 |
|
Ο ΘΕΟΔΩΡΟΣ ΔΗΛΙΓΙΑΝΝΗΣ ΣΕ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ ΤΩΝ ΑΔΕΛΦΩΝ ΡΩΜΑΪΔΗ, ΠΕΡΙ TO 1890 (ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΚΟ ΑΡΧΕΙΟ ΕΛΙΑ - ΜΙΕΤ, ΑΘΗΝΑ).
|
 |
| Η ΔΟΛΟΦΟΝΙΑ ΤΟΥ ΠΡΩΘΥΠΟΥΡΓΟΥ Θ. ΔΗΛΙΓΙΑΝΝΗ ΣΕ ΧΡΩΜΟΛΙΘΟΓΡΑΦΙΑ ΤΟΥ ΣΩΤ. ΧΡΗΣΤΙΔΗ (ΕΘΝΙΚΟ ΙΣΤΟΡΙΚΟ ΜΟΥΣΕΙΟΣ, ΑΘΗΝΑ). |
Είναι Τρίτη απόγευμα, 31 Μαΐου 1905 στην Αθήνα. Ο γηραιός πρωθυπουργός Θεόδωρος Π. Δηλιγιάννης βρίσκεται στο σπίτι του, στη γωνία Γ' Σεπτεμβρίου και Καποδιστρίου, και ετοιμάζεται να μεταβεί στο κτίριο της Βουλής. Τα μεγάλα προβλήματα, δηλαδή τη βαριά σκιά του Διεθνούς Οικονομικού Ελέγχου, στην επιτροπή του οποίου ο Δηλιγιάννης επιμένει να διορίσει η ελληνική πλευρά βασιλικό επίτροπο, και την παρόξυνση του Κρητικού Ζητήματος, τα έχει προσωρινά επισκιάσει η απεργία των ταχυδρομικών και τηλεγραφικών υπαλλήλων και οι συνέπειές της. Ακόμα, από μήνες, ο υπόκοσμος βοά κατά του πρωθυπουργού για το κλείσιμο των χαρτοπαικτικών λεσχών. Η ώρα φτάνει 5 μ.μ. και ο Δηλιγιάννης επιβιβάζεται στην πρωθυπουργική άμαξα με τα δύο άλογα, η οποία ξεκινά και ανεβαίνει την οδό Γ' Σεπτεμβρίου προς την πλατεία Ομονοίας με προορισμό το κτίριο της Βουλής στην οδό Σταδίου. Μέσα στην αίθουσα του κοινοβουλίου έχει αρχίσει η ανάγνωση του καταλόγου των βουλευτών, προκειμένου να διαπιστωθεί η απαρτία. Στον περίβολο της Βουλής στέκεται, μεταξύ των άλλων, ένας «μαυριδερός» (κατά τις αφηγήσεις) και φτωχοντυμένος 35άρης. Λίγο πριν, κρατώντας το σχετικό εισιτήριο στο χέρι, είχε επιχειρήσει να εισέλθει στο κοινοβούλιο, αλλά η φρουρά τον είχε εμποδίσει λέγοντάς του να πάει από την πίσω είσοδο η οποία είναι για το κοινό. Το ίδιο είχε επιχειρήσει και κατά τις προηγούμενες ημέρες χωρίς επιτυχία. Η επιμονή του αυτή δεν φαίνεται να προκάλεσε υποψίες στους υπεύθυνους ασφαλείας. Στο Νέο Φάληρο, την ίδια ώρα, ο λεσχιάρχης και αστήρ του υποκόσμου Γεώργιος Μητσέας περιφέρεται στο νεότευκτο ξενοδοχείο του καλού κόσμου, το «Ακταίον», με μια χηρεύουσα κυρία, κάποιον υποτακτικό του και έναν μυστηριώδη Οθωμανό, κάνοντας αισθητή την παρουσία του. Στις 5.05 μ.μ. η πρωθυπουργική άμαξα φτάνει μπροστά στην κλίμακα της Βουλής και πριν προλάβει ο υπηρέτης του πρωθυπουργού μπαρμπα-Γιάννης Πάνος να κατεβεί από τη θέση που μοιραζόταν με τον αμαξά και να ανοίξει την πόρτα, σπεύδει ο άγνωστος και ανοίγει την πόρτα στον πρωθυπουργό τείνοντάς του ταυτόχρονα και ένα χαρτί.
Ο Δηλιγιάννης δεν είναι απρόσιτος σαν τον παλαιό του αντίπαλο, τον Χαρίλαο Τρικούπη. Έχει άνεση στη σχέση του με τους λαϊκούς ανθρώπους. Νομίζει ότι κάποιο αίτημα θέλει να του υποβάλει ο άνδρας και κάνει να πάρει το χαρτί. Τότε ο άγνωστος με ένα μαυρομάνικο μαχαίρι καρφώνει τον πρωθυπουργό στην κοιλιά. Ο γηραιός πρωθυπουργός κλονίζεται. Φρουροί και παρατυχόντες βουλευτές προστρέχουν σε βοήθεια του και τον καθίζουν στα μαρμάρινα σκαλοπάτια. Ο ίδιος ψελλίζει: «Δεν είναι τίποτα...». Οι γύρω κυνηγούν το δράστη και κάποιος βουλευτής ωρύεται: «Σκοτώστε τον! Σκοτώστε τον!». Κάποιος άλλος φωνάζει: «Όχι! Μη! Πρέπει να μάθουμε ποιος τον έβαλε!». Ο δράστης κακοποιείται από το πλήθος, αλλά κάποιοι από τη φρουρά καταφέρνουν να τον αποσπάσουν και να τον συλλάβουν. Στην αίθουσα της Βουλής σπεύδει ένας αξιωματικός και ενημερώνει τους υπουργούς ότι κτυπήθηκε ο πρόεδρος. Όλοι βγαίνουν έξω. Ο Δηλιγιάννης μεταφέρεται στον Σταθμό Πρώτων Βοηθειών. Ειδοποιούνται και καταφθάνουν οι γιατροί Αλιβιζάτος, Γερουλάνος και Φωκάς. Στον Σταθμό δεν υπάρχουν ούτε σύριγγες ούτε ενέσεις. Στέλνουν να βρουν από τα γύρω φαρμακεία... Η κατάσταση του τραυματία είναι απελπιστική. Το αίμα ρέει συνεχώς. Οι γιατροί κρίνουν επικίνδυνο να τον μεταφέρουν στον Ευαγγελισμό και αποφασίζουν να τον χειρουργήσουν εκεί, αφού βέβαια φτάσουν τα κατάλληλα εργαλεία. Διαπιστώνουν ότι το τραύμα έχει φτάσει σε βάθος 8 έως 10 εκατοστών. Δουλειά επαγγελματία με μαχαίρι μήκους 30 εκατοστών. Διακρίνεται και δεύτερο τραύμα ανάμεσα στους μηρούς. Ο πρωθυπουργός σχεδόν χάνει την επαφή με το περιβάλλον και στις 6.49 μ.μ. αφήνει την τελευταία του πνοή. Όλη η Αθήνα βοά: «Σκότωσαν τον Δηλιγιάννη!». Τα νέα φτάνουν και στο Νέο Φάληρο από ταξιδιώτες που πηγαίνουν εκεί με τον ηλεκτρικό. Ο Μητσέας στο «Ακταίον», και εις επήκοον όλων, ρωτά ποιος το έκανε. Πιάνει κουβέντα με αξιωματικούς και αναρωτιέται μήπως ο φονιάς είναι «εκείνος ο παλιάνθρωπος ο Κωστογερακάρης», τον οποίο είχε απολύσει όταν έκλεισαν οι λέσχες. Ανεβαίνει με το τραμ στην Αθήνα και κρύβεται...
ΤΙ ΕΙΠΩΘΗΚΕ ΣΤΗΝ ΑΝΑΚΡΙΣΗ
 |
| Ο ΘΕΟΔΩΡΟΣ ΔΗΛΙΓΙΑΝΝΗΣ ΣΤΟΝ ΣΤΑΘΜΟ ΠΡΩΤΩΝ ΒΟΗΘΕΙΩΝ, ΛΙΓΟ ΜΕΤΑ ΤΟ ΔΟΛΟΦΟΝΙΚΟ ΚΤΥΠΗΜΑ (ΕΘΝΙΚΟ ΙΣΤΟΡΙΚΟ ΜΟΥΣΕΙΟ, ΑΘΗΝΑ). |
Φονιάς είναι ο Αντώνιος Γεωργίου Κωστογερακάρης, 35 ετών, έγγαμος και πατέρας πέντε μικρών παιδιών, από τη Λάγια της Μάνης. Η οικογένειά του κατοικεί σε μια τρώγλη στην οδό Αρείου Πάγου στους βορειοδυτικούς πρόποδες της Ακρόπολης. Από την Αβία της Μάνης είναι και ο Μητσέας, του οποίου μπράβος στη λέσχη του της οδού Κρατίνου ήταν ο Κωστογερακάρης. Η πρώτη σύζυγος του Κωστογερακάρη είχε βρεθεί στο σπίτι της σκοτωμένη με τσεκούρι, ωστόσο ο ίδιος δικάστηκε και αθωώθηκε. Ο Γεώργιος Μητσέας, από την πλευρά του, με χρήμα αρκετό από τις λέσχες του και τις άλλες δραστηριότητες του ως προστάτη νεαρών γυναικών, είχε γερές γνωριμίες στην αστυνομία, στον πολιτικό κόσμο και σε εκδοτικούς κύκλους. Μάλιστα είχε στείλει κάποτε τον Κωστογερακάρη μπράβο στα γραφεία της εφημερίδας XΡΟΝΟΣ. Στην ανάκριση ο φονιάς είπε ότι σκότωσε τον πρωθυπουργό γιατί από τότε που έκλεισε τις χαρτοπαικτικές λέσχες, η οικογένειά του πεινάει. Στις εφημερίδες διαρρέουν πληροφορίες πΩΣ είπε ότι ο Μητσέας τον έβαλε να σκοτώσει τον πρωθυπουργό, ενώ χαρτοπαικτικοί κύκλοι ισχυρίζονται ότι έδρασε από μόνος του. Η ανάκριση δεν εξελίσσεται ομαλώς. Ο ανακριτής Βισβίζης δηλώνει θιγμένος από μια δήλωση του υπουργού Οικονομικών και Εσωτερικών Νικόλαου Γουναράκη και παραιτείται. Αλλά και ο Γουναράκης, ο οποίος είχε δηλώσει ότι θα παρέμενε υπουργός μέχρι να αποκαλυφθούν οι δράστες (άρα δηλαδή και άλλοι πέραν του Κωστογερακάρη) στο νέο κυβερνητικό σχήμα του Δημήτριου Ράλλη, αντικαθίσταται στο Εσωτερικών από τον Μανιάτη Κ. Π. Μαυρομιχάλη. Γίνεται η κηδεία του πρωθυπουργού, η οποία είναι πάνδημος. Ο Μητσέας κλείνει ραντεβού με ανώτερο στέλεχος της Χωροφυλακής και παραδίδεται ασφαλής στην αστυνομία, ο αρχηγός της οποίας Παπούλας ρίχνει στην υπόθεση μια διάσταση που θα σώσει εντέλει τον Μητσέα. Ρωτά τον Κωστογερακάρη πώς βάλθηκε να σκοτώσει τον πρωθυπουργό και όχι τον ίδιο, ο οποίος ως επικεφαλής της αστυνομίας είχε την ευθύνη του κλεισίματος των χαρτοπαικτικών λεσχών. Έτσι πλανάται ο ισχυρισμός ότι ο Μητσέας, θυμωμένος για το κλείσιμο των λεσχών, είχε προς στιγμή διατάξει τον Κωστογερακάρη να σκοτώσει τον Παπούλα, αλλά επειδή αντιλήφθηκε τι κακό θα έκανε, ατόνησε η εντολή και ο Κωστογερακάρης, στη φορά και της ψυχικής του κατάστασης από την ένδεια, σκότωσε τον πρωθυπουργό. Δεν έλειψαν και τα ερωτήματα για το ρόλο του παρεπιδημούντος στην Αθήνα φίλου του Μητσέα, του Οθωμανού Ταγιάρ Βέη, ο οποίος μετά τη δολοφονία εξαφανίστηκε. Στη δίκη ελέχθη ότι ο τύπος αυτός ήταν μέλος της Αυλής του σουλτάνου, αλλά είχε περιπέσει σε δυσμένεια.
 |
| Η ΝΕΚΡΙΚΗ ΠΟΜΠΗ ΤΟΥ Θ. Π. ΔΗΛΙΓΙΑΝΝΗ ΜΠΡΟΣΤΑ ΑΠΟ ΤΗ ΜΗΤΡΟΠΟΛΗ, ΕΡΓΟ ΤΟΥ ΣΩΤ. ΧΡΗΣΤΙΔΗ (ΕΘΝΙΚΟ ΙΣΤΟΡΙΚΟ ΜΟΥΣΕΙΟ, ΑΘΗΝΑ). |
Μιλούσε γαλλικά και διέθετε χρήμα. Μάλιστα αναφέρθηκε ότι τρεις φορές είχε γίνει δεκτός από το βασιλέα Γεώργιο. Δύο Έλληνες από την Κωνσταντινούπολη υπαινίχθηκαν επωνύμως ότι αυτός ήταν όργανο κάποιων εκτός Ελλάδοε, ενώ αποκαλύφθηκε ότι και ο Μητσέας είχε ένα διάστημα διαμείνει στην Κωνσταντινούπολη. Στη δίκη, η οποία διεξήχθη στο κτίριο του Πολυτεχνείου, ο Κωστογερακάρης έλεγε στους ενόρκους να τον καταδικάσουν σε θάνατο και τα γύρισε ισχυριζόμενο5 ότι ο Μητσέας ήταν αθώος. Εκλιπαρούσε να αθωώσουν τον Μητσέα. Ολόκληρη σειρά ανθρώπων του υποκόσμου κατέθεσαν υπέρ του Μητσέα συνεπικουρούμενοι από κάποιες εφημερίδες. Προεξάρχων και βαρύνων μάρτυρας στην υπεράσπιση του Μητσέα ήταν ο βουλευτής και πρώην υπουργός Σπυρίδων Κουμουνδούρος, του οποίου ο πατέρας και πρωθυπουργ05 Αλέξανδρος είχε δεχθεί, ως υπουργός, αποτυχημένη δολοφονική επίθεση, το 1864, στο ίδιο σημείο της δολοφονίας του Δηλιγιάννη. Στις 27 Φεβρουάριου 1906 εκδόθηκε η απόφαση. Ο Κωστογερακάρης καταδικάστηκε σε θάνατο και καρατομήθηκε στο Αλωνάκι του Παλαμηδιού στις 12 Ιουνίου. Ο Μητσέας έπεσε στα μαλακά με ειρκτή 8 ετών... Ο δεύτερος θάνατος του Δηλιγιάννη προκλήθηκε από την ιστοριογραφία. Αλλά αυτό είναι άλλης τάξης πρόβλημα.
Μιχάλης Ν. Κατσίγερας
Ελλάδα 20ος αιώνας 1900-1910
Η Καθημερινή
2017
2017
from ανεμουριον https://ift.tt/33iQVHm
via IFTTT