Γράφει ο ΘΑΝΑΣΗΣ ΒΑΣΙΛΑΡΟΣΤα λουτρά της Ικαρίας και οι θεραπευτικές τους ιδιότητες είναι γνωστά από την αρχαιότητα. Όπως μαρτυρούν οι πηγές, τα ευρήματα και τα τοπωνύμια, οργανωμένες εγκαταστάσεις για λουόμενους λειτουργούσαν στις αρχαίες θέρμες τουλάχιστον από το 400 π.Χ. Για τους ασθενείς των γύρω νησιών αλλά και των παραλίων της Ιωνίας η Ικαρία ήταν πόλος έλξης και τόπος ελπίδας για θεραπεία. Στις οργανωμένες εγκαταστάσεις της αρχαίας λουτρόπολης είχε αναπτυχθεί ένα είδος θεραπευτικού τουρισμού από πολύ νωρίς.
ΤΑ ΘΕΡΜΑ, Η ΛΟΥΤΡΟΠΟΛΗ ΤΗΣ ΙΚΑΡΙΑΣ ΜΕ ΤΙΣ ΓΝΩΣΤΕΣ ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΑ ΠΗΓΕΣ, ΔΕΝ ΕΤΥΧΑΝ ΤΗΣ ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗΣ ΠΟΥ ΘΑ ΕΠΡΕΠΕ, ΜΕ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑ ΤΗ ΣΥΝΕΧΗ ΜΕΙΩΣΗ ΤΩΝ ΕΠΙΣΚΕΠΤΩΝ ΚΑΙ ΤΩΝ ΕΣΟΔΩΝ.
Η λήξη της περιόδου ακμής των λουτρών σήμανε όταν έπειτα από μια τρομερή κατολίσθηση, που δεν έχει προσδιορισθεί χρονολογικά, το μεγαλύτερο μέρος της αρχαίας λουτρόπολης, που βρισκόταν περίπου τριακόσια μέτρα ανατολικά της σημερινής, βυθίστηκε στη θάλασσα. Μέχρι σήμερα σώζονται ερείπια από το μικρό κομμάτι της πόλης, που έμεινε στην επιφάνεια και κάποια πρόσθετα κτίσματα της ρωμαϊκής περιόδου. Ανάμεσα τους και μια υπαίθρια πισίνα λαξευμένη σε βράχο. Μέσα από αυτήν αναβλύζει ιαματικό νερό και οι λουόμενοι τη χρησιμοποιούν μέχρι σήμερα. Στη θαλάσσια περιοχή γύρω από τα ερείπια, στο σημείο δηλαδή όπου άλλοτε δέσποζε η αρχαία λουτρόπολη και είναι γνωστό στους ντόπιους με την ονομασία «χαλασμένα θέρμα», αναβλύζουν δεκάδες πηγές. Ωστόσο, ποτέ μέχρι σήμερα δεν έγιναν ανασκαφές στην περιοχή, που θα μας έδιναν περισσότερα στοιχεία για το πώς γινόταν χρήση της λουτροθεραπείας και πώς αξιοπιούνταν οι πηγές στην αρχαιότητα.
Περίοδος ακμής
Οι κατά καιρούς κατακτητές του νησιού έδωσαν στις ιαματικές πηγές δικά τους ονόματα, γεγονός που επιβεβαιώνει ότι τις χρησιμοποιούσαν. Όχι βέβαια στο σημείο όπου βρίσκονταν τα αρχαία λουτρά, αλλά στην περιοχή όπου βρίσκονται τα σημερινά Θέρμα.
Οι πιο γνωστές πηγές της Ικαρίας είναι η πηγή του Ασκληπιού (πρώην Μουσταφά) στον Αγιο Κήρυκο, πρωτεύουσα του νησιού, οι πηγές της περιοχής Λευκάδα, τρία χιλιόμετρα δυτικά της πρωτεύουσας, και η πηγή της Αγίας Κυριακής κοντά στο αεροδρόμιο. Η αξιοποίηση τους παραμένει ακόμη και σήμερα υποτυπώδης.
Αμέσως μετά την απελευθέρωση της Ικαρίας, το 1912, άρχισαν να σχεδιάζονται προγράμματα εκμετάλλευσης του ιαματικού πλούτου. Στη δεκαετία του '20 συστάθηκαν οι πρώτες εταιρίες από ντόπιους και άρχισε η κατασκευή ξενοδοχείων κοντά στις πηγές με σκοπό την προσέλκυση λουσμένων. Επισκέπτες από ολόκληρη την Ελλάδα αλλά και από άλλες χώρες της Ευρώπης άρχισαν να επισκέπτονται το νησί και γρήγορα εξαπλώθηκε η φήμη των θεραπευτικών ιδιοτήτων των πηγών της Ικαρίας. Μέχρι το 1940 κτίσθηκαν δεκάδες ξενοδοχεία και η περιοχή ήκμασε, καθώς οι κάθε είδους επιχειρήσεις που σχετίζονταν με τη λειτουργία των λουτρών ευημερούσαν.
Υποβάθμιση
Στη δεκαετία του '40, αρχικά ο Β' Παγκόσμιος Πόλεμος και στη συνέχεια η εμφύλια διαμάχη ανέκοψαν την οικονομική ευμάρεια και την επιχειρηματική ακμή του νησιού. Πολλοί από τους εξόριστους, που άρχισαν να φθάνουν στον Αγιο Κήρυκο και στα Θέρμα το 1945, ήταν επιστήμονες που ασχολήθηκαν με τη μελέτη των πηγών και ανέδειξαν κάποιες, όπως αυτές του Απόλλωνα και της Αρτέμιδος, η σημασία των οποίων έως τότε εθεωρείτο υποδεέστερη. Μάλιστα, μεγάλο ενδιαφέρον για τις θεραπευτικές ιδιότητες των πηγών έδειξαν και μέλη της αμερικανικής αντιπροσωπείας, που επισκέφθηκαν το νησί στο πλαίσιο των αποστολών της UNRA.
Η υποβάθμιση και η καθυστέρηση της δεκαετίας του '40 ουσιαστικά δεν αποκαταστάθηκαν ποτέ. Στη δεκαετία του '50 κατασκευάστηκαν δύο υδροθεραπευτήρια, που βελτίωσαν κάπως την κατάσταση. Η διαμάχη που ξέσπασε ανάμεσα στον Εθνικό Οργανισμό Τουρισμού και στον τοπικό δήμο για την εκμετάλλευση των πηγών και συνεχίστηκε για 30 και πλέον χρόνια λειτούργησε ως τροχοπέδη σε κάθε προσπάθεια αξιοποίησης. Αξίζει να σημειωθεί ότι στις αρχές τις δεκαετίας του '50 η Διεθνής Συνομοσπονδία Αναπήρων, που αριθμεί εκατομμύρια μέλη, εξέφρασε ενδιαφέρον για επενδύσεις στην Ικαρία, ώστε να κατασκευασθούν εγκαταστάσεις σύγχρονες, που θα προσείλκυαν πολλούς ασθενείς. Την τελευταία στιγμή και ενώ είχε δοθεί προέγκριση για το χώρο λειτουργίας των εγκαταστάσεων, η συμφωνία ναυάγησε.
ΙΚΑΡΙΑ 7 ΗΜΕΡΕΣ Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΑΘΗΝΑ 1998
from ανεμουριον https://ift.tt/2TSfx8q
via IFTTT