Προς τετράμηνη παράταση η προστασία πρώτης κατοικίας - Τι ζητά η Κομισιόν

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή καταγράφει την πρόοδο των ελληνικών τραπεζών στα θέματα ρευστότητας και ανάκτησης της πρόσβασης στις αγορές, σημειώνοντας ότι οι προκλήσεις παραμένουν.

Οι τράπεζες παραμένουν αντιμέτωπες με μεγάλο ύψος κόκκινων δανείων, ενώ αντιμετωπίζουν και άλλες προκλήσεις, όπως η εύθραυστη κερδοφορία και η ισχυρή διασύνδεση με το Δημόσιο.

Για τα κόκκινα δάνεια, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή τονίζει ότι ενώ επιταχύνεται ο ρυθμός μείωσής τους, τα επίπεδα NPLs παραμένουν υπερβολικά υψηλά. Οι τράπεζες έχουν θέσει στόχο να τα μειώσουν στα 26 δισ. ή στο 19,2% του συνολικού χαρτοφυλακίου χορηγήσεων ως τα τέλη του 2021.

Συνεπώς, θα χρειαστούν πρόσθετες προσπάθειες και από τις τράπεζες αλλά και από τις ελληνικές αρχές: Οι τράπεζες θα πρέπει να επιταχύνουν τις οργανικές μειώσεις και να ενισχύσουν τις προσπάθειες να αντιμετωπίσουν τους στρατηγικούς κακοπληρωτές, ενώ η Αθήνα θα πρέπει να διασφαλίσει ότι το νομικό πλαίσιο και το δικαστικό σύστημα μπορούν να παράσχουν επαρκή στήριξη.

Συστημικές πρωτοβουλίες όπως το σχήμα «Ηρακλής» μπορούν να βοηθήσουν στο ξεκαθάρισμα των τραπεζικών ισολογισμών, υπογραμμίζει η Κομισιόν, τονίζοντας ότι δεν συνιστά κρατική βοήθεια υπό την έννοια του Άρθρου 107.

Η πρόσφατη βελτίωση στις συνθήκες χρηματοδότησης του ελληνικού Δημοσίου, παρέχει στις τράπεζες την ευκαιρία να πετύχουν σχετικά χαμηλό τίμημα στις κρατικές εγγυήσεις, ενώ οι ελληνικές αρχές ενδέχεται να εξετάσουν πρόσθετα μέτρα για να στηρίξουν περαιτέρω τις τράπεζες.

Η τιμή των εγγυήσεων ενδέχεται να αυξηθεί μελλοντικά σε περίπτωση αρνητικού κλίματος στις αγορές για την Ελλάδα. Η επιτυχία του σχήματος θα κριθεί από τα κεφαλαιακά κέρδη, τις δαπάνες που σχετίζονται με τις εγγυήσεις και τις ζημιές από την πώληση των τίτλων σε επενδυτές.

Οι ελληνικές αρχές εργάζονται σε μια σειρά πρωτοβουλιών για την ενίσχυση του νομοθετικού πλαισίου για τα NPLs, αν και υπάρχει περιθώριο επιτάχυνσης του ρυθμού υλοποίησης, τονίζει η Κομισιόν.

Ειδικότερα σημειώνει:

-Ηλεκτρονικοί πλειστηριασμοί: Παρά την πρόοδο στο πρώτο εξάμηνο του 2019, η πλειοψηφία των ηλεκτρονικών πλειστηριασμών συνεχίζει να ακυρώνεται, να αναστέλλεται ή να αποτυγχάνει λόγω έλλειψης ενδιαφέροντος και τα περισσότερα στοιχεία καταλήγουν ξανά στις τράπεζες. Η Αθήνα εξετάζει ήδη τις διαδικασίες που οδηγούν σε ακυρώσεις και αναβολές, ώστε να προτείνει σύντομα τα απαραίτητα μέτρα.

-Δικαστήρια: Η Κομισιόν σημειώνει ότι ο στόχος μείωσης του αριθμού των υποθέσεων πτωχευτικού δικαίου για ιδιώτες που περιμένει στα δικαστήρια δεν έχει επιτευχθεί. Είναι κρίσιμο οι ελληνικές αρχές να ενισχύσουν τις δυνατότητες εκδίκασης των υποθέσεων, για να επιτευχθεί ο στόχος ως τα τέλη του 2021. Η Κομισιόν έχει ζητήσει από την Αθήνα να παρουσιάσει επαρκή μέτρα που θα διασφαλίζουν την επίτευξη του στόχου.

-Προστασία πρώτης κατοικίας: Οι ελληνικές αρχές έχουν προχωρήσει σε αλλαγές στο πλαίσιο και στην ηλεκτρονική πλατφόρμα αιτήσεων. Σχεδιάζουν να παρατείνουν τη ρύθμιση κατά τέσσερις μήνες, ως τα τέλη Απριλίου του 2020. Ενώ μια τεχνική παράταση θα βοηθήσει να αυξηθεί ο αριθμός των ρυθμίσεων από τα τρέχοντα χαμηλά επίπεδα, επιβραδύνεται η προσπάθεια ομαλοποίησης της κουλτούρας πληρωμών.

-Πτωχευτικό δίκαιο: Η Αθήνα έχει δεσμευτεί να επιταχύνει την εναρμόνιση του πτωχευτικού πλαισίου. Απαιτείται ένα συνεκτικό και ενοποιημένο πλαίσιο, με την Αθήνα να έχει καταρτίσει ένα προσχέδιο ως βάση για νέο πλαίσιο ως τα τέλη Απριλίου του 2020, που θέτει τις βασικές αρχές της μεταρρύθμισης.

-Κώδικας Πολιτικής Δικονομίας: Υπάρχει πρόοδος στην υλοποίηση του αναθεωρημένου Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας αλλά η Αθήνα είναι πίσω στον σχεδιασμό.

-Προστασία τραπεζικών στελεχών: Κατατέθηκε σχετική τροπολογία που αντιμετωπίζει τις υποθέσεις εναντίον τραπεζικών στελεχών που εμπλέκονται σε ρυθμίσεις δανείων και παρέχει ασυλία έναντι μελλοντικών αναδιαρθρώσεων. Η επίπτωση στο ελληνικό νομικό πλαίσιο παρακολουθείται στο πλαίσιο της ενισχυμένης εποπτείας.

-Κρατικές εγγυήσεις: Τον Σεπτέμβριο του 2019, το ύψος των κρατικών εγγυήσεων στα δάνεια παρέμενε σε υψηλά επίπεδα και αυξανόταν. Οι ελληνικές αρχές έχουν παρουσιάσει ένα επταετές σχέδιο πληρωμών για την εκκαθάριση δανείων ύψους 2 δισ. με εγγύηση δημοσίου. Απαιτείται ενίσχυση της συνεργασίας με τις τράπεζες και ενίσχυση των δυνατοτήτων του Γενικού Λογιστηρίου του Κράτους, τόσο σε ανθρώπινους πόρους όσο και σε υποδομές πληροφορικής. Ειδικότερα, το τμήμα του ΓΛΚ που ασχολείται με τις κρατικές εγγυήσεις, στο οποίο εργάζονται 10 υπάλληλοι, αναμένεται να προχωρήσει στην πρόσληψη ακόμη 10 υπαλλήλων ως το τέλος του 2020, να ενισχυθεί με 12 ακόμη μόνιμους υπαλλήλους το 2022 και με 12 ακόμη το 2023.