπου ετέχθη, έζησε, εδίδαξε εθαυματούργησε, εσταυρώθη, ανέστη και ανελήφθη εις ουρανούς ο Υιός του Θεού και Σωτήρ ημών Ιησούς Χριστός ανεπτύχθη ο θρησκευτικός και λειτουργικός χαρακτήρ της πρώτης χριστιανικής εκκλησίας. Με την επιφοίτησιν του Αγίου Πνεύματος εις το Υπερώον της αγίας Σιών, γεννάται η πρώτη χριστιανική εκκλησία, με το κήρυγμα των αγίων Αποστόλων. Ενταύθα, εις το Υπερώον το πρώτον παρεδόθη, υπό του Μεγάλου Αρχιερέως Χριστού, η θεία λατρεία και συγχρόνως εξελίσσεται τούτο εις κέντρο, λατρευτικόν και λειτουργικόν. Αυτοί οι Αγιοι Τόποι καθίστανται κέντρα θρησκευτικά, λατρευτικά και συγχρόνως τελετουργικοί χώροι, οι οποίοι τους πιστούς εξυπηρετούν και ελκύουν τους απανταχού ευρισκομένους χριστιανούς. Με την καθίδρυσιν επί των αγίων Τόπων (ήτοι του Παναγίου Τάφου, του Φρικτού Γολγοθά, του Σπηλαίου της Γεννήσεως του Κυρίου εν Βηθλεέμ και λοιπών αγίων τόπων) ναών μεγαλοπρεπών υπό της ευσεβεστάτης μητρός του Μ. Κωνσταντίνου, Αγίας Ελένης, το 326, ο Πανίερος ναός της Αναστάσεως του Κυρίου, καθίσταται έκτοτε το θρησκευτικό λατρευτικόν και λειτουργικόν κέντρον της Μητρός Εκκλησίας.
ΜΟΝΑΧΙΚΟΝ ΤΑΓΜΑ
Το Μοναχικόν Τάγμα, το οποίον ετέθη προς διαφύλαξιν των Παναγίων Προσκυνημάτων, το «Τάγμα των Σπουδαίων», (σήμερον Αγιοταφιτική Αδελφότης) με ηγούμενον τον Επίσκοπον και Πατριάρχην Ιεροσολύμων, ο Πανάγιος Τάφος υπήρξε το κέντρον της λειτουργικής ζωής της Εκκλησίας Ιεροσολύμων και ανεπτύχθη το λεγόμενον Ιεροσολυμιτικόν Τυπικόν, το οποίον αποτέλεσε τον πυρήνα του σύγχρονου τυπικού της Εκκλησίας. Από διαφόρους πηγάς έχομε περιγραφάς των μεγαλοπρεπών τούτων τελετών των οποίων προΐστατο ο Επίσκοπος Ιεροσολύμων. Εις τας Κατηχήσεις του Αγίου Κυρίλλου επισκόπου Ιεροσολύμων και το Οδοιπορικόν της Συλβίας, προσκυνητρίας εκ της Δύσεως, του 4ου αιώνος μ.Χ. ευρίσκομεν ολόκηρον τελετουργικόν σύστημα, το οποίο διετηρήθη μέχρι του Ζ' αιώνος και εν συνεχεία διεμορφώθη ως έχει σήμερον.
Αι σύγχρονοι τελεταί της Εκκλησίας Ιεροσολύμων ουδόλως διαφέρουν κατά τον τύπον, πυρήνα, των τελετών του 4ου και 5ου αιώνος μ.Χ. Αι μεγάλαι τελεταί της Σιωνίτιδος Εκκλησίας, τελούνται καθ’ όλην την διάρκειαν του έτους επί των Αγίων Προσκυνημάτων εις ανάμνησιν των σπουδαιοτέρων γεγονόταν του επιγείου βίου του Κυρίου ημών. Τέλος, εις τον Πανίερον ναόν της Αναστάσεως του Κυρίου, τελείται και νυν, ό,τι ετελείτο κατά τους χρόνους εκείνους υπό του «Τάγματος των Σπουδαίων», υπό των Αγιοταφι-τών μοναχών κατά τον 4ο αιώνα μ.Χ. Εκτός του Ναού της Αναστάσεως, τελετουργικοί τόποι υπήρξαν τότε και νυν η Βασιλική της Γεννήσεως της Βηθλεέμ, ο ναός της Αναλήψεως εις το Ορος Ελαιών, και το Υπερώον εις τον λόφον Συών, η Γεθσημανή, ο Τάφος της Υπεραγίας Δεσποίνης ημών Θεοτόκου.
ΤΕΛΕΤΑΙ
Αι μεγάλαι σύγχρονοι τελεταί της Εκκλησίας Ιεοροσολύμων σήμερον είναι:
α) των Χριστουγέννων εν Βηθλεέμ
β) η Βαϊοφόρος
γ) του Θείου Νιπτήρος
δ) του Επιταφίου εν τω Πανιέρω ναώ της Αναστάσεως
ε) του Αγίου Φωτός
στ) της Αναστάσεως και του Εσπερινού του Θείου Πάσχα
ζ) του Επιταφίου της Υπεραγίας Θεοτόκου εν Γεσθημανή.
Εν συντομία θα περιγράφω, την τελετή των Χριστουγέννων, εν τη αγία πόλει της Βηθλεέμ, κατά την εορτήν της κατά σάρκα γεννήσεως του Ιησού Χριστού και θεού ημών. Η όλη τελετή άρχεται της 24ης Δεκεμβρίου την παραμονήν της εορτής των Χριστουγέννων και έχει ούτως: Την 24ην Δεκεμβρίου περί ώραν 9ην ή 11 ην πρωινήν, ο Μακαριώτατος Πατριάρχης Ιεροσολύμων φέρων τα παράσημα αυτού, συνοδευόμενος από την Ιεραρχίαν και τον κλήρον του θρόνου, καθώς και από το διπλωματικόν σώμα προπορευομένων των εν Ιεροσολύμοις Ορθοδόξων Προσκόπων μετά μουσικών οργάνων και των κωδώνων του Μεγάλου Κωδωνοστασίου του ναού της Αναστάσεως κρουομένων αναχωρεί διά την Πύλην του Δαυίδ προπορευομένων των Ραβδούχων (Καβάσηδων) επιβιβάζεται του Πατριαρχικού αυτοκινήτου καθώς και όλα τα μέλη της συνοδείας αυτού και κατευθύνεται προς την πάλιν Βηθλεέμ. Καθ’ οδόν προς την Βηθλεέμ, δι’ ολίγον σταματά διά μέσω της οδού Ιερουσαλήμ-Βηθλέεμ, εις την Μονήν του Προφήτου Ηλιού, όπου τον υποδέχονται τον Μακαριώτατον Πατριάρχην, ο ηγούμενος της μονής με μύρα, ο Δήμαρχος δημοτικοί σύμβουλοι, Κοινοτικοί παράγοντες και Μουχτάρηδες των περιχώρων της Βηθλεέμ, των κωδώνων της μονής χαρμοσύνως κρουομένων. Μετά την ολιγόλεπτον τούτην στάσιν ο Μακαριώτατος και πάλι επιβιβάζεται του αυτοκινήτου αυτού καθώς και τα μέλη της συνοδείας αυτού και όλοι οι επίσημοι οι οποίοι τους ακολούθησαν. Το Πατριαρχικό αυτοκίνητον συνοδεύουν έφιπποι αστυνομικοί, τιμητική φρουρά εις τύπον των τριών Μάγων και κατευθύνεται η όλη πομπή εις την αγίαν Βηθλεέμ εις την αυλήν της Βασιλικής της Γεννήσεως, τον ερχομόν του Πατριάρχου, εις τα πλήθη των πιστών, προαναγγέλουν χιλιάδες πρόσκοποι μετά μουσικής αφιχθέντος του Μακαριωτάτου, υποδέχονται αυτόν εις ορισμένο τόπω. Ο Δήμαρχος, ο διοικητής της πόλεως και ο Πατριαρχικός Επίτροπος μετά μύρων και θυμιαμάτων, μετά του Ιερού Κλήρου λαμπροφορούντων, προπορευομένων των φανών, των εξαπτερύγων και Λαβάρων. Ο Μακαριώτατος ενδύεται τον Πατριαρχικόν αυτού Μανδύαν, το καλοσωρίζει ο Πατριαρχικός Επίτροπος και ευλογεί τους πιστούς, οι δε χοροί ψάλλουσι μελωδικώτατα το τροπάριον «η Γέννησίς Σου Χριστέ» και η όλη πομπή κατευθύνεται προς τον ναόν της Γεννήσεως και κατέρχεται εις το Αγιον Σπήλαιον της Γεννήσεως του Χριστού, ενταύθα ο Μακαριώτατος θυμιά τον «Αστέρα», ο Τόπος της γεννήσεως, την Φάτνην και όλον το Αγιον Σπήλαιον, ύστερον προσκυνά αυτός, οι αρχιερείς και οι επίσημοι. Εξέρχεται του Αγίου Σπηλαίου και ανέρχεται εις το «Καθολικόν» της Βασιλικής, ευλογεί τους πιστούς και ανέρχεται εις τον θρόνον του και ευθύς άρχεται η ακολουθία των Βασιλικών Ωρών μετά της θείας λειτουργίας του Μ. Βασιλείου ή μόνον του Μ. Εσπερινού. Μετά το πέρας της τελετής ο Μακαριώτατος και η συνοδεία του ανέρχεται εις τα δώματα της Μητροπόλεως όπου αναπαύονται άπαντες μέχρι Νυκτός.
«Η ΓΕΝΝΗΣΙΣ ΤΟΥ ΧΡΙΣΤΟΥ»
Τη νύχτα περί την 10.30 μ.μ. κρουομένων των κωδώνων της Αγίας Βηθλεέμ, κατέρχεται ο Μακαριώτατος εις τον ναόν, διά της θύρας, όπου το Πέτρινον Βαπτιστήριον. Εκεί τον αναμένουν προς υποδοχήν, ο Κλήρος εν αμφιέση και θυμιάματα, ο Μακαριώτατος ευλογεί φορώντας τον Μ. Μανδύαν και οι χοροί ψάλλουσι το τροπάριον «η Γέννησίς Σου Χριστέ» και το «Εις πολλά έτη Δέσποτα». Ο Μακαριώτατος ανέρχεται εις τον θρόνον και άρχεται η ακολουθία της Λιτής και του Ορθρου εξαιρουμένου του καθίσματος «Δεύτε ίδωμεν πιστοί». Ο χορός ψάλλει το «Πολυέλαιον» και ο Πατριάρχης μετά των αρχιερέων και των κληρικών ενδύονται τα άμφια αυτών. Περί το μεσονύκτιον, 12ην ακριβώς, εξέρχονται πάντες, του Ιερού Βήματος, και κατευθύνονται προς το Αγιον Σπήλαιο του Μακαριωτάτου ευλογήσαντος την Αγίαν είσοδον» ψάλλουσι πάντες ομού το «Δεύτε ίδωμεν πιστοί πού ε-γεννήθη ο Χριστός· ακολουθήσω-μεν λοιπόν ένθα οδεύει ο Αστήρ... εν Βηθλεέμ της Ιουδαίος». Εισερχόμενος ο Μακαριώτατος εις το Αγιον Σπήλαιον θυμιά τον Τόπον της Γεννήσεως τον Αστέρα και την Φάτνην και όλο το Σπήλαιον, οι χοροί ψάλλουσι τα μεγαλυνάρια αναγιγνώσκει το Ευαγγέλιον της Γεννήσεως του Κυρίου και εν συνεχεία αναπέμπει ευχάς, υπέρ του σύμπα-ντος κόσμου και αναγινώσκει το «Πατριαρχικόν Μήνυμα των Χριστουγέννων από το Αγιον Σπήλαιον προς άπαν τον χριστιανικόν κόσμον. Οι χοροί ψάλλουσι το «Χριστός γεννάται» ο Πατριάρχης προσκυνά οι αρχιερείς και οι επίσημοι τον Αστέρα και την Φάτνην και εξέρχονται εις την βασιλικήν της Γεννήσεως, λιτανεύοντες πέριξ τρις, ψάλλοντας τα τροπάρια, Αγει νυν πάσα η γη εις το μέσον του ναού δέεται ο Πατριάρχης υπέρ ειρήνης του σύμπαντος κόσμου και κατευθύνεται εις το «Καθολικόν» της βασιλικής, ανέρχεται εις τον θρόνον και ψάλλει τα διπλός καταβασίας, των Χριστουγέννων, δέχεται εν συνεχεία τας ευχάς των επισήμων. Συνεχίζεται η ακολουθία του Ορθρου και ακολουθεί η Πατριαρχική και συνοδική θεία λειτουργία του Μακαριωτάτου Προεξάρχοντος τη ιδίαν ώραν, τελείται, δευτέρα θεία λειτουργία εν τω αγίω Σπηλαίω υπό Αρχιερέως και κληρικών, η όλη τελετή λήγει περί 4ην πρωινήν ώραν. Μετά την θείαν λειτουργίαν, ο Μακαριώτατος και τα μέλη της συνοδείας και οι πιστοί παρακάθηνται εις εόρτιον τράπεζαν, την οποία ευλογεί, ο Μακαριώτατος και εύχεται τοις πάσι Χρόνια Πολλά. Την πρωίαν δέχεται τους κατοίκους της πόλεως και εύχεται αυτοίς Χρόνια Πολλά εις την σάλα της Μητροπόλεως. Την 10ην πρωινήν αναχωρεί δια την αγίαν πάλιν Ιερουσαλήμ και πάλιν επισήμως μετά της συνοδείας αυτού των κωδώνων της Αγίας Βηθλεέμ κρονομένων χαρμοσύνως τον ύμνον. «Δόξα εν Υψίστοις Θεώ και επί γης ειρήνη».
ΕΠΙΣΚΟΠΟΣ ΠΟΡΦΥΡΟΥΠΟΛΕΩΣ ΑΛΕΞΙΟΣ
ΑΓΙΟΙ ΤΟΠΟΙ
7 ΗΜΕΡΕΣ
Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ
1993
from ανεμουριον https://ift.tt/3lyEdOI
via IFTTT