ΜΙΛΤΙΑΔΗΣ ΠΑΠΑΓΕΩΡΓΙΟΥ | Μερικές άλλες εκδηλώσεις και έθιμα της εποχής εκείνης, θα παραμείνουν αξέχαστα στη μνήμη μας.
Και πρώτα απ’ όλα τα παιχνίδια στο Σχολείο, όπως ήταν τα σκλαβάκια, ένα παιχνίδι στρατηγικό, αφού μέχρι και αιχμαλώτους έπιαναν, τους οποίους έπρεπε να ελευθερώσουν.
Έπειτα μερικά άλλα παιχνίδια, που παίζονταν εκτός σχολείου, όπως ήταν οι ομάδες -σε κάθε γειτονιά- που κυνηγούσε η μια την άλλη μέσα στα στενά δρομάκια του χωριού, που συχνά όταν αντάμωναν διαπληκτίζονταν.
Τις λιτανείες που γίνονταν και που τις ακολουθούσε όλο το χωριό, με τα εξαπτέρυγα και εικόνες επί κεφαλής της ιερής πομπής, σε μια ύστατη επίκληση-προσευχή να απαλλαγεί ο τόπος από την ξηρασία. Να και το χαριτωμένο δίστιχο των μικρών: «Βρέξε-βρέξε πάππου (Θεέ) να γίνουν τα σταρούδια να τρώμε κοματούδια». Παράκληση απόγνωσης για τον άρτον τον επιούσιο, με περισσή ευλάβεια.
Του Λαζάρου -την παραμονή- έλεγαν το τραγούδι: «Σήκω Λάζαρε καϋμένε μεσ’ τη γη παραχωμένε».
Το ποδόσφαιρο με την «πατσιαβρένια» (πάνινη) μπάλα ή σπάνια την μπάλα από καουτσούκ -ζυμωμένα κομματάκια καουτσούκ με βενζίνη για να σχηματισθεί η στρογγυλή μπάλα- που θεωρούνταν τότε μεγάλο απόκτημα, όποια ομάδα της γειτονιάς την είχε.
Το παιχνίδι κούκοι, που στήναμε πλάκες στ’ αλώνια -πέτρινες- και τις σημαδεύαμε με πέτρες, ώσπου να τις ρίξουμε.
Το κυνήγι με τα «λάστιχα» και με καλό «τσιατάλι» που δεν αφήναμε σπουργίτι ή γκάργκα, να σταθεί σε χλωρό κλαδί.
Το παιχνίδι με την ασετυλίνη, που σκάβαμε μια τρύπα στο χώμα τη γεμίζαμε με νερό προσθέταμε λίγη ασετυλίνη, την καπακώναμε με ένα κονσερβοκούτι με μια τρύπα μικρή στον πάτο και από απόσταση με μια μεγάλη βέργα κι ένα πατσιαβουράκι αναμμένο πάνω από την τρύπα και... μπάμ, το τενεκεδάκι στον αέρα.
Κι ακόμη την εκστρατεία που κάναμε παιδιά, τότε, εκεί κοντά στη χιονίστρα στο Παγγαίο, και σ’ άλλες τοποθεσίες στα μεγάλα λειβάδια του βουνού, για το μάζεμα του βουνίσιου τσαγιού, που ήταν άφθονο εκεί, και πόσο μοσχοβολούσε ο αέρας ολόγυρα...
Να μη ξεχάσουμε και το ...Κρ (τη βοσκή) τη νύχτα, των ζώων, τα γαϊδουράκια μας, τα άλογα και τα μουλάρια εκεί κάτω στο Αγιασμα και αλλού, με την τρομερή αστροφεγγιά και τ’ αστέρια που «ξέκοβαν» και χάνονταν μα και το φόβο, που μας κυρίευε μη τυχόν κανένας λύκος κάνει την εμφάνισή του και, τότε...
Να θυμηθούμε ακόμη την εμποροπανήγυρη της Παναγίας, που συνεχίζει πάντα να γίνεται έστω και παραλλαγμένα, όπου συγκεντρώνονταν πολύς κόσμος ακόμη κι από τα γύρω χωριά μικροί και μεγάλοι. Οι μεν μεγάλοι για ν’ αγοράσουν διάφορα χρειώδη για τα σπίτια τους και να γλεντήσουν στο μοναδικό τότε καφενείο της Παναγίας, οι δε μικροί για ν’ αγοράσουν καραμέλες γλειφιτζούρια ή καμμιά σφυρίχτρα, και προ παντός, για να προσκυνήσουν όλοι και να απολαύσουν το γλέντι, που γινόταν εκεί με τα όργανα, που έφερναν οι οργανοπαίχτες από τα καμποχώρια. Να θυμηθούμε ακόμη πως, την παραμονή της Παναγίας, φρόντιζαν κάποιοι για τη μεταφορά χιονιού, από τη χιονίστρα του Παγγαίου, για να παγώσουν οι γκαζόζες στη πανήγυρη της Παναγίας -αφού τα ψυγεία ήταν άγνωστα εκείνη την εποχή.
Μα εκτός απ’ το μεγάλο πανηγύρι του 15 Αύγουστου, δεν παραλείπαμε να πάμε -ποδαρόδρομο βέβαια- στα πανηγύρια της Αγ. Παρασκευής, κοντά στη Βουλτσίστα και στον Άη Γιώργη της Πρώτης -του Κιούπκιοϊ- όπου μας εντυπώσιαζαν τα 32.... σκαλοπάτια στο βάθος κάτω, ως τη μικρή εκκλησία.
Και μια που μιλάμε για πανηγύρια, ας θυμηθούμε και μια συνήθεια, που είχαν οι γυναίκες του χωριού μας. Στα εξωκκλήσια, όπως και σε κείνο της Αγ. Παρασκευής μέσα στο χώρο του Παιδικού Σταθμού, δεκάδες χρόνια πριν, στα μικρά καραγάτσια και στις κακαδιές που φύονταν γύρο από το υποτιθέμενο εκεί μνήμα της Αγίας, κρεμούσαν ένα σωρό πολύχρωμα κουρελάκια, από φουστάνια των κοριτσιών συνήθως, που όπως ήταν δεμένα στους κλαδίσκους, ανέμιζαν στον αέρα και φάνταζαν παράξενα. Ζητούσαν σίγουρα τη χάρη της Αγίας, γιατί τάχα, μήπως στις δύσκολες στιγμές δεν επικαλούνται οι άνθρωποι τη χάρη της Παναγίας;
Επικρατούσε ακόμη μια πρόληψη στα παλιά χρόνια- τους αρρώστους που δε θεραπεύονταν με τα γνωστά τότε γιατροσόφια, συνήθιζαν να τους μεταφέρουν στην ΤΡΥΠΙΑ ΠΕΤΡΑ εκεί πάνω στο «ΒΟΡΙ» νοτιοδυτικά του υδραγωγείου στους πρόποδες του Παγγαίου, όπου τους έκαναν ένα-δυο γύρους κυκλικά στην Πέτρα κι έδεναν κομμάτια από φουστάνι της άρρωστης ή από ρούχο του αρρώστου στα κλαδάκια των γύρω θάμνων. Ποιος ξέρει τι θαυματουργικές ιδιότητες είχε η Τρύπια Πέτρα! Και ρωτούσαν τότε οι ηλικιωμένες γυναίκες, «τουν πήγαν μαρή κι’ απάν στην Τρύπια Πέτρα»;
Μια άλλη σκηνή -νυκτερινή αυτή- ήταν οι κανταδόροι εκείνης της εποχής με πρωταγωνιστές τους Πρόκλο Κώστα, Πασχαλίδη Πασχάλη και άλλους, που με τη συνοδεία κάποιας κιθάρας και με τα τραγούδια τους... «έσπαζαν» τη μονοτονία της φεγγαρόφεγγης νύχτας!...
Αλλά και οι νέοι της εποχής εκείνης δεν έμειναν χωρίς δραστηριότητες. Για μια μακρινή περίοδο είχαν οργανώσει ποδοσφαιρική ομάδα με επικεφαλής τον αείμνηστο Αριστείδη Γιαννό και πολλούς παίκτες, όπως ο Βασίλης Γκαζέπης (Θεοδοσίου) ο αδελφός του Κώστας, ο Αριστείδης Κιορπές και άλλοι που δεν θυμούμαι σήμερα και αμέτρητους φιλάθλους. Η ομάδα -Σύλλογος έφερε τον επίζηλο τίτλο Μέγας Αλέξανδρος κι ήταν το καμάρι του Ροδολίβους. Η ομάδα δεν ήταν σταθερή στη σύνθεση, συχνά έμπαιναν και νέα πρόσωπα, σταθερή όμως ήταν η φήμη της, όχι μόνο στο χωριό αλλά και στην περιοχή, αφού ακόμη και στις γύρω πόλεις έδινε αγώνες με επιτυχία. Αν δεν μνημονεύουμε ονόματα δεν το κάνουμε από πρόθεση- δεν είναι εύκολο να τα θυμάται κανείς- η τιμή όμως ανήκει σ’ όλους τους νέους, που είτε μετείχαν ενεργά, είτε συμπαραστέκονταν με ζήλο στην ομάδα.
Άλλη μια ομάδα, εξίσου αξιόλογη, ήταν ο Άτλας. Φανατικοί αντίπαλοι οι δύο ομάδες, αλλά στους μεταξύ τους αγώνες, πάντοτε πρυτάνευε το ήθος και το αθηλτικό πνεύμα, τόσο μεταξύ παικτών, όσο και φιλάθλων.
Στη συνέχεια ιδρύθηκαν οι Σύλλογοι Αναγέννησις και Κεραυνός, με παίκτες εμφορούμενους από ήθος και απαράμιλλο αθλητικό πνεύμα, που φιλοδοξούσαν να βελτιώσουν το άθλημα, πράγμα που πέτυχαν σε ικανοποιητικό βαθμό.
Κατόπιν ο τότε Νομάρχης συνέστησε να συσταθεί ένας Σύλλογος μόνο, ώστε να τυχαίνει ευχερέστερα και της οικονομικής συνδρομής της Πολιτείας. Πράγματι συγκροτήθηκε τότε ο Αθλητικός (Γυμναστικός;) Σύλλογος «ΕΘΝΙΚΟΣ».
Αλλά και οι κυνηγοί της εποχής εκείνης αποτελούσαν ένα ιστορικό γεγονός για το χωριό, όπως φυσικά και κάθε εποχή έχει τους δικούς της κυνηγούς. Η διαφορά μεταξύ της σημερινής και εκείνης της εποχής ήταν, ότι τότε τα θηράματα ήταν πολλά. Σήμερα διάφορες αιτίες -τα φυτοφάρμακα και το εξοντωτικό κυνήγημα- λιγόστεψαν τα θηράματα σε ανησυχητικό βαθμό. Τότε το κυνήγι ιδίως των λαγών ήταν άφθονο ώστε συχνά οι κυνηγοί τους έφερναν ανά 5 και 10, σαν τρόπαια στο χωριό.
Προσπάθησα να περιγράφω συνοπτικά, αλλά και παραστατικά μερικές ιστορίες, συνήθειες και γεγονότα του χωριού μας, που αναφέρονται σε κάποια περασμένη εποχή. Αν τώρα ξεχάσαμε να αναφέρουμε ορισμένα γεγονότα ή μας διέφυγε να εξάρουμε τη δράση ορισμένων συγχωριανών μας, ας μας το συγχωρέσουν γιατί αυτό σε καμμιά περίπτωση δεν έγινε από πρόθεση, επειδή δεν υποτιμούμε κανενός συγχωριανού μας τη συμβολή στα κοινά του χωριού μας.
Ύστερα απ’ όλα αυτά, πώς μπορούμε να ξεχνούμε το όμορφο χωριό μας, τις ρίζες μας: δεν θα ήταν προδοσία εκ μέρους μας, προς τους προγόνους μας που μας τα κληροδότησαν;
Ας ξαναγυρίσουμε όμως στα παλιά.
from ανεμουριον https://ift.tt/2AlB9zh
via IFTTT