Τί είναι
τελικά το Bitcoin (BTC);
Ψηφιακό νόμισμα,
γρήγορο κέρδος, ταχύτητα συναλλαγών, πολύτιμο νόμισμα, είδος χρήματος,
και αρκετοί άλλοι είναι μερικοί χαρακτηρισμοί που έχουν αποδοθεί για το
ψηφιακό “φαινόμενο” Bitcoin. Τί μπορεί να είναι
τελικά; Ας το προσεγγίσουμε πολύ απλά μέσα από την
βιβλιογραφία. Πραγματοποιείται μια αξιόλογηκαι
έντονη προσπάθεια ερμηνείας του φαινομένου κι αυτό γιατί αναμφίβολα το Bitcoin
αποτελεί έναν ζωντανό και υπολογίσιμο
οργανισμό του διαδικτύου. Έχοντας διανύσει μια πορεία 9 ετών και μέσα από τον
τρόπο λειτουργίας, δραστηριότητας και χρήσης του Bitcoin μπορεί κανείς να σκεφτεί, εάν τελικά το Bitcoin μπορεί να
θεωρηθεί χρήμα ή μέσο συναλλαγών/πληρωμών ή μορφή επένδυσης.
Το Bitcoin ως μέθοδος
πληρωμών/συναλλαγών.
Επιπλέον, υπάρχει
μεγάλη δυσπιστία προς τις τράπεζες, με αποτέλεσμα ο κόσμος να αναζητά εναλλακτικές μέσω διαδικτύου. Το κάθε
εθνικό νόμισμα ή νόμισμα οικονομικής
ένωσης δεν είναι σταθερό και υπόκειται σε μεγάλες διακυμάνσεις της αξίας του,
οδηγώντας τις επιχειρήσεις να αναζητήσουν ξένες εναλλακτικές. Εκεί μπορεί
να καταταχθεί και το Bitcoin το οποίο κατά βάση μπορεί να εξυπηρετήσει τα
ανωτέρω.
Πολλοί ειδικοί, λοιπόν,
έχουν καταλήξει στο συμπέρασμα ότι τα βασικά χαρακτηριστικά του Bitcoin το
κατατάσσουν ως μέθοδο πληρωμών/συναλλαγών. Ας
δούμε συνοπτικά πώς προκύπτει αυτό:
Η τεχνολογία των blockchain που εισήχθη για πρώτη φορά
από Bitcoin μπορεί να προσαρμοστεί και να επιτρέψει στις ρυθμιστικές οντότητες
(κράτη,φορείς,χρηματοπιστωτικά ιδρύματα) να παρέχουν πολύ πιο αποτελεσματικές
υπηρεσίες πληρωμών που εκφράζουν τις συναλλαγές σε κυρίαρχα νομίσματα, ενώ την
ίδια στιγμή να αποφευχθεί η συγκέντρωση και η παροχή των εν λόγω υπηρεσιών/πληρωμών
εντός των «too big to fail» τραπεζών.Πολλοί ειδικοί θεωρούν πως θα ήταν καλό να υιοθετηθεί
τουλάχιστον η τεχνολογία του συγκεκριμένου κρυπτονομίσματος,αλλά και η
λειτουργία του ως μέσο συναλλαγών, η οποία θα εξελίξει την υφιστάμενη κατάσταση
των συστημάτων συναλλαγών προς μια νέα πορεία χωρίς «επιπλέον χρεώσεις».
Το χρηματοπιστωτικό
σύστημα έχει μετατοπιστεί στην ηλεκτρονική τραπεζική. Οι καταναλωτές και οι
έμποροι χρησιμοποιούν όλο και περισσότερο ψηφιακές μορφές πληρωμής για τις
συναλλαγές, με το Bitcoin να είναι απλώς άλλο ένα βήμα προς αυτήν την φυσική
εξέλιξη. Φαίνεται ότι το Bitcoin έχει ξεκάθαρη προοπτική ανάπτυξης και θα
μπορούσε να αποτελεί ένα σημαντικό τρόπο πληρωμής των online συναλλαγών και μεταφοράς χρήματος.
Όλα αυτά, κατά τους
μελετητές του φαινομένου, έχει ως αποτέλεσμα να χαρακτηρίζεται ως μέσο συναλλαγών/πληρωμών με πολύ μικρό κόστος.
Το Bitcoin ως μορφή
χρήματος
Μια άποψη που έχει
αποτυπωθεί και έχει βρει αρκετούς υποστηρικτές, ώστε το Bitcoin να θεωρηθεί
νόμισμα, είναι να κυκλοφορούν παράλληλα με το "πραγματικό" Bitcoin
υποδιαιρέσεις αυτού, όπως έκαναν και ιδιωτικές τράπεζες στη βάση των κερμάτων
και του χρυσού πριν από αιώνες. Κάτι που συμβαίνει,
αν αναλογιστεί κανείς ότι πέραν της μονάδας του Bitcoin υπάρχουν και
υποδιαιρέσεις αυτού, τα λεγόμενα «satoshi»,έτσι
ώστε να εξυπηρετούνται μικρές αγοραπωλησίες.
Αρκετοί ειδικοί θεωρούν
πως είναι χρήμα, γιατί τα Bitcoins γίνονται δεκτά ως πληρωμή για τα αγαθά και
λειτουργούν επίσης ως παράλληλο νόμισμα σε ορισμένες χώρες, όπως η Αργεντινή.
Τα χρήματα είναι ένα αγαθό που διευκολύνει την έμμεση ανταλλαγή και το Bitcoin
ταιριάζει σε αυτό το προφίλ. Άλλοι συμπληρώνουν πάνω σε αυτό πως επέχει θέση
χρήματος, διότι περιορίζεται από τα εσωτερικά χαρακτηριστικά που επιβάλλονται
από τους νόμους των μαθηματικών και της θερμοδυναμικής και δεν υπόκειται σε
κίνδυνο του αντισυμβαλλομένου και έτσι λειτουργεί ως νόμισμα.
Τέλος, σύμφωνα με
αυστριακούς μελετητές, το Bitcoin ως τώρα δεν είναι καθολικά αποδεκτό μέσο
ανταλλαγής, ακόμη και αν θεωρητικά είναι σε «ρευστή» μορφή, αλλά εξακολουθεί να
είναι ένα μέσο ανταλλαγής, το οποίο έχει την προοπτική χρήματος χαρακτηρίζοντάς το ως «οιονεί-χρήμα». Δηλαδή,
αγαθό που είναι τόσο «ρευστό», που μπορεί να γίνει χρήμα από πρακτική
άποψη, ανάλογα της αποδοχής του από το κοινό.
Το συμπέρασμα που
προκύπτει είναι ότι για να χαρακτηρίζεται ως νόμισμα θα πρέπει να έχει μια
γενικότερη αποδοχή πληρωμής σε αυτό το είδος τόσο από το σύνολο των
επιχειρηματιών όσο και από πλευράς κοινωνιών -καταναλωτών.
Το Bitcoin ως
χρηματοοικονομικό επενδυτικό περιουσιακό στοιχείο.
Εκτιμούν ότι το Bitcoin
δεν έχει παγιωθεί πλήρως ως νόμισμα για την πραγματοποίηση συναλλαγών κι αυτό
οφείλεται στο γεγονός ότι δεν μπορούμε να προβλέψουμε την τιμή του
μακροπρόθεσμα. Εξετάζοντας τις συναλλαγματικές ισοτιμίες του, διαπίστωσαν ταυτόχρονες
μεταβολές και εντοπίζουν ευκαιρίες για τριγωνικό
αρμπιτράζ, κάτι που
χαρακτηρίζει τα επενδυτικά χρηματοοικονομικά περιουσιακά στοιχεία, με
αποτέλεσμα την αδυναμία χαρακτηρισμού του ως μέσο συναλλαγής ή λογιστικής
μονάδας και αποθήκευσης αξίας (χρήμα). Η μη κατάταξη του Bitcoin ως χρήμα
έγκειται στη δυσκολία απόκτησής του σε πραγματική ισοτιμία και τα κίνητρα για
συσσώρευση Bitcoins το καθιστούν ένα αδύναμο μέσο συναλλαγής και το κάνουν να συμπεριφέρεται ως
επενδυτικό στοιχείο.
Συνολικά, το Bitcoin
φαίνεται να μην εμπίπτει στην κλασική περιγραφή των χρημάτων τόσο από τις
συμβατικές όσο και τις εναλλακτικές θεωρίες των χρημάτων. Εξαιτίας των
ιδιοτήτων συμπεριφοράς του και τα θεμελιώδη χαρακτηριστικά δείχνουν να είναι
ένα δύσκολο μέσο συναλλαγής και το ότι αποτελεί κακή λογιστική μονάδα και
αποθήκευση αξίας το κάνουν να μην θεωρείται χρήμα, αλλά ούτε και μέσο
συναλλαγών.
Εν κατακλείδι, αυτό που
παρατηρείται και στις τρεις μορφές χαρακτηρισμού που του αποδίδουν οι ειδικοί
με βάση την οπτική τους και τον τρόπο προσέγγισης τους μέσα από τις έρευνες που
έχουν κάνει, φανερώνει ότι ακόμα είναι πολύ νωρίς να του δοθεί εξ ολοκλήρου
ένας χαρακτηρισμός. Αυτό που το κατατάσσει κάπου φαίνεται ότι είναι ο τρόπος με τον οποίο αυτό χρησιμοποιείται εκάστοτε. Τι
θα καταλήξει εν τέλει να θεωρείται, θα φανεί μέσα στην πορεία του χρόνου και
της αποδοχής του από το κοινό και τον επιχειρηματικό κόσμο. Αυτοί είναι εξάλλου
που δίνουν σε οποιοδήποτε υλικό ή άυλο αντικείμενο την ιδιότητά του. Επομένως,
το μέλλον και η χρήση θα δείξουν.
*Το παρόν άρθρο βασίζεται
σε αναφορές γύρω από τα κρυπτονομίσματα και έχει ενημερωτικό περιεχόμενο. Δεν
αποτελούν σε καμία περίπτωση, παρότρυνση για κινήσεις αγοράς ή
κερδοσκοπίας.
Παπαματθαίου Νικόλαος
1η συγγραφή:
09/09/18
Πηγές:
Allen, H.J. (2016), $=€=Bitcoin?. ssrn.com,
15(33),10-60.
Baur, D., Lee, A. & Hong, K. (2016). Bitcoin:
Currency or Investment?, ssrn.com,16(1),1-13.
https://ssrn.com/abstract=2561183
Fisher, I. (2016): The debt-deflation theory of
great depressions, in Econometrica.
Grant, J. (2016). IsBitcoinMoney?.ssrn.com 24(1),
1-22.
Grinberg, R. (2017). Bitcoin: An Innovative
Alternative Digital Currency. Hastings Science & Technology Law Journal, 4
(1), 159–208.
Herpel, M. (2016).Observations on the Digital
Currency Industry.ssrn.com 62(1), 1-56. https://papers.ssrn.com/sol3/papers.cfm?abstract_id=1721076
Luther, W. & J. and White, L. (2016). Can
Bitcoin Become a Major Currency?.ssrn.com 14-17(1), 1-8.
McCullum, E. & Paul N. (2016). Bitcoin:
Property or Currency?. ssrn.com
148(8), 1-8.
Mittal, S. (2016). Is Bitcoin Money?.ssrn.com
32(1), 1-22.
Segendorf B. (2017). What is Bitcoin? Economic
Review.Riksbank central
bank. Sweden.
http://www.riksbank.se/Documents/Rapporter/POV/2014/2014_2/rap_pov_artikel_4_1400918_eng.pdf
Wenzel, R. (2013). Is Bitcoin Money: What
Economists Have To Say 2013, Economic
policyjournal.
Yermack, D. (2016). Is Bitcoin a Real Currency?
An Economic Appraisal.ssrn.com 42(1), 1-23 .
https://ssrn.com/abstract=2361599
ΘΕΜΑ:
ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ