μια εξαιρετικά όμορφη γυναίκα, αλλά ανήθικη, αδίστακτη και υπερβολικά φίλαρχη και φιλόδοξη. Επρόκειτο να διαδραματίσει εξαιρετικό ρόλο στην ιστορία της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας. Ο Ρωμανός Β' απέκτησε με τη Θεοφανώ δύο αγόρια, τον Βασίλειο και τον Κωνσταντίνο.
Πρώτος στόχος της κυβέρνησης του Βυζαντίου μετά την άνοδο στο θρόνο του Ρωμανού Β' και την ανάληψη της εξουσίας από τον ευφυέστατο Ιωσήφ Βρίγγα ήταν η ανάκτηση της Κρήτης, η οποία είχε καταληφθεί (το 823) από τους Άραβες της Ισπανίας (Σαρακηνούς). Το δύσκολο έργο της εκστρατείας κατά των Αράβων της Κρήτης ανέθεσε ο Ιωσήφ Βρίγγας (ο πραγματικός κυβερνήτης της Αυτοκρατορίας) στον ικανότερο στρατηγό της εποχής εκείνης Νικηφόρο Φωκά (960). Ο Νικηφόρος καταγόταν από τον αρχοντικό οίκο των Φωκάδων που είχε τις ρίζες του στην Καππαδοκία και είχε προσφέρει στην αυτοκρατορία μέχρι τώρα σπουδαίους στρατιωτικούς. Ο Νικηφόρος Φωκάς ήταν ο πιο ενδεδειγμένος για τη δύσκολη αυτή εκστρατεία, γιατί ήταν απαράμιλλος πολεμιστής, γενναίος, αποφασιστικός, δραστήριος. Διέθετε εξαιρετική σωματική δύναμη και υγεία. Ήταν τότε 47 ετών. Ο Νικηφόρος επειδή είχε υπόψη του τις προηγούμενες ατυχίες των βυζαντινών να καταλάβουν την Κρήτη προπαρασκεύασε την εκστρατεία με κάθε επιμέλεια. Ο στόλος της εκστρατείας ήταν τεράστιος. Αποτελείτο από 1.000 δρόμωνες, δηλαδή ταχύπλοα σκάφη, 2.000 χελάνδια, δηλαδή μεγάλα πολεμικά σκάφη, που ήταν εφοδιασμένα με συσκευές εκτόξευσης υγρού πυρός και 360 «καματηρά» πλοία, δηλαδή φορτηγά με τρόφιμα και πολεμικό υλικό (πολιορκητικές μηχανές κ.λπ.).
ΝΙΚΗΦΟΡΟΣ ΦΩΚΑΣ
ΕΚΣΤΡΑΤΕΙΑ ΚΑΙ ΑΝΑΚΤΗΣΗ ΤΗΣ ΚΡΗΤΗΣ
ΑΡΑΒΙΚΟΙ ΠΟΛΕΜΟΙ
Πρώτος στόχος της κυβέρνησης του Βυζαντίου μετά την άνοδο στο θρόνο του Ρωμανού Β' και την ανάληψη της εξουσίας από τον ευφυέστατο Ιωσήφ Βρίγγα ήταν η ανάκτηση της Κρήτης, η οποία είχε καταληφθεί (το 823) από τους Άραβες της Ισπανίας (Σαρακηνούς). Το δύσκολο έργο της εκστρατείας κατά των Αράβων της Κρήτης ανέθεσε ο Ιωσήφ Βρίγγας (ο πραγματικός κυβερνήτης της Αυτοκρατορίας) στον ικανότερο στρατηγό της εποχής εκείνης Νικηφόρο Φωκά (960). Ο Νικηφόρος καταγόταν από τον αρχοντικό οίκο των Φωκάδων που είχε τις ρίζες του στην Καππαδοκία και είχε προσφέρει στην αυτοκρατορία μέχρι τώρα σπουδαίους στρατιωτικούς. Ο Νικηφόρος Φωκάς ήταν ο πιο ενδεδειγμένος για τη δύσκολη αυτή εκστρατεία, γιατί ήταν απαράμιλλος πολεμιστής, γενναίος, αποφασιστικός, δραστήριος. Διέθετε εξαιρετική σωματική δύναμη και υγεία. Ήταν τότε 47 ετών. Ο Νικηφόρος επειδή είχε υπόψη του τις προηγούμενες ατυχίες των βυζαντινών να καταλάβουν την Κρήτη προπαρασκεύασε την εκστρατεία με κάθε επιμέλεια. Ο στόλος της εκστρατείας ήταν τεράστιος. Αποτελείτο από 1.000 δρόμωνες, δηλαδή ταχύπλοα σκάφη, 2.000 χελάνδια, δηλαδή μεγάλα πολεμικά σκάφη, που ήταν εφοδιασμένα με συσκευές εκτόξευσης υγρού πυρός και 360 «καματηρά» πλοία, δηλαδή φορτηγά με τρόφιμα και πολεμικό υλικό (πολιορκητικές μηχανές κ.λπ.).
Ο στρατός ήταν πολυάριθμος. Αποτελείτο από τα πειθαρχικότερα συντάγματα των ευρωπαϊκών θεμάτων, καθώς και από Ανατολίτες (Πόντιους, Καππαδόκες, Γαλάτες και Αρμένιους). Σε αυτούς προστέθηκαν και μισθοφόροι Ρώσοι, Χάζαροι, Σλάβοι, Δαλματοί, Μαρδαΐτες, Ενετοί και Αμαλφίτες. Κατά τα τέλη Ιουνίου ή αρχές Ιουλίου του 960 ο τεράστιος στόλος αναχώρησε από τον Κεράτιο κόλπο, όπου είχε συγκεντρωθεί. Οταν οι Σαρακηνοί της Κρήτης πληροφορήθηκαν τα σχετικά με την εκστρατεία του Νικηφόρου Φωκά καταλήφθηκαν από μεγάλο πανικό. Ο Εμίρης της Κρήτης, Αβδέλ Αζίζ κατέβαλε κάθε προσπάθεια για να οργανώσει την άμυνα των παραθαλάσσιων πόλεων. Δεν μας είναι ακριβώς γνωστό πού ακριβώς έγινε η απόβαση των βυζαντινών στρατευμάτων. Οπωσδήποτε όμως γνωρίζουμε ότι έγινε σύντομη και σφοδρή μάχη στην οποία νίκησαν οι Βυζαντινοί και ανάγκασαν τους Άραβες να κλειστούν στο κάστρο τους τον Χάνδακα (το σημερινό Ηράκλειο), τον οποίο έσπευσε να πολιορκήσει ο Νικηφόρος. Παράλληλα ο Νικηφόρος Φωκάς διέταξε το στόλο να παρεμποδίσει κάθε βοήθεια προς τους πολιορκούμενους που ενδεχομένως θα έρχονταν από έξω. Εν τω μεταξύ μια ισχυρή δύναμη βυζαντινού στρατού με αρχηγό τον Νικηφόρο Παστιλά, η οποία είχε σταλεί στο εσωτερικό του νησιού για να προλειάνει το έδαφος στο κύριο σώμα του στρατού, περιέπεσε σε παγίδα και εξολοθρεύτηκε από τους Άραβες. Όμως ούτε αυτή η αποτυχία, αλλά ούτε και η δυσαρέσκεια των στρατιωτών από την έλλειψη τροφίμων και από τις κακουχίες του χειμώνα των ετών 960-961 επτόησαν το Νικηφόρο Φωκά, ο οποίος αφού αποκατέστησε το ηθικό του στρατού του συνέχισε την πολιορκία. Οι πολιορκούμενοι επιχείρησαν επανειλημμένες εξόδους αλλά απέτυχαν όλες. Στις αρχές Μαρτίου του 961 ο Νικηφόρος Φωκάς επιχείρησε την τελική γενική επίθεση και στις 7 του ίδιου μηνός κατέλαβε τον Χάνδακα, τον οποίο κυριολεκτικά κατέσκαψε ολοσχερώς. Απέναντι από τον Χάνδακα, πάνω σε ένα λόφο έκτισε ο Νικηφόρος νέο κάστρο, το οποίο ονόμασε Τέμενος. Εκεί εγκατέστησε φρουρά από Έλληνες και Αρμένιους στρατιώτες. Μετά από την άλωση του Χάνδακα ο Νικηφόρος κατέλαβε εύκολα την υπόλοιπη Κρήτη. Στα χέρια το;>ν νικητών Ελλήνων περιήλθαν πλουσιότατα λάφυρα και μεγάλο πλήθος αιχμαλώτων μεταξύ των οποίων ήταν και ο εμίρης Αβδούλ Αζίζ με την οικογένεια του και τους συγγενείς του και τους αξιωματικούς του. Διακόσιες χιλιάδες Αραβες ήταν τα θύματα της εκστρατείας (νεκροί, αιχμάλωτοι και δουλοπάροικοι).
Επειδή ένα σημαντικό τμήμα των Ελλήνων κατοίκων της Κρήτης είχε ασπαστεί τον μωαμεθανισμό, εστάλη εκεί ο περίφημος μοναχός Νίκων ο «Μετανοείτε» για να επαναφέρει στην Ορθοδοξία όλους αυτούς που την είχαν αρνηθεί και να στερεώσει την ορθόδοξη πίστη. Ο ενθουσιώδης ιεραπόστολος έκτισε εκεί πολλές εκκλησίες, μόρφωσε ιερείς και ενίσχυσε πάρα πολύ το Χριστιανισμό των κατοίκων της. Ελάχιστες μέρες είχαν περάσει από τότε που ο Νικηφόρος Φωκάς είχε επιστρέψει από την Κρήτη, οπότε διετάχθη εσπευσμένως να μεταβεί στη Μικρά Ασία για να αναλάβει την ηγεσία του πολέμου εναντίον των Αράβων και συγκεκριμένα εναντίον του εμίρη του Χαλεπίου Sayf-ad-Paulah = Σαΐφ - αντ - Νταουλά), τον οποίο είχε νικήσει ο αδελφός του Νικηφόρου Λέων, ενώ διαρκούσε η εκστρατεία της Κρήτης. Η εσπευσμένη ανάθεση αυτής της εκστρατείας στο Νικηφόρο και όχι στον Λέοντα, όπως θα ήταν φυσικότερο, προκαλεί την υποψία ότι και η Αυλή και η κυβέρνηση του Βυζαντινού Κράτους δεν επιθυμούσαν την παρουσία του Νικηφόρου στην πρωτεύουσα. Έτσι, λοιπόν, από την άνοιξη του 961 ο Νικηφόρος Φωκάς ευρίσκεται στην Ανατολή επικεφαλής τεράστιας στρατιάς 200.000 ανδρών, εκ των οποίων 30.000 ήταν ιππείς. Τον συνόδευαν ικανότατοι στρατηγοί, όπως ο ανιψιός του Ιωάννης Τσιμισκής και οι πατρίκιοι Ρωμανός Κουρκούας και Νικηφόρος ο Εξακιονίτης. Και αυτή η εκστρατεία του Νικηφόρου στέφθηκε από μεγάλη επιτυχία". Η τεράστια στρατιά ξεκίνησε από την Καππαδοκία. Χωρίς μεγάλη αντίσταση πέρασε τα στενά του Ταύρου και κατά τα τέλη Ιανουαρίου του 962 εισήλθε στην Κιλικία. Εκεί οι Σαρακηνοί περιορίστηκαν στην άμυνα μέσα από τα φρούρια και τις οχυρωμένες πόλεις. Η επίθεση του Βυζαντινού στρατηλάτη υπήρξε ταχύτατη. Σε διάστημα 22 ημερών κατέλαβε 60 πόλεις και φρούρια της Κιλικίας. Μετά από ανάπαυλα μερικών μηνών το φθινόπωρο του 962 ο Νικηφόρος Φωκάς έφτασε μπροστά στα τείχη της Ανάζαρβου, που ήταν τόσο καλά οχυρωμένη ώστε τη θεωρούσαν απόρθητη. Και όμως η ορμητικότητα του Νικηφόρου τρόμαξε τόσο πολύ την αραβική φρουρά ώστε ζήτησε να συνθηκολογήσει και να παραδοθεί. Στη συνέχεια αφού ολοκληρώνει την κατάληψη της Δυτικής Κιλικίας προελαύνει προς τη βόρειο Συρία, όπου καταλαμβάνει τη μεγάλη και πλούσια πόλη Γερμανίκεια (σημερινή Μαράς), τη Δολίχη, την Ιεράπολη, τη Βαμβύκη και άλλες. Μετά την άλωση της Βαμβύκης ο Νικηφόρος προήλασε μέχρι τον Ευφράτη. Όμως κύριος στόχος του ήταν η κατάληψη του Χαλεπίου, το οποίο κυρίευσε μετά από πολιορκία τριών ημερών (στις 23 ή κατ' άλλους στις 30 Δεκεμβρίου του 962). Οι νίκες του Νικηφόρου Φωκά στην Ασία είχαν μεγάλη σημασία, όπως ακριβώς και η νίκη του στην Κρήτη γιατί κατόρθωσε να εξουδετερώσει τα αραβικά ορμητήρια στην Κιλικία και Συρία και να ανοίξει το δρόμο για την ευρύτερη προέλαση στην Ανατολή. Θάνατος του Ρωμανού Β'.
Στις 31 Δεκεμβρίου, του 962, ο Νικηφόρος Φωκάς ανεχώρησε από το Χαλέπιο για τη Βασιλεύουσα, αφού ρύθμισε τα διοικητικά πράγματα των νέων κτήσεων. Αφού διέσχισε τη Βόρεια Συρία εισήλθε στην Κιλικία και αφού διέσχισε τα δάση του Αμανού και τις κλεισούρες του Ταύρου και μετά από πορεία δυόμισι μηνών, στις 15 Μαρτίου του 963 έφθασε κοντά στην Καισάρεια της Καππαδοκίας. Εκεί πληροφορήθηκε το θάνατο του Ρωμανού Β'.
Ο νεαρός αυτοκράτορας (μόλις 24 ετών) πέθανε στις 15 Μαρτίου του 963. Ο πρόωρος θάνατος του οφειλόταν στον ακόλαστο τρόπο ζωής. Ορισμένοι όμως ιστορικοί υποστηρίζουν (κυριότερος ανάμεσα τους ο Λέων ο Διάκονος) ότι ο Ρωμανός Β' δηλητηριάστηκε από τη «σατανική» σύζυγο του Θεοφανώ, της οποίας οι σχέσεις με το Νικηφόρο Φωκά είχαν γίνει γνωστές στη βυζαντινή κοινωνία. Ετσι είχαν τα πράγματα όταν στις 15 Απριλίου του 963 έφτανε στην Κωνσταντινούπολη ο Νικηφόρος Φωκάς. Εκεί τον καλούσαν τα μεγάλα πεπρωμένα του.
ΘΑΝΑΤΟΣ ΤΟΥ ΡΩΜΑΝΟΥ Β'
Ο νεαρός αυτοκράτορας (μόλις 24 ετών) πέθανε στις 15 Μαρτίου του 963. Ο πρόωρος θάνατος του οφειλόταν στον ακόλαστο τρόπο ζωής. Ορισμένοι όμως ιστορικοί υποστηρίζουν (κυριότερος ανάμεσα τους ο Λέων ο Διάκονος) ότι ο Ρωμανός Β' δηλητηριάστηκε από τη «σατανική» σύζυγο του Θεοφανώ, της οποίας οι σχέσεις με το Νικηφόρο Φωκά είχαν γίνει γνωστές στη βυζαντινή κοινωνία. Ετσι είχαν τα πράγματα όταν στις 15 Απριλίου του 963 έφτανε στην Κωνσταντινούπολη ο Νικηφόρος Φωκάς. Εκεί τον καλούσαν τα μεγάλα πεπρωμένα του.
ΗΛΙΑΣ ΛΑΣΚΑΡΗΣ
ΒΥΖΑΝΤΙΝΟΙ ΑΥΤΟΚΡΑΤΟΡΕΣ
ΒΥΖΑΝΤΙΝΟΙ ΑΥΤΟΚΡΑΤΟΡΕΣ
from ανεμουριον https://ift.tt/2SbgDvx
via IFTTT