Νάνος Βαλαωρίτης (Λωζάννη Ελβετίας 1921 - Αθήνα 2019)

Ο ποιητής Νάνος Βαλαωρίτης γεννήθηκε στη Λωζάννη της Ελβετίας. Σπούδασε νομικά στο Πανεπιστήμιο Αθηνών και αγγλική φιλολογία στο Λονδίνο. Είναι δισέγγονος τού Αριστοτέλη Βαλαωρίτη. Ο Νάνος Βαλαωρίτης παρουσιάστηκε στα Γράμματα νεώτατος. Μόλις δεκαοχτώ χρόνων με ποιήματά του από το περιοδικό «Νέα Γράμματα». Από τότε συνέχισε να δημοσιεύει σ’ ελληνικά και ξένα περιοδικά. Στα 1947 εξέδωσε την πρώτη του ποιητική συλλογή: «Η τιμωρία των μάγων» και στα 1958, τη δεύτερη με τίτλο: «Η κεντρική στοά». Επίσης εξέδωσε και συλλογή με πεζοτράγουδα στα γαλλικά. Και στα 1959 το «Θέατρο Τέχνης» τού Καρόλου Κούν ανέβασε το μονόπρακτο του «Κούτσουρα». Ο Νάνος Βαλαωρίτης είναι ποιητής με ταλέντο. Αρχικά παρουσιάστηκε με ποίηση τής παράδοσης. Η παράδοση όμως στο Νάνο Βαλαωρίτη παρουσιάζεται ανανεωμένη από νέα στοιχεία, από τα όποια ήταν διάστικτα τα ποιήματά του. Στη δεύτερη συλλογή του προχώρησε στο ρεύμα τού σουρρεαλισμοΰ. Στα παραδοσιακά ποιήματά του ενυπάρχει κάποια προγονική επίδραση. Το βαρύ πορτραίτο τού προπάππου ζωγραφισμένο στην ψυχή τού δισέγγονου, τον επηρεάζει, ιδιαίτερα στη μετρική δομή τού στίχου:

«Κείνα που χτίσαμε θα μας γκρεμίσουν / … Τ’ άλογα γύρισαν χωρίς το σώμα. / Όταν ξανάρθαμε το καλοκαίρι, / Θε μου πώς άλλαζαν οι πύργοι χρώμα!».

Θυμίζει τους ευκίνητους και λυγερούς τροχαίους τού Αστραπόγιαννου. Πλούτος μεταφορών και εικόνων διαποτίζουν τον αναγνώστη, με την υποβολή των συγκινήσεων τού ποιητή και τον κρατούν φιλόξενο δέκτη τους. Συγκινησιακοί παράγοντες τού ποιητή, ο έρωτας, το εφήμερο των πραγμάτων:

«Το σπίτι αυτό εμείς που το χτίσαμε / άλλος θα κατοικήσει». Αλλά και η οδύνη και η τρομερή αντικειμενική πραγματικότητα της εποχής προκαλεί στον ποιητή αισθήματα αγωνίας: «Από μας ποιος θα τολμήσει να μιλήσει / με τα πρόσωπα που ζουν αποκλεισμένα / πίσω από χιλιάδες πόρτες, παράθυρα και κάστρα / που τα χτυπάν οι θάλασσες τα όνειρα και τ’ άστρα».

Τα πρόσωπα τ’ αποκλεισμένα από τη χαρά, από τη συμμετοχή στις χαρές της ζωής και τις ομορφιές της. Αποκλεισμένα από τη δυστυχία, πίσω από εμπόδια αξεπέραστα, χιλιάδες πόρτες, παράθυρα, κάστρα, τα αναρίθμητα εμπόδια ανάμεσα στην επιθυμία και στην πραγμάτωση.

ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΗ ΕΓΚΥΚΛΟΠΑΙΔΕΙΑ ΕΛΛΗΝΩΝ ΛΟΓΟΤΕΧΝΩΝ ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΠΑΓΟΥΛΑΤΟΥ ΑΘΗΝΑ 1976

Η γέννηση του κόσμου

Λένε πολλοί ότι ο Κόσμος γεννήθηκε ανάποδα. // Μ΄αυτό δεν είναι αλήθεια. Όσοι ήταν εκεί είπανε ότι γεννήθηκε κανονικά, με το κεφάλι κάτω κι όχι με τα πόδια απάνω. // Η μάνα του Κόσμου ήταν μια φοβερή, μια μέγαιρα με τριχωτό κεφάλι, με νύχια και με δόντια σουβλερά σαν βελόνες. // Αλλά ο Κόσμος ήταν όμορφος -ωραίος από την πρώτη στιγμή και τον καμάρωσε πρώτα ο ήλιος, ο θείος του και η σελήνη η θεία του κι ύστερα όλα τ΄ άστρα τ΄ουρανού τα ξαδέρφια του. // Κατόπιν τον καμάρωσαν η θάλασσα και τα βουνά ύστερα τον καμάρωσαν τα ποτάμια, οι βράχοι, τα δέντρα, οι βροχές, τα σύννεφα. // Όλοι τον καμάρωναν ίσαμε και τ΄΄άγρια και τα ήμερα θεριά και τα πουλιά και τα ερπετά και στο βυθό της θάλασσας τα ψάρια. // Μόνο ένας δεν τον καμάρωνε, ο Πατέρας του. // Αυτός ήταν ζηλιάρης και φθονερός και λεγόταν Άβυσσος. Ήρθε μια μέρα στη μάνα του και προσπάθησε να ρίξει τον Κόσμο κάτω από ΄να μεγάλο γκρεμνό που του άνοιξε μπροστά του. // Μα οι άγγελοι δώσανε στον Κόσμο φτερά και πέταξε. Και οι δαίμονες ακόμα τον μακάριζαν καθώς πετούσε. // Τότες για να εκδικηθεί ο ΄Αβυσσος πήγε κι έκανε τρία άλλα παιδιά με τη Μέγαιρα τη μάνα του- έκανε το Χρόνο, τη Φθορά και το Κενό. // Από τότες οι τρεις αυτοί συναγωνίζονται ποιος θα καταλύσει πρώτος τον ωραίο Κόσμο- που για μια στιγμή τον έχουμε κι ύστερα τον χάνουμε όλα εμείς τα πλάσματα της Στιγμής που μας τρώει η Φθορά μετά από λίγα Χρόνια και ξαναγυρίζουμε στο Κενό.

Κατάσταση πολιορκίας

Πολιορκούμεθα λοιπόν / Πολιορκούμεθα από ποιον / Από σένα κι από μένα απ’ τον τάδε και τον δείνα / Πολιορκούμεθα στενά / Από σύνορα, τελωνεία, ελέγχους διαβατηρίων, την Ιντερπόλ, τη στρατιωτική / Αστυνομία, τα τανκς, τη ρητορεία, τη βλακεία, / Απ’ τα παράσημα, τις στολές, τους εκφωνηθέντας λόγους / Τις υποσχέσεις, τις ψευτιές, την κουτοπονηριά / Τη δήθεν αγανάκτηση των ιθυνόντων, την υποκρισία / Την τηλεόραση, τη ραδιοφωνία, τα σαπούνια, τ’ απορρυπαντικά / Τις διαφημίσεις, τον τουρισμό, τα οργανωμένα ταξίδια, τις κρουαζιέρες / Τις γκαζιέρες, τα ψυγεία, τις κατασκηνώσεις, τους προσκόπους, / Τ’ άρθρα για την εκπαίδευση, την πολυκοσμία, τη σκόνη, τις ποιητικές συλλογές / Την έλλειψη ύδατος, τα λιπάσματα, τα νεύρα, την κακή χώνεψη, τη φαλάκρα, / Τους εφοπλιστές, το ποδόσφαιρο, τα λεωφορεία, την ακρίβεια, τις παθήσεις / Της σπονδυλικής στήλης, τη γραφειοκρατία, την καθυστέρηση, τις διαβεβαιώσεις, / Τις κριτικές, την εκκλησία, τα βασανιστήρια, τους καιροσκόπους, / Την υποψία, τους κατατρεγμούς, το φόβο, τη θρασύτητα, τους διαγωνισμούς / Καλλονής, την έλλειψη χρημάτων, την έλλειψη δικαιωμάτων, πολιορκούμεθα από τους βάναυσους / Τους άναρθρους, από τις μαύρες σκέψεις μας. Από τον εαυτό μας / Κι απ’ ό,τι άλλο βάλει ο νους σας πολιορκούμεθα στενά.

Τροία

Πόσοι στο πέλαγος, πόσοι πνιγμένοι / κι όσοι γυρίζοντας θα ναυαγήσουν / όλοι περίμεναν να σ’ αντικρύσουν. / Μονάχα ο θάνατος δεν περιμένει. // Στις αμμουδιές, θυμήσου, οι πεθαμένοι, / καθώς περνάς, γυρεύουν να μιλήσουν. / Κείνα που χτίσαμε θα μας γκρεμίσουν. / Μοιάζει να νίκησαν οι νικημένοι. // Τούτη την άνοιξη, κανείς δεν ξέρει! / Ο ποταμός μού γέμιζε το στόμα / κι ο ήλιος με κρατούσε από το χέρι. // Τ’ άλογα γύριζαν χωρίς το σώμα. / ‘Οταν ξανάρθαμε το καλοκαίρι, / Θε μου, πώς άλλαζαν οι πύργοι χρώμα!


from ανεμουριον https://ift.tt/2MZi6ke
via IFTTT

Δημοσίευση σχολίου

To kaliterilamia.gr σέβεται το δικαίωμα όλων των χρηστών να εκφράζουν ελεύθερα την άποψή τους ωστόσο διατηρεί το δικαίωμα, να μην δημοσιεύει συκοφαντικά και υβριστικά σχόλια. Έτσι όποια σχόλια, περιέχουν ακατάλληλα προς το κοινό χαρακτηριστικά θα αποσύρονται από τον ιστότοπο.

Νεότερη Παλαιότερη