Η αντισυνταγματικότητα στα ποσοστά αναπλήρωσης του νόμου Κατρούγκαλου ουσιαστικά δίνει το πράσινο φως στην κυβέρνηση για αλλαγές, καθώς όπως μας εξηγεί ο Γιάννης Μαυρωνάς, Δικηγόρος Κοινωνικοασφαλιστικού Δικαίου για όσους έχουν ένσημα πάνω απο 35 χρόνια δεν υπάρχει καμία ανταποδοτικότητα στην σύνταξη με αποτέλεσμα τόσο οι παλιοί όσο και οι αναμονή συνταξιούχοι να παίρνουν μια πολύ χαμηλή σύνταξη.
Ο κ. Μαυρωνάς σήμερα στο Dikaiologitika News μας αναλύει τα ποσοστά αναπλήρωσης για το πώς επηρεάζουν τη σύνταξη για όλους τους συνταξιούχους, παλιούς, εν αναμονή και μελλοντικούς.
Ο Γιάννης Μαυρωνάς θα απαντάει στις ερωτήσεις σας σχετικά με το τι συμφέρει να επιλέξετε ανάλογα αν είστε παλαιοί, νέοι ή εν αναμονή συνταξιούχοι με βάση τα νέα ποσοστά αναπλήρωσης στο http://www.mavronaslaw.gr/
Πώς τα νέα ποσοστά αναπλήρωσης επηρεάζουν παλαιούς, μελλοντικούς και εν αναμονή συνταξιούχους
Είναι σαφές ότι ένα από τα βασικά θεμέλια του Νόμου Κατρούγκαλου που κρίθηκαν αντισυνταγματικά από το Συμβούλιο της Επικρατείας στις αποφάσεις της 4ης Οκτωβρίου 2019 είναι το ύψος των ποσοστών αναπλήρωσης που αυτός προέβλεπε για τον υπολογισμό της ανταποδοτικής σύνταξης των ασφαλισμένων. Το Δικαστήριο έκρινε, ότι τα χαμηλότατα ποσοστά αναπλήρωσης για όσους αποχωρούν από την εργασία ή την απασχόλησή τους με πολλά έτη ασφάλισης και με υψηλές εισφορές ασφάλισης, εν τοις πράγμασι αγνοούν την αρχή της ανταποδοτικότητας των συντάξεων, η οποία απορρέει από την αρχή της αναλογικότητας.
Ας εξηγήσουμε όμως όσο πιο απλά γίνεται τι είναι ποσοστά αναπλήρωσης. Πρώτα από όλα η λέξη "αναπλήρωση" αντικατοπτρίζει την λειτουργία που κατά το νόμο και την αποστολή της όφειλε να επιτελεί η συνταξιοδοτική παροχή. Να αναπληρώνει, όχι ολοκληρωτικά, αλλά σε έναν ικανοποιητικό και εύλογο βαθμό το εισόδημα το οποίο στερείται ο ασφαλισμένος, ο οποίος εξέρχεται από την παραγωγή και πλέον εξαρτάται για την επιβίωσή του από την σύνταξή του. Η αναπλήρωση του εισοδήματος είναι κρίσιμη, για να μην αλλάζει δραματικά από την μία μέρα στην άλλη το όποιο βιοτικό επίπεδο είχε διαμορφώσει ο ασφαλισμένος πριν την συνταξιοδότησή του.
Τεχνικά λοιπόν το ποσοστό αναπλήρωσης που διαμορφώνει την ανταποδοτική σύνταξη του ασφαλισμένου είναι το τελικό άθροισμα επιμέρους ποσοστών που αντιστοιχούν στα χρόνια ασφάλισης του συνταξιούχου, το οποίο πολλαπλασιάζεται με τον μέσο όρο των συντάξιμων αποδοχών που διαμορφώνει αυτός από το 2002 μέχρι και την ημερομηνία συνταξιοδότησης. Πολύ απλά μιλώντας είναι ένα απλό κλάσμα το οποίο ελαττώνει τον μέσο όρο των ασφαλιστέων/ συντάξιμων αποδοχών του συνταξιούχου.
Παράδειγμα
Συνταξιούχος με μέσο όρο συντάξιμων αποδοχών 1100 ευρώ και 35 χρόνια ασφάλισης , έχει ποσοστό αναπλήρωσης 33,81. Αυτό σημαίνει ότι η ανταποδοτική του σύνταξη θα διαμορφωθεί ως εξής : 1100 επί 33,81/100= 371,91 ευρώ. Σε αυτά προστίθενται τα 384 ευρώ της εθνικής σύνταξης και η τελική μικτή σύνταξη καταλήγει στα 755,91 ευρώ. Από όλα τα παραδείγματα που έχουμε δει, είναι σαφές ότι το σύστημα αυτό καταλήγει υποανταποδοτικό και άδικο για όσους έχουν 35 χρόνια ασφάλισης και άνω αλλά και λιγότερα χρόνια από αυτά.
Τι γίνεται σήμερα
Μετά τις αποφάσεις του Συμβουλίου Επικρατείας, η Κυβέρνηση θα νομοθετήσει νέα υψηλότερα ποσοστά αναπλήρωσης στο νομοθέτημα που αναμένεται να εισαχθεί στην Βουλή τον Δεκέμβρη. Τα ποσοστά αναπλήρωσης θα αυξηθούν, αλλά δεν γνωρίζουμε εάν θα αυξηθούν για τα χρόνια ασφάλισης από 25 και άνω κλιμακωτά ή μόνο για τα 35 χρόνια ασφάλισης και πάνω και σε μεγαλύτερο βαθμό σε αυτό το σενάριο, για να δίνεται και επιπλέον κίνητρο ασφάλισης και απόδοσης εισφορών στους ασφαλισμένους.
Πώς επηρεάζονται οι νέοι και οι εν αναμονή συνταξιούχοι
- Αυτοί που έχουν ήδη θεμελιώσει δικαίωμα σύνταξης , προφανώς θα πρέπει να περιμένουν για να δουν τα νέα ποσοστά αναπλήρωσης μετά τις αυξήσεις. Γιατί όμως πρέπει να το κάνουν αυτό:
1. Η απλή απάντηση είναι για να περιμένουν να πάρουν σύνταξη με τα αυξημένα ποσοστά αναπλήρωσης και να μην εξαρτώνται από κάποια μεταβατική προστασία που ούτως ή άλλως πρέπει να ισχύσει για όσους είναι εν αναμονή σύνταξης, για να επωφεληθούν και αυτοί από τις αυξήσεις στα ποσά.
2. Ο πιο "διορατικός" λόγος για την αναμονή αυτή, είναι ο εξής. Υπάρχει περίπτωση η διαβάθμιση των αυξήσεων των ποσοστών αναπλήρωσης να αποφέρει αξιόλογη διαφορά προς τα πάνω στην σύνταξη, ακόμα και εάν αποφασίσει κάποιος να μείνει ένα ή δύο παραπάνω χρόνια ασφαλισμένος, να καταλήξει να πάρει αισθητά καλύτερη σύνταξη.
Παράδειγμα
Ασφαλισμένος έχει ήδη δικαίωμα να βγει φέτος στην σύνταξη με 36 χρόνια και μετά την ψήφιση του νόμου , διαπιστώνει ότι εάν μείνει μέχρι το 2021 εργαζόμενος, θα πάρει σύνταξη η οποία θα είναι 70 με 100 ευρώ παραπάνω. Εκεί προφανώς θα ζυγίσει τα πράγματα αλλιώς.
- Οι εν αναμονή συνταξιούχοι που είναι και οι περισσότεροι, δεν έχουν κάποια επιλογή. Θα ευνοηθούν έτσι κι αλλιώς εάν έχουν πολλά έτη ασφάλισης και θα πάρουν μεγαλύτερη σύνταξη από ότι θα έπαιρναν μέχρι τώρα, όταν αυτή εκδοθεί.
- Όσοι έχουν βγει ήδη στην σύνταξη μετά τις 12/5/2016 , δηλαδή με το νόμο 4386/2017, θα δουν την σύνταξή τους να αλλάζει προς τα πάνω και αυτή η διαφορά να τους αποδίδεται και αναδρομικά για όσο διάστημα θα μεσολαβήσει από τις 4/10/2019 ( δημοσίευση αποφάσεων ΣτΕ) μέχρι και την αναπροσαρμογή της με τον νέο νόμο.
Παράδειγμα
Ο νέος νόμος έχει έναρξη ισχύος 15/ 1/2019 και με το νέο ποσοστό αναπλήρωσης ο συνταξιούχος με το νόμο Κατρούγκαλου βλέπει αύξηση 50 ευρώ στην σύνταξή του . Θα λάβει αναδρομικά 150 ευρώ ( 3 μήνες ) συν αναλογία 11 ημερών δηλαδή 18,3 ευρώ και συνολικά θα πάρει αναδρομικά 168,3 ευρώ.
Πώς επηρεάζονται οι παλαιοί συνταξιούχοι με τον επανυπολογισμό
Αυτό που είναι κρίσιμο στην περίπτωσή τους είναι το γεγονός ότι ο επανυπολογισμός της σύνταξής τους, του οποίου έλαβαν γνώση με τα ενημερωτικά σημειώματα που αναρτήθηκαν στον ΕΦΚΑ, έχει γίνει με βάση τα ποσοστά αναπλήρωσης τα οποία κρίθηκαν αντισυνταγματικά και θα αλλάξουν με το νέο νόμο. Επομένως με τα αυξημένα ποσοστά αναπλήρωσης, θα πρέπει να επανυπολογιστεί πλέον η νέα σύνταξη και κατά συνέπεια σε πολλές περιπτώσεις να αυξηθεί , επομένως να μικρύνει η προσωπική διαφορά, η οποία προβληματίζει ως επισφαλές ποσό όλους τους παλιούς συνταξιούχους.
Παράδειγμα: Η νέα σύνταξη παλαιού συνταξιούχου μετά τον επανυπολογισμό είναι 950 ευρώ ενώ η παλιά είναι 1100. Συνεχίζει να παίρνει την παλιά και η προσωπική διαφορά του είναι 150 ευρώ. Με το νέο ποσοστό αναπλήρωσης η επανυπολογισμένη σύνταξή του φτάνει τα 1040 ευρώ. Συνεχίζει να παίρνει την παλιά , αλλά η προσωπική διαφορά του πλέον μειώνεται στα 60 ευρώ, κάτι που είναι θετικό, διότι κινδυνεύει να χάσει μικρότερο ποσό εάν δεν μονιμοποιηθεί η προστασία της.
Οι παλαιοί συνταξιούχοι είναι ξεκάθαρο ότι θα πρέπει να προσέξουν αφενός εάν από τα στοιχεία ασφάλισής τους αναμένεται να έχουν τέτοια ευνοϊκή προοπτική με τα νέα ποσοστά αναπλήρωσης και αφετέρου, εάν αυτό συμβαίνει πως θα συντάξουν τις αιτήσεις που αφορούν τα ενημερωτικά τους σημειώματα στην ηλεκτρονική πλατφόρμα του ΕΦΚΑ γιανα διασφαλίσουν τα δικαιώματά τους.
Στείλτε τις ερωτήσεις στον Γιάννη Μαυρωνά στο user: mavronasioannis@opinion-post.gr
